Somali ile Etiyopya, "Somaliland" krizi için bir araya geldiği Ankara'da, Türkiye'nin arabuluculuğunda uzlaştı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bizzat katıldığı ve gün boyu süren görüşmelerle iki ülke arasında Ankara Bildirisi’nin imzalandığı duyuruldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Somali ile Etiyopya arasında işbirliğine dayalı yeni bir başlangıcın ilk adımını attık" açıklamasında bulundu.
8 ay önce başlatılan çalışmalar kapsamında Türkiye'nin arabulucuğunda iki ülke arasında çok sayıda görüşme gerçekleştirilirken, çalışmaların olgunlaşması üzerine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ve Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed'i Ankara'ya davet etti.
Erdoğan, İki Liderle de Görüştü
Cumhurbaşkanı Erdoğan Beştepe'de önce her iki liderler ayrı ayrı görüşme gerçekleştirdi ve ardından ise heyetler arası görüşmeler gerçekleştirildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bizzat katıldığı 8 saatlik görüşmelerin ardından iki ülke arasında anlaşma sağlandı ve Ankara Bildirisi imzalandı.
Bildiride Somali ve Etiyopya Liderleri birbirlerinin egemenlik bağımsızlık ve toprak bütünlüklerini tanıyacaklarını taahhüt etti.
Somaliland Krizi
Somali ile Etiyopya arasındaki kriz, denize kıyısı bulunmayan Etiyopya’nın Somaliland bölgesiyle denize ulaşım için imzaladığı anlaşma ile başlamıştı. Fakat Somali, Yemen Denizi kıyılarında bulunan Somaliland’i kendi topraklarının bir parçası olarak görüyor.
Uzlaşma Sonrası Erdoğan’dan Açıklama
Ankara Bildirisinin imza töreninde konuşan Somali ve Etiyopya liderleri Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türkiye'ye teşekkür ederken, Erdoğan basın toplantısında yaptığı açıklamada, "Somali ile Etiyopya arasında işbirliğine dayalı yeni bir başlangıcın ilk adımını attık" dedi.
Erdoğan'ın konuşmasından satır başları şöyle:
"Somali ve Etiyopya'nın ülkemize duydukları güven neticesinde bundan yaklaşık 8 ay önce bir süreç başlattık. Özellikle Ankara sürecinde önemli bir aşamaya geldik. Böylece bir takım kırgınlıkları ve yanlış anlamaları beraberce aşmak suretiyle, Somali ve Etiyopya arasında barış ve iş birliğine dayalı yeni bir başlangıcın ilk adımını atmış olduk.
Afrika'nın bu güzide köşesinde barış ve istikrarın sağlanması temel beklentimizdir. Dışişleri Bakanlarımız iki defa Ankara'da bir kerede Birleşmiş Milletler Genel Kurulu vesilesiyle Türk evinde bir araya geldiler.
Tüm bu süreç boyunca tarafların hassasiyetlerini, önceliklerini ve beklentilerini dikkatle dinledik. Her iki ülkenin değerli katkılarıyla da bugün mutabık kaldığımız ortak bildiri metnini ortaya çıkardık. Bu ortak bildiri geçmişe değil geleceğe odaklanmakta bizim için çok önem taşıyan bu iki dost ülkenin bundan sonra inşa edecekleri ilkeleri kayda geçirmektedir. Büyük özverilerle bu tarihi uzlaşıya vardıkları için değerli kardeşlerimi gönülden tebrik ediyorum.
Burada ilan ettiğimiz uzlaşı böylesi bir vizyonun ürünüdür. Bundan sonra atacağımız adımları birlikte kararlaştırıp, bölge insanının huzur ve refahını artıracak projeleri beraberce hayata geçireceğiz."
Ortak Bildiri
İletişim Başkanlığı konuya ilişkin ortak bildiriyi yayımlandı.
Açıklamada şöyle:
"Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan, Somali Federal Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Hasan Şeyh Mahmud ve Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti Başbakanı Sayın Abiy Ahmed Ali'yi 11 Aralık 2024 tarihinde Ankara'da ağırlamıştır. Dostane bir ortamda gerçekleştirilen toplantı, açık ve yapıcı bir görüşmeye olanak sağlamıştır.
Somali ve Etiyopya Liderleri birbirlerinin egemenlik, birlik, bağımsızlık ve toprak bütünlüğünün yanı sıra uluslararası hukuk, Birleşmiş Milletler Şartı ve Afrika Birliği Kurucu Antlaşması'nda yer alan ilkelere saygı ve bağlılıklarını teyit etmişlerdir.
Taraflar, dostluk ve karşılıklı saygı ruhu içerisinde, görüş ayrılıkları ve tartışmalı meselelerden vazgeçip geride bırakma ve ortak refah doğrultusunda iş birliği içerisinde kararlılıkla ilerleme konusunda mutabık kalmışlardır.
Somali, Etiyopya askerlerinin Afrika Birliği Harekâtlarındaki kayıplarını tanır. Taraflar, Somali Federal Cumhuriyeti'nin toprak bütünlüğüne saygı gösterirken Etiyopya'nın denize ve denizden güvenli erişiminden sağlanabilecek çeşitli potansiyel yararları tasdik etmişlerdir.
Ayrıca, Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti'nin, Somali Federal Cumhuriyeti'nin egemen yetkisi altında, denize ve denizden güvenilir, emniyetli ve sürdürülebilir erişimden yararlanmasına olanak tanıyacak sözleşme, kiralama ve benzeri yöntemler de dahil olmak üzere ikili anlaşmalar yoluyla karşılıklı olarak avantajlı ticari düzenlemeleri sonuçlandırmak için yakın bir şekilde birlikte çalışma konusunda mutabık kalmışlardır.
Taraflar, bu amaçlar doğrultusunda ve Türkiye'nin kolaylaştırıcılığında en geç Şubat 2025 sonuna kadar iyi niyetle teknik müzakerelere başlamaya ve dört ay içinde sonuçlandırıp imzalamaya karar vermişlerdir.
Taraflar, bu taahhütlerin uygulanmasında Türkiye'nin desteğini memnuniyetle karşılamış ve söz konusu taahhütlerin yorumlanması ve uygulanmasına ilişkin her türlü görüş ayrılığını diyalog yoluyla ve gerektiğinde Türkiye'nin desteğiyle barışçıl bir şekilde çözme taahhüdünde bulunmuşlardır.
Taraflar, Türkiye Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan'a bu girişim ve sürece yönelik devam eden bağlılığı için şükranlarını ifade etmişlerdir."