Yerel aktivistler, Sudan Hızlı Destek Güçlerini (HDK) dün (Çarşamba) El Cezire Eyaletindeki (Orta Sudan) Vad en Nura köyüne saldırı düzenleyerek en az 100 kişiyi öldürdüğünü duyurdu.

ABD’nin nüfuzunu korumak ve yönetimin İngiltere eksenli sivillere geçmemesi için Sudan’da 2023 yılının Nisan ayında başlatılan savaş halen sürüyor. Ordu Komutanı Abdulfettah el-Burhan ve Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) arasında bölünmeye doğru giden çatışmaların sürdüğü Sudan’da halk ise açlıkla savaşıyor. Ayrıca savaş nedeniyle milyonlarca insan yerlerinden edildi ve göç etmek zorunda kaldı.

Bu son saldırı, Hızlı Destek Güçlerinin Aralık ayında tarım eyaleti El Cezire'nin başkenti Vad Medeni'nin kontrolünü ele geçirmesinin ardından eyalet genelindeki köylere yönelik çok sayıda saldırı başlattı.

Sivil Direniş Komiteleri olarak bilinen demokrasi yanlısı bir grup, Çarşamba akşamı geç saatlerde sosyal medyada yayınlandığı açıklamada şunları ifadeleri kullandı: “Vad an Nura köyü... Cezire eyaleti bugün Çarşamba... Soykırıma tanık oldu. Hızlı Destek milisleri köye iki kez saldırdılar ve yüze yakın şehidimiz var."

Sudan Egemenlik Konseyi yaptığı açıklamada, uluslararası toplumu ve insan hakları örgütlerini ‘bu suçları kınamaya, teşhir etmeye ve terörist HDK milislerini sorumlu tutmaya’ çağırdı.

Sudan ordusu ile HDK arasındaki çatışmalar, askeri ve sivil taraflar uluslararası destekli bir siyasi sürece son rötuşları yaparken, iki taraf arasında haftalarca süren gerginliğin ardından Nisan 2023 ortasında manidar bir şekilde aniden patlak vermişti.

Sudanlılar Katliamın Yasını Tutuyor

Sudan dün Cezire eyaletinin merkezindeki Vad en-Nura köyünde en az 100 kişinin ölümüne neden olan katliamın ayrıntılarıyla sarsıldı. Yerel aktivistler katliamı, Hamideti olarak bilinen Mohamed Hamdan Daglo liderliğindeki Hızlı Destek Güçlerini (HDK) gerçekleştirmekle suçladı. Ancak HDK bunu reddetti ve orduya karşı operasyonlar yürüttüğünü açıkladı.

Sivil Direniş Komiteleri aktivistlerine göre geçtiğimiz Çarşamba günü HDK tarafından gerçekleştirilen iki saldırının ardından köy soykırıma uğradığını belirtti. İletişim kesintisi saldırılarla ilgili bilgi aktarımını yavaşlattı.

Yerel aktivistler, katliamı durdurmak için “silahlı kuvvetlere ait karakolların, vatandaşların yardım çağrılarına cevap vermediğini” bildirdi.

(Solda HDK Komutanı Hamideti-Daklu, Sağdaki Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Abdulfettah El Burhan)

Sudan’da ABD-İngiltere Egemenlik Çatışması

Washington, 30 yıldır Sudan’da nüfuzunu koruyan Ömer El Beşir’i 2019 yılında protestolar sonucu devirip, ardından egemenliği elinde tutabilmek için Sudan ordusunu devreye sokmuştu.

21 Ağustos 2019 tarihinde imzalanmış ve ilk başta askerlerin Başkanlık Konseyi’ne başkanlık etmesi kararlaştırılmış daha sonra İngiltere ve Avrupa’ya yakın sivil bileşenlere Kasım 2021’de Konsey’e başkanlık etmeye başlaması konusunda anlaşma sağlanmıştı. ABD ordu ile kurduğu egemenliği, sivillerin yani siyasi partilerin eliyle İngiltere’ye geçmesini engellemek için Sudan Savunma Bakanı Korgeneral Yasin İbrahim ile 21 Eylül 2021 tarihinde yani sivillerin görevi devralma tarihinden iki ay önce yaptığı açıklamada bir darbe girişiminin önlendiğini duyurdu. Ardından hükümetin feshedilmesi talepleri gündeme geldi ve fiilen feshedildi ve anayasa belgesi sona erdi. Bugün ise aynı senaryo tekerrür ediyor.

Sudan’da 5 Aralık 2022 tarihinde Çerçeve Anlaşması imzalanmıştı. Çerçeve Anlaşması, 6 Nisan 2023 tarihinde nihai imzanın atılmasını ve 11 Nisan 2023 tarihinde de sivil hükümetin kurulmasını öngörüyordu fakat 15 Nisan 2023 tarihinde ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasında aniden şiddetli çatışmalar patlak vermişti. Böylece yeniden aynı senaryo ile iktidarın İngiltere eksenli sivil yönetimin eline geçmesi önlenmişti.

Sudan’ın iki askeri gücünün sömürgeci Batılılar için başlattığı savaş ülke geneline yayılırken binlerce Müslüman açlık ve katliamlarla yüzyüze hayatını idame ettirmeye çalışıyor.