AİHM, Türkiye’ye 375 Bin Euro Ceza Kesti
20 Şubat 2019

AİHM, Türkiye’ye 375 Bin Euro Ceza Kesti

BBC

Köklü Değişim Medya

Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde (AİHM) görülen dört davayı da kaybetti. Mahkeme, Türkiye’yi 375 bin euro (yaklaşık 2 milyon 250 bin Türk lirası) tazminat ödemeye mahkum etti.

Görülen İlk dava, işkence ve kötü muameleye maruz kaldığı iddia edilen Kemal Gömi'nin davasıydı.

1993 yılında terör örgütü Dev-Sol üyesi olmak ve anayasal düzeni silah zoruyla değiştirmeye teşebbüs etmekle suçlanan Gömi, 1997'de idam cezası almış, idamın kaldırılmasıyla birlikte cezası ağırlaştırılmış müebbete çevrilmişti.

Bolu F Tipi Cezaevi'nde tek kişilik hücrede kalan Gömi'ye 2003 yılında Adli Tıp Kurumu'nca "psikosomatik bozukluk" teşhisi kondu. Adli Tıp Kurumu, 22 Eylül 2010'da Gömi'ye "rezidüel şizofreni" teşhisi koyarak "Hapishane koşullarında yaşayamaz, Cumhurbaşkanlığı affına uygundur" şeklinde 9269 numaralı raporunu verdi.

Avukatı Özkan Köylüoğlu, bu raporla birlikte, Gömi'nin cezasının kaldırılması için 25 Şubat 2011'de Cumhurbaşkanlığı'na sunulmak üzere Adalet Bakanlığı'na dilekçe verdiklerini açıkladı. Ancak başvuruları reddedildi.

Bunun üzerine avukatları 2011'de AİHM'e başvurdu. Mahkeme 8 yıl sonra kararını açıklayarak Türkiye'nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) işkence ve kötü muameleyi yasaklayan maddesini çiğnediğine karar verdi.

Türkiye, Gömi'ye 10 bin euro tazminat ödeyecek.

İkinci dava arsasına el koyulan Ilımdar Çataltepe'nin davasıydı.

AİHM Türkiye'nin özel mülkiyetin ihlali suçunu işlediğine hükmederek, başvurucuya 295 bin euro maddi, 5 bin euro manevi, 3 bin euro da mahkeme masrafı ödemesine hükmetti.

Cemevlerinin Elektrik Faturası

Üçüncü dava camilerin elektrik faturalarının ödenirken cemevlerinin faturalarının ödenmemesine karşı CEM Vakfı'nın açtığı davaydı.

AİHM daha önce Türkiye'nin ayrımcılık yaptığına ve düşünce, vicdan ve din özgürlüğünü ihlal ettiğine karar vermişti.

AİHM, Türkiye'nin CEM Vakfı'na 44 bin 400 euro maddi ve 10 bin euro manevi tazminat ödemesine karar vermiş, Türkiye ise mahkemeye başvurarak maddi tazminatın 22 bin 300 euroya düşürülmesini talep etmişti.

AİHM bugün verdiği kararda bu başvuruyu reddetti ve CEM Vakfı'na toplam 54 bin 400 euro ödenmesine hükmetti.

Dördüncü dava ise terör örgütü PKK üyesi olmakla suçlanan Ruşen Bayar'ın başvurusuydu.

Bayar 2004'te başlayan davada 2009 yılında mahkum olmuş, ceza 2010'da onanmıştı.

AİHM Türkiye'nin yargılama sırasında, aralarında makul yargılama süresi, ifade verirken avukata erişim hakkı, suç ile itham edilen kişilerin hakları, hak ve özgürlükleri ihlal edilen kişilerin başvuru yapma hakkının da bulunduğu 8 ayrı ihlal gerçekleştirdiğine hükmetti ve Bayar'a 5 bin 300 euro manevi, 2 bin 309 euro da maddi tazminat ödenmesine hükmetti.

Böylece Türkiye'nin bugün AİHM'de kaybettiği davalar nedeniyle ödeyeceği tazminat 375 bin euroyu (yaklaşık 2 milyon 250 bin Türk lirasını) aştı.

AİHM, Perşembe Günü de Hasankeyf Davası Hakkında Bir Karar Açıklayacak

Hasankeyf'te, kültürel mirasın korunması için Prof. Dr. Zeynep Ahunbay, Prof. Dr. Oluş Arık, Prof. Dr. Metin Ahunbay, Özcan Yüksek ve avukat Murat Cano 22 Şubat 2006'da AİHM’e başvuruda bulunmuştu.

Başvuru sahipleri, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin özel yaşama saygıyla ilgili 8. maddesinin, eğitim hakkıyla ilgili 1. protokolün ikinci maddesinin Türkiye tarafından ihlal edildiği şikayetinde bulunarak, baraj inşaatının durdurulmasını istemişti. Ayrıca, Hasankeyf’te bulunan tarihi unsurların parça parça, taşınarak başka bir alanda bir araya getirilmesinin bir yarar sağlamayacağı, tarih ve kültürel mirasın zarar görmesi dışında çevre açısından da büyük olumsuzluklar yaşanacağı şikayetinde bulunmuştu.

Türkiye’nin Karnesi Kabarık

Türkiye'nin en çok mahkum edildiği ihlal maddesi, 'adil yargılanma' oldu. İkinci sırada tutuklama esaslarına dair 'özgürlük ve güvenlik hakkı', üçüncü sırada 'mülkiyetin korunması hakkı' ve dördüncü sırada da soruşturma ve yargılamaların uzun sürmesi' bulunuyor.

Türkiye'nin mahkumiyet birinciliğinden inmesinin tek nedeni 1998 yılında Rusya'nın AİHM sistemine girmesi oldu. 2012'ye kadar ihlal konusunda daima zirvede bulunan Türkiye bu pozisyonu Rusya'ya bıraktı. Üçüncülük ise İtalya'da bulunuyor.