İstatistikler, Ankara'nın ticareti durdurma kararının ardından Türk şirketlerinin 'İsrail'e yeniden mal ihraç etmek için Yunan limanlarını kullandığını ortaya koyuyor.

Ragıp Soylu'nun Middle East Eye'daki haberine göre, ticaret verileri ışığında, Ankara'nın Mayıs ayında Refah'ın işgali nedeniyle ‘İsrail’ ile doğrudan ticareti durdurma kararına rağmen, Türkiye ile ‘İsrail’ arasındaki ticaretin Yunanistan gibi üçüncü ülkeler üzerinden devam ettiği ifade ediliyor.

‘İsrail’ Merkezi İstatistik Bürosu'nun (CBS) rakamları, ‘İsrail'in Mayıs ayında Türkiye'den 116 milyon dolar değerinde mal ithal ettiğini ortaya koyuyor; bu, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 69'luk bir düşüşle 377 milyon dolar civarında yer alıyor.

Buna karşılık, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), Mayıs ayında ‘İsrail'e yalnızca 4 milyon dolar değerinde mal ihraç edildiğini açıkladı; bu, bir önceki yıla göre yüzde 99'un üzerinde bir düşüş anlamına geliyor.

Ancak Türkiye ile ‘İsrail’ arasındaki ticareti kolaylaştıran iki Türk iş adamı, Middle East Eye'a Mayıs ayının başından bu yana Türk mallarının ‘İsrail'e ulaşmak için Yunanistan ve diğer yakın ülkeler üzerinden yeniden yönlendirdiğini bildirdi.

Bu değişim, Ankara'nın Gazze'de kalıcı bir ateşkes sağlanana kadar ‘İsrail'e topyekün ticaret yasağı uygulayacağını duyurmasının ardından yaşandı.

Bir Türk işadamı MEE'ye şu açıklamaları yaptı: "‘İsrailli’ yetkililer, malları Yunanistan üzerinden yeniden ihraç etmek için Türk şirketlerinden menşe belgelerini değiştirmelerini bile talep etmiyor çünkü bu, maliyetleri daha da artıracaktır, dolayısıyla bunlar Türk ürünüdür."

Yunanistan'la Ticaretin Artması ‘İsrail’ İle Alakalı

İşletmeler, Türkiye'nin sanayi bölgesine yakın olması ve ‘İsrail'e nispeten daha ucuz nakliye imkânı sunması nedeniyle Yunanistan'ı tercih ediyor.

TİM verilerine göre, Türkiye'nin Yunanistan'a ihracatı, geçen yılın aynı ayında 219 milyon dolar iken, mayıs ayında yüzde 71 artarak 375 milyon dolara çıktı.

‘İsrail'in Mayıs ayı verileri ise Türkiye'nin 3. ülkelerden ihracat yapmasına rağmen Yunanistan'dan yapılan ithalat miktarında bir artış göstermiyor. Bu da ‘İsrail’in Yunanistan üzerinden gelse de Türkiye’den ithal edildiğini doğruluyor.

İkinci bir Türk iş adamı ise, Türk ihracatının Yunanistan üzerinden geçmesine rağmen, Türk malı kalması nedeniyle ‘İsrail’ istatistiklerinde hâlâ Türkiye'den ithalat olarak kaydedildiğini açıkladı.

My Advisor Danışmanlık Genel Müdürü Murat Yapıcı, MEE'ye yaptığı açıklamada, ‘İsrail’ kayıtlarının, Yunanistan gibi üçüncü ülkelerden gelse bile malların menşeine göre olması nedeniyle ikili ticareti daha doğru yansıttığını söyledi.

Türkiye İstatistik Kurumu'na göre, iki ülke arasındaki ticaret hacmi 2023'te 6,3 milyar dolardı ve bunun yüzde 76'sı Türk ihracatıydı. Türkiye, ‘İsrail'e uygun fiyatlı ürünlerin önemli bir tedarikçisiydi.

Mart ayındaki yerel seçimlerde yaşanan ağır yenilgi sonrası Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ‘İsrail'e yönelik eleştirilerini yoğunlaştırdı ve Gazze’de katliamlar başladıktan 7 ay sonra kamuoyunun baskısı karşısında ticarette önce kısıtlamaya sonra da tamamen yasaklamaya gitti.