Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy dün Ankara'da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğindeki Türk heyeti ile Rusya-Ukrayna savaşının sona erdirilmesine yönelik hususları görüşmek üzere bir araya gelirken, ABD’nin 28 maddelik planı sızdırıldı.

Ortak basın toplantısında Erdoğan, "Ateşkesi hızlandıracak, adil ve kalıcı barışın önünü açacak önerileri Rusya ile de ele alma konusunda hazırız" taahhüdünde bulundu.

Zelenskiy de "Acil bir barış ve bunun güvenlik garantisi altına alınması için çaba gösteriyoruz" ifadeleri ile karşılık verdi.

Erdoğan konuşmasında yeniden imar konusunda Ukrayna'ya katkı sunmayı hedeflediklerini, ABD'nin barış sürecine dahil olmasını da önemsediklerinin altını çizdi.

Zelenskiy son dönemde ateşkes görüşmelerinde pek çok sürecin hızlandığını ve canlandığını söylerken buna dair düşüncelerini şöyle sıraladı:

-Rusya savaşın ve insan öldürmenin hiçbir şekilde ödüllendirilmeyeceğini anlamalıdır. -Komşularına karşı böyle bir savaş başlatma imkanı da kalmamalıdır. -Güvenlik garantileri çok önemlidir, barış garanti altına alınmalıdır.

ABD Başkanı Donald Trump'ın özel temsilcisi Steve Witkoff'un da Ankara'da Zelenskiy ile görüşmesi öngörülüyordu ancak daha sonra Witkoff'un yapmayı planladığı görüşmenin ertelendiği duyuruldu.

ABD’nin 28 Maddelik Planı

Rus ordusunun cephede ilerlediği bir dönemde, Türkiye ve Katar'ın da katkı verdiği ABD planına göre Ukrayna önemli tavizlere zorlanıyor.

ABD Başkanı Donald Trump'ın Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un hazırladığı öne sürülen 28 maddelik plan, Ukrayna ordusunun küçültülmesi ve bazı toprakların Rusya'ya bırakılmasını kapsıyor. Kiev ise planı, Moskova'nın maksimalist taleplerinin dayatılması olduğunu gerekçe göstererek eleştiriyor.

Türkiye ve Katar’dan Plana Destek

Ajansların, bilgi sahibi iki kaynağa dayandırdığı haberinde, planın hazırlık sürecine Türkiye ve Katar'ın da katkı verdiğini şu ifadelerle paylaştı: "Katar ve Türkiye'nin, Trump'ın yeni planının hazırlanmasında ve ABD'nin arabuluculuk çabalarının desteklenmesinde rol oynadı”

İddiaya göre hazırlık sürecinde plan, Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri Rüstem Umerov ile de paylaşıldı. Umerov daha önce Ukrayna Savunma Bakanı olarak görev yapıyordu. Türkiye ile yakın ilişkileri bulunan ve Türkçe de bilen Umerov, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile geçen hafta Ankara'da görüşmüştü.

Plana ilişkin detaylar, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin Ankara ziyareti sırasında basına sızdırıldı.

Rus haber ajansı Interfax, Ukrayna liderinin yeni planı reddettiği için bu görüşmenin gerçekleşmediğini öne sürerken, Interfax ise Zelenskiy’nin, Avrupalı ülkelerin katkısıyla hazırlanan alternatif bir plandan yana olduğunu servis etti. Ajans ayrıca, Umerov'un ABD'nin planından haberdar olduğunu ancak teklif edilen metni onaylamadığını aktardı. Üst düzey bir Ukraynalı yetkili de Reuters'a yaptığı açıklamada, Kiev'in yeni planın hazırlanmasında bir rol oynamadığını beyan etti.

Planın Maddeleri Neler?

Plan, Ukrayna ordusunun Rusya karşısında toprak kaybettiği ve Kiev'de Zelenskiy'nin yolsuzluk skandalıyla uğraştığı bir dönemde sızdırıldı.

-Türkiye ve Katar, inisiyatifin geliştirilmesinde yer alıyor

-ABD ve diğer ülkeler Kırım ve Donbass'ı meşru Rus toprakları olarak tanıyacak ancak Ukrayna'dan bunu talep etmeyecek

-Ukrayna'da Rusçaya devlet dili statüsü verilecek ve Ukrayna Ortodoks Kilisesi'nin resmi statüsü tanınacak

-Washington, Kiev'e askeri yardımını azaltacak

-Ukrayna ordusundaki personel sayısı yarıya indirilecek

-ABD'den alacağı güvenlik garantileri karşılığında Kiev, kontrolündeki Donbass topraklarını Rusya'ya devredecek

-Kiev'in terk edeceği Donbass toprakları silahsızlandırılmış bölge kabul edilecek

-Zaporojye ve Herson bölgelerindeki temas hatları büyük ölçüde dondurulacak

-Kiev, Rusya'nın derinliklerini vurabilecek Batı yapımı silahları artık alamayacak

Cephedeki durum, Kiev’deki yolsuzluk tartışmalarının sürdüğü bir atmosferde sızdırılan plan hakkında yorum yapmayan Zelenskiy, savaşı bitirmek için ABD liderliğine ihtiyaç duyulduğunu söylemesi de dikkat çekti.

Kapitalist Batı’nın askeri gücü NATO’nun lideri olan ABD, Ukrayna’nın NATO’ya üyelik tehdidini sürekli canlı tutarak başlattığı savaşta büyük bir zafer elde etti. Batı eksenli statükoya meydan okuyan Rusya, sahada bataklığa çekilirken, Finlandiya ve İsveç’in birliğe katılması sağlandı. Ayrıca Rusya korkusu öne çıkarılarak NATO’ya yeniden önem kazandırmış oldu. Hatırlanacağı üzere Ukrayna savaşı öncesi Fransa, “NATO’nun beyin ölümü gerçekleşti” ifadesini kullanmış ve bir öneminin de kalmadığını vurgulamak istemişti.

24 Şubat 2022’de başlayan üç yılı aşkın zamandır devam eden savaş her ne kadar sahada Rusya ve Ukrayna arasında cereyan etse de asıl tarafların ABD liderliğindeki Batı ve Rusya olduğu biliniyor.

ABD, asıl hedefi olan Çin’i çevreleme ve yalnızlaştırma siyaseti çerçevesinde Rusya ile aralarını ayırmak için büyük bir çaba sarf ediyor.