Bütçe Açığı Eylül Ayında Rekor Kırdı: 78,6 Milyar TL
17 Ekim 2022

Bütçe Açığı Eylül Ayında Rekor Kırdı: 78,6 Milyar TL

Köklü Değişim Medya

Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın Eylül ayına ilişkin merkezi yönetim bütçe raporuna göre Eylül ayında bütçe 78,6 milyar TL ile 2022'nin en yüksek aylık açığını verirken, aynı dönemde faiz harcamaları 33 milyar TL'yi aştı.

Merkezi yönetim bütçesi Eylül ayında 78,6 milyar TL açık verdi. Böylelikle 2022 yılının en yüksek aylık açığı gerçekleşmiş oldu. Ağustos ayında bütçede 3,6 milyar TL'lik fazla kaydedilmişti.

Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, Eylül'de faiz dışı denge 45,5 milyar TL açık verdi. Eylül'de bütçe harcamaları 285,6 milyar TL olurken, genel bütçe giderleri de 206,9 milyar TL'de kaldı.

Eylül ayı raporunda faiz harcamalarındaki artış da dikkat çekti. Buna göre Eylül'de faiz harcamaları 33,1 milyar TL olarak hesaplandı. Böylelikle Şubat ayındaki 43,7 milyar TL'lik aylık faiz harcamasından bu yana en yüksek faiz harcaması kaydedildi.

Açıkta personel giderleri ve cari transferlerde yaşanan artış etkili oldu. Personel giderleri yıllık yüzde 96,2 artışla 61,5 milyar TL oldu.

Cari transferler ise yüzde 88,4 artışla 112,7 milyar TL olarak gerçekleşti.

Eylül ayında Botaş’a 18 milyar TL borç transfer edildi. Böylece yılın ilk 9 ayında Botaş’a cari transfer ve borç verme kanalıyla 120 milyar TL’ye yakın kaynak aktarıldı.

Kur korumalı mevduatlara ilişkin eylülde bütçeden 9,3 milyar TL harcama yapıldı. Bu yılın ilk dokuz ayında KKM’ye ilişkin bütçeden yapılan giderler 85 milyar TL’ye yükselmiş oldu.

2022 yılı Ocak-Eylül döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri 2,02 trilyon TL, bütçe gelirleri 1,97 trilyon TL ve bütçe açığı 45,5 milyar TL olarak gerçekleşti.

Aynı dönemde faiz dışı bütçe giderleri 1,81 trilyon TL ve faiz dışı fazla ise 161,6 milyar TL olarak kaydedildi.

Son 12 ayın tablosuna bakıldığında ise bütçe açığının 176,6 milyar TL'ye çıktığı görüldü. Raporda öne çıkan bilgiler şöyle:

-Merkezi yönetim bütçesi 2021 yılı Eylül ayında 23 milyar 586 milyon TL açık vermiş iken 2022 yılı Eylül ayında 78 milyar 627 milyon TL açık vermiştir.

-2021 yılı Eylül ayında 9 milyar 478 milyon TL faiz dışı açık verilmiş iken 2022 yılı Eylül ayında 45 milyar 511 milyon TL faiz dışı açık verilmiştir.

-Merkezi yönetim bütçe giderleri Eylül ayı itibarıyla 285 milyar 567 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Faiz harcamaları 33 milyar 116 milyon TL, faiz hariç harcamalar ise 252 milyar 451 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.

-2022 yılında merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 2 trilyon 831 milyar 472 milyon TL ödenekten Eylül ayında 285 milyar 567 milyon TL gider gerçekleştirilmiştir. Geçen yılın aynı ayında ise 141 milyar 507 milyon TL harcama yapılmıştır.

-Eylül ayı bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 101,8 oranında artmıştır. Giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2021 yılında yüzde 10,5 iken 2022 yılında yüzde 10,1 olmuştur. Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 98,2 oranında artarak 252 milyar 451 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2021 yılında yüzde 10,9 iken 2022 yılında yüzde 10,1 olmuştur.

-Merkezi yönetim bütçe gelirleri Eylül ayı itibarıyla 206 milyar 940 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Vergi gelirleri 173 milyar 468 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 28 milyar 529 milyon TL olmuştur.

-2021 yılı Eylül ayında bütçe gelirleri 117 milyar 921 milyon TL iken 2022 yılının aynı ayında yüzde 75,5 oranında artarak 206 milyar 940 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin Eylül ayı gerçekleşme oranı 2021 yılında yüzde 10,7 iken 2022 yılında yüzde 8,1 olmuştur.

-2022 yılı Eylül ayı vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 81,4 oranında artarak 173 milyar 468 milyon TL olmuştur. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise 2021 yılında yüzde 10,4 iken 2022 yılında yüzde 7,9 olmuştur.