Köklü Değişim Medya

Avrupa, nükleer anlaşmayı ‘kısmen’ askıya aldığını açıklayan İran'a, ültimatomları kabul edemeyeceğini bildirdi ev ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarının güçlendirilmesi çağrısında bulundu.

Avrupa Birliği (AB), Almanya, Fransa ve İngiltere dışişleri bakanları nükleer anlaşma konusundaki taahhütlerini yineledi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İran’ın adımının ardından tansiyonun yükselmesinin önüne geçilmesi ve ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarının güçlendirilmesi çağrısında bulundu.

Brexit’in ardından Romanya’nın Sibiu kentinde düzenlenen ve AB devletleri ile hükümet başkanlarının AB’nin geleceğini ele aldığı zirvede İran ile anlaşma imzalayan Avrupa ülkeleri yazılı bir açıklama yaptı. Açıklamada yaptıkları yazılı açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“Her türlü ültimatomu reddediyoruz. İran'ın yükümlülüklerini yerine getirip getirmediğini nükleer anlaşma ve Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması çerçevesinde değerlendireceğiz.”

İran ise Fransa, Almanya ve İngiltere’ye petrol ve bankacılık sektörlerini ABD yaptırımlarının etkilerinden kurtarmak için mühlet tanıdığını bildirdi. Aksi takdirde nükleer anlaşmadaki taahhütleri askıya alma yolunu seçeceğini söyledi.

Tahran, Washington ile artan gerginlik atmosferinde ABD'nin nükleer anlaşmadan çekilmesinin yıl dönümünde, dün yaptığı açıklamada, ABD'nin yaptırımlarına karşılık anlaşmayla sınırlanan 300 kilogram üzerindeki zenginleştirilmiş uranyumu ve ağır suyun 130 tondan fazlasının yurt dışına satılmasını 60 gün süreyle durdurduklarını bildirdi. Stokların sınırlandırılmasını askıya aldıklarını duyurdu.

AB söz konusu kararların ardından ‘derin kaygılarını’ dile getirerek AB'nin İran kararını değerlendireceğini açıkladı. AB’nin kararı incelemesi çok uzun sürmedi. Dün yapılan açıklamada şu ifadeler kullanıldı:

“Nükleer anlaşmanın sürdürülmesi ve tam olarak uygulanması konusundaki kararlılığımızı sürdürüyoruz. Bu, küresel nükleer silahların yayılmasını önlemekte, herkesin güvenliğine olan temel bir başarıdır.”

Avrupalılar, İran halkının çıkarları için yaptırımların kaldırılması konusundaki kararlılıklarını da dile getirerek ABD’nin 2018’de anlaşmadan çekildikten sonra yeniden yaptırım uygulamasından duyduğu üzüntüyü bildirdi.

Fransa, Almanya, İngiltere ve AB, gerilimin yükselmesine rağmen İran ile meşru ticaretin devam etmesini sağlamak için çabalarını ve İran ile yaptığı ticaretin ABD'nin yaptırımlarından etkilenmemesi için kurulan takas sistemini sürdürmeye kararlı olunduğunu bildirdi.

Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Romanya'nın Sibiu kentinde düzenlenen zirvede yaptığı konuşmada şunları söyledi:

“Tüm tarafları ve İran’ı anlaşmayı sürdürmeye ikna etmek için çalışmalıyız. 2015 yılında imzaladığımız anlaşmadan çıkmak doğru değil. Fransa anlaşmada kaldı ve kalacak. İran’ın da anlaşmada kalmasını istiyorum. Gerilimin tırmanmasına izin vermemeliyiz ve güvenliğimize özen göstermeliyiz. Bu nedenle İran’ın bu anlaşmada kalmasını sağlamalıyız.”

Almanya Başbakanı Merkel de konuya dair şu açıklamada bulundu:

“AB, İran ile nükleer anlaşma konusundaki anlaşmazlığın artmasından kaçınmak istiyor. Tahran, çıkarlarının sözleşmeye bağlılığının devam etmesi ile bağlantılı olduğunu kabul etmeli.”