Köklü Değişim Medya

ABD ile kurulan "Stratejik Mekanizma" görüşmelerinde Washington tarafı "Rus oligarkların kirli parası için havuz olmamaya dikkat etmeli" ifadesiyle Türkiye’ye kiminle ilişki kurup kurmayacağı hususunu dikte ettirdi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ABD Başkanı Biden'ın 2021 yılında üzerinde anlaşmaya vardığı "Stratejik Mekanizma" kapsamında iki ülke dışişleri ve ticaret bakanlıkları yetkilileri Ankara'da bir araya gelerek ilişkilerin çeşitli alanlarda geliştirilmesini ele aldı.

Diplomatik kaynaklara göre, Stratejik Mekanizma kapsamındaki dışişleri bakanları toplantısı ileriki aylarda Washington'da gerçekleşecek ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Biden yönetiminin göreve başladığı Ocak 2021'den bu yana Amerikan başkentine ilk resmi ziyaretini gerçekleştirmiş olacak.

Ankara, Trump yönetimi ve sonrasında Biden’ın koltuğa oturduğu ilk aylarda ilişkilerin giderek zorlaşması ve son yıllarda tıkanıklığın aşılabilmesi için ABD ile böyle bir mekanizma ya da çalışma grubu kurulmasını istiyordu ancak Washington bu isteğe olumlu bir yanıt vermiyordu. Biden yönetiminin iktidara gelmesinin ardından bir süre sonra ilişkilerde başlayan yumuşama süreci, Biden ve Erdoğan’ı Haziran 2021'de önce Brüksel'de sonra da Ekim 2021'de Roma'da bir araya getirmişti.

Kaynaklar, bu mekanizmanın kurulmasına ilişkin mutabakatın da Roma görüşmesinde ele alındığını kaydediyorlar. Mekanizmanın önce aktive edilmesi sonra da başlatılmasının ise Ukrayna savaşının başlamasının ardından gelmesi dikkat çekiyor. Washington’ın Afganistan, Suriye ve Libya da olduğu gibi Ukrayna’da da Ankara için bir rol biçtiği düşünülüyor. Rusya’ya karşı yaptırımlarda Türkiye’nin Washington tarafından serbest bırakılması biçilen rolün arabuluculuk olduğu fikrini kuvvetlendiriyor.

Bu çerçevede ABD Dışişleri Bakanlığı Siyasi İşlerden Sorumlu Müsteşarı Victoria Nuland, geçtiğimiz günlerde Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal ile bir araya geldi. ABD Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Marisa Lago da iki ülkenin ekonomik ve ticari boyutundaki iş birliğini geliştirmek üzere Ankara'da temaslarda bulundu.

DW Türkeçe'de yer alan habere göre, görüşmelerin ardından Batılı ülkelerin Rusya yaptırımları ve Türkiye'nin pozisyonu ile ilgili sorusunu yanıtlayan Büyükelçilik Sözcüsü Julie Eadeh, "Sayın Nuland 4 Nisan'da Türk yetkililerle Ankara'da bir araya geldi. Kendisinin de söylediği gibi, Türkiye'nin dikkatli olması ve topraklarının yaptırımlardan kurtulunmasına ya da Rus oligarkların kirli parası için havuz olmasına izin vermemesi çok önemli" ifadelerini kullandı.

ABD ve bazı Batılı müttefikler Rusya'ya Ukrayna saldırısı nedeniyle çeşitli yaptırımlar uygulama kararı alırken, iki ülke ile de yakın ilişkisi bulunan ve kolaylaştırıcı rol üstlenen Türkiye yaptırımlara uymayacağını belirtmişti.

"Ticari ilişkiler daha da gelişebilir"

Lago'nun görüşmeleri ile ilgili soruya karşılık ise Türkiye ile ABD arasındaki ticaret ve ekonomik ilişkilerin bu temaslarla geliştirilmesinin önemine de değinen Eadeh, 2021 yılında Türkiye'den ABD'ye yapılan ihracatta yüzde 45 artış olduğuna ve 16 milyar dolara ulaştığını kaydetti.

ABD'nin Türkiye'nin dördüncü en büyük ticaret ortağı olduğunu hatırlatan Sözcü Eadeh, iki ülke ticari ilişkilerinin daha da geliştirilmesinin mümkün olduğunu belirtti. Bu açıklamalar uzun süredir ekonomik kriz içinde olan Ankara için önem taşıyor. ABD bu bilinçle olumlu ve dikkatli ekonomik mesajları veriyor.

"Enerji İşbirliğimiz Sürecek"

Eadeh, iki ülkenin enerji alanındaki iş birliği ile ilgili olarak da Türkiye'nin son yıllarda enerji kaynaklarının güvenliği ve çeşitliliği konusunda önemli gelişmeler kaydettiğini söyledi.

Bu kapsamda Türkiye'nin yenilenebilir enerji ile ilgili gelişmelerde de öncü olduğunu belirten Eadeh, "ABD olarak Türkiye ile enerji güvenliğinde daha çok iş birliği yapmayı bekliyoruz" çağrısı geldi.

Nuland ve Önal’dan Ortak Açıklama

Victoria Nuland ve Büyükelçi Sedat Önal görüşmesinin ardından yapılan yazılı açıklamada ise görüşmede "ekonomik ve savunma iş birliği, terörle mücadele, bölgesel ve küresel meseleler dahil olmak üzere iki ülkenin ortak çıkarlarının bulunduğu konu başlıklarının gözden geçirildiği" detayına yer verildi.

Açıklamada, "Türkiye ve ABD, Ukrayna'nın egemenliğinin ve toprak bütünlüğünün korunmasına dair ortak taahhütlerini yinelemişlerdir. ABD, Türkiye'nin savaşa adil ve diplomatik bir çözüm bulunmasını kolaylaştırmak amacıyla sergilediği çabaları memnuniyetle karşılamıştır" diyerek Ankara’nın çalışmalarını takdir etti.

Washington, Türkiye’nin Rusya’dan aldığı S-400 hava savunma sistemlerini ileri sürerek Türkiye’ye yaptırım kararları almış ve F-35 programından çıkarmıştı. Türkiye’ye Patriotları satmayarak Suriye sahasına davet ettiği Rusya’ya yönlendiren ABD, daha sonra Rusya’ya Suriye’de ihtiyaç kalmayınca S-400 meselesini ortaya atmıştı. Türkiye’nin F-35 programı kapsamında ödediği milyarlarca dolarını gasp eden Washington ayrıca terör örgütü YPG/PKK’yı milyonlarca dolarlık silah ve para yardımıyla destekliyor. Buna rağmen Ankara, ABD’yi stratejik ortak ve dost olarak tanımlıyor. Dış siyasette ABD ekseninde hareket ediyor ve NATO’ya sadakat mesajları yolluyor.