Enkaza Dönen Nepal’de Ne Oluyor?
12 Eylül 2025

Enkaza Dönen Nepal’de Ne Oluyor?

Köklü Değişim Medya

Nepal'de hükümetin sosyal medya platformlarını engellemesi ve yolsuzluk iddialarının ardından sokaklara dökülen gençlerin liderliğindeki protestolarda sokaklar enkaza döndü, Başbakan KP Sharma Oli istifa etti.

Kendilerini Z Kuşağı olarak niteleyen binlerce genç eylemci, pankartlarla sokağa çıkıp, başkent Katmandu'yu enkaza çevirdi. Protestolar hızla şiddet olaylarına dönüşürken, polisle çatışmalar sonucu en az 30 kişi öldü, 1000'den fazla kişi de yaralandı.

Gösterilerde devlet binaları ateşe verilirken, öfkeli kalabalık bakanları sokaklarda kovalayıp ordu helikopterleriyle kaçmaya zorladı. Bazı bakanlar sokaklarda ciddi bir şekilde darbedildi.

Nepal Genelkurmay Başkanı ise olayların devam etmesi haline "ordu da dahil tüm güvenlik kurumlarının kontrolü ele geçirmeye kararlı olduğu" beyanında bulundu.

Ordu Gençlerle Masaya Oturuyor

Nepal’de sosyal medya yasağıyla başlayan protestoların ardından ordu, gençlerle geçici lider belirlemek üzere müzakere masasına oturuyor.

Ordu Sözcüsü Raja Ram Basnet, Reuters’a yaptığı açıklamada, “İlk görüşmeler başladı ve bugün de devam edecek. Durumu yavaş yavaş normalleştirmeye çalışıyoruz” dedi.

Sosyal medya yasağıyla başlayan ve polisin göz yaşartıcı gaz ve plastik mermi kullanmasıyla büyüyen olaylar, son yılların en kanlı protestoları olarak kayıtlara geçti.

Gösteriler sırasında Parlamento binası, bakanların evleri ve eski başbakan Oli’nin özel konutu ateşe verildi.

Turizm kenti Pokhara’daki oteller ile Kathmandu’daki Hilton oteli de kundaklanan işletmeler arasında yer alıyor.

Yeni Lider Adayı: Eski Yargıtay Başkanı

Göstericiler, geçici başbakan olarak eski Yargıtay Başkanı Sushila Karki’yi önerdi. Karki, CNN-News18’e yaptığı açıklamada, “Bana teklif ettiklerinde kabul ettim” dedi.

15 Bin Mahkum Firar Etti

Hapishane tesislerine baskın düzenleyen protestocuların idari binaları ateşe vermesi ve geçişleri açık bırakması sonucu ülke genelinde 25'ten fazla hapishaneden toplamda 15 bini aşkın mahkum firar etti.

Köklü Değişim, Nepal,jpeg.avif

Hapishanelerdeki kaos ortamı ülkenin pek çok noktasında kolluk kuvvetlerinin müdahalesiyle karşılaştı. Mahkumlardan neredeyse yarısının kaçtığı bir ıslahevinde polisin ateş açması sonucu 5 mahkum hayatını kaybetti.

Ordunun kaçmaya çalışanlara müdahale ettiği bir başka hapishanede ise 10'dan fazla mahkum yaralandı.

Sosyal Medya Neden Engellendi?

Nepal hükümeti geçen Perşembe günü, belirledikleri kuralla uymadıkları gerekçesiyle 26 sosyal medya platformuna girişi engelleme kararı aldı ve uyguladı.

Nepal İletişim ve Enformasyon Bakanlığı, daha önce sosyal medya şirketlerine kayıt yaptırmaları için süre tanımıştı.

Yasaklanan platformlar arasında WhatsApp, Facebook, Instagram ve YouTube da bulunuyordu. Pazartesi günü protestolardaki ölümlerin ardından toplanan kabine gece saatlerinde sosyal medya yasağının kaldırıldığını duyurmuştu.

Hükümet; sahte haberler, nefret söylemi ve internet üzerinden dolandırıcıkla mücadele için sosyal medya platformlarının kurallara bağlanması gerektiğini savunuyordu.

Karşıtları ise empoze edilen kuralların, yetkili makamlara uygunsuz ya da devlet karşıtı olduğu düşünülen bütün içerikleri kontrol etme ve kaldırma yetkisi verdiğini söylüyordu.

17 milyon kişinin sosyal medya platformlarını kullandığı Nepal'deki engellemenin, bu servislere büyük derecede bağımlı olan işletmelere ve iletişime ciddi bir etkisi oldu.

Sosyal medya engellemeleri, bu geniş kapsamlı protestoları tetikleyen unsur olsa da, ülkedeki gençler arasında artan yolsuzluk ve nepotizm (akraba ve yakın arkadaşları kayırma) olarak gördükleri duruma karşı büyüyen bir öfke olduğu biliniyor.

Sokaklardaki gençler, liderlerin seçim zamanı sözler verip, hiç tutmadığını ifade ederek çok sayıda sorunun nedeni olarak siyasileri görüyor.