Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın duyurduğu resmi tahmin ve programa göre 2022 ve 2023 yıllarında 810 milyar TL faiz ödenecek. Bu rakam, neredeyse Türkiye'nin 2002-2017 yıllarını kapsayan 16 yılda faize ödediği 811 milyar TL'ye eşit.

Kapitalist iktisat nizamının sac ayaklarından olan faiz devlet hazinelerini sömürüyor. Türkiye de bu faiz sarmalının içinde ve kambur katlanarak büyüyor.

Hazine ve Maliye Bakanlığının (HMB) açıkladığı programa göre Türkiye 2023 yılında neredeyse anapara kadar faiz ödeyecek. Sadece 2023 yılında anapara için 564 milyar lira, faiz için ise 519 milyar lira ödeme planlanıyor.

Buna göre ödenecek 100 liranın 52 lirası anaparaya, 48 lirası ise faize gitmiş olacak. Programlarda sapma olduğundan ödeme miktarlarının daha da artacağı biliniyor.

Türkiye Eylül 2021’den bu yana “Türkiye Modeli” olarak adlandırdığı ekonomik planla “düşük faiz”li yeni bir ekonomik model izliyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, faize savaş açtıklarını söylerken Merkez Bankası (TCMB) politika faizinde son 13 ayda 7 kez indirime gitmişti.

Politika faizi 19’dan yüzde 10,5’e kadar gerilerken, Cumhurbaşkanı Erdoğan da “yüksek faiz verecek sıcak para çekme politikasını elimizin tersiyle itiyoruz. Düşük faizle, üretimi ve ihracatı destekleyeceğiz” demişti.

Ancak iki yıl içinde ödenecek yüklü faiz, hükümetin söylediği ile uyuşmayan bir tablo çiziyor. 2021’de Türkiye, faize toplam 180,9 milyar lira öderken 2022’nin ilk 9 ayında bu miktar aşıldı. Bu dönemde Türkiye toplam 207,1 milyar faiz ödemesi yaptı.

Türkiye’nin Faiz Ödemesi Katlanarak Büüyüyor

Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre Türkiye’nin faiz giderleri 2001 ile 2017 yılları arasında yıllık 40 ila 60 milyar TL arasında seyretti. 2019 sonunda 100 milyar liraya dayanan faiz gideri 2020’de 134 milyar; 2021’de ise 180,9 milyar lira oldu. HMB’nin tahminine göre 2022 sonunda bu miktar 290,4 milyar liraya ulaşacak.

16 Yılda Ödenen Toplam Faiz Sapma Olmazsa 2 Yılda Ödenmiş OIacak

Türkiye hazinesi, 2002-2017 yıllarını kapsayan 16 yılda toplam 811 milyar lira faiz ödedi. Bakanlığın tahmin ve programına göre 2022-2023 yıllarında toplam ödenmesi planlanan faiz miktarı ise 810 milyar lira.

Sapma durumunda faiz ödenen para daha da yükselecek. 2022 için faiz duyurusu 212,5 milyar TL iken şu an gerçekleşme tahmini 290,4 milyar liraya kadar çıktı. Bu da yüze 37 sapma demek. Anaparada ödemesindeki sapma oranı da yüzde 35 oldu.

Kur Korumalı Mevduat (KKM) Giderleri

Türkiye’nin Aralık 2021’de dövizi dengede tutmak için devreye soktuğu Kur Korumalı Mevduat (KKM) sistemi çerçevesinde yapılan ödemeler de dövizin yükselişiyle artmaya devam ediyor.

Bu ödemeler “faiz giderleri” içinde yer almıyor; “cari transferler” altında “Mevduat ve Katılma Hesaplarının Kur Artışlarına Karşı Korunmasına İlişkin Giderler” kapsamında ödeniyor.

Mart-Eylül 2022 arasında bu kapsamda 84,9 milyar lira ödeme yapılmıştı.

Dün açıklamalarda bulunan Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Kur Korumalı Mevduat uygulamasının Merkez Bankası’na maliyetinin Hazine’nin üstlendiği 91,6 milyar TL’den daha düşük olabileceğini söyledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Nas ne diyorsa o" diyerek düşük faiz politikasını savunsa da, İslam iktisat nizamı faizin tümünü reddediyor. Az ya da çok faizin her türlüsü İslam nizamında haram olmasına rağmen hükümet düşük faiz politikasını İslam ile ilişkilendirmeye çalışıyor.