ABD Başkanı Donald Trump, başkent Washington’da Gazze planını ve ‘İsrail’in ihlalleri nedeniyle tehlikeye giren ateşkesi, Ürdün Kralı Abdullah ile görüştü.
Başkan Trump, Filistinliler’in Gazze dışında güvenli bir yerde yaşayacaklarını söyledi. Ürdün Kralı Filistinlilerin ülkesine yerleştirilmesi ilişkin küstah teklife, “Konuyu herkesin çıkarına olacak şekilde nasıl çözebiliriz bakmamız gerekir” diyerek cılız bir yanıt verdi.
Başkan Donald Trump ve Ürdün Kralı Abdullah Oval Ofis’te basına kapalı görüşme öncesinde basın mensuplarından gelen soruları yanıtladı.
Gazze’yi satın almayacaklarını, denetimini alarak düzgün bir şekilde yöneteceklerini söyleyen Trump, “Geniş kapsamlı bir ekonomik kalkınma olacak; belki de o bölgedeki en büyüğü. Orada otel, ofis binaları ve konut dahil pek çok iyi şey inşa edilecek. Burayı olması gereken bir alana dönüştüreceğiz” diye konuştu.
Hamas’a Ateşkes Mesajını Tekrarladı
ABD Başkanı Trump Cumartesi gün ortasına kadar Hamas’ın rehineleri serbest bırakmaması halinde ateşkesin iptal edilmesi gerektiğini ifade etmişti.
Bu görüşünü tekrarlayan Trump **“Bu süre zarfını karşılayabileceklerini şahsen düşünmüyorum. Sert oynamak istiyorlar ama ne kadar sert olduklarını göreceğiz” tehdidinde bulundu.
Hamas, ‘İsrail’in ateşkesi ihlal etmesi nedeniyle esir takasını askıya almış ve Trump’ın tehditlerini de ciddiye almadığını beyan etmişti.
Gazze Hakkında Küstah Açıklamalarını Sürdürdü
ABD Başkanı, Gazze’nin yeniden inşası sürecinde Ortadoğu halkları için çok iş imkanı olacağını belirterek, “Bir elmas olabilir. Ortadoğu için büyük bir imkan olabilir. Barış olacak. Her 10 yılda bir aynı şeyler yaşanıyor. Çok uzun süre izledim. Gazze’deki ölüm ve yıkımı... Medeniyet silindi Gazze’de” açıklamasında bulundu.
Gazze konusunda Mısır ve Ürdün ile ilerleme sağlayabileceklerini ifade eden Trump, “Çok karmaşık bir şey değil. ABD’nin bu toprakları kontrol etmesiyle Ortadoğu’da ilk kez istikrar olacak. Filistinliler ya da şu anda Gazze’de yaşayan insanlar bir başka yerde güzel şekilde yaşıyor olacaklar. Güvenli bir şekilde yaşayacaklar” dedi.
Ürdün Kralı Abdullah’tan Batı Şeria ve Gazze’ye Yönelik Açıklama
Ürdün Kralı Abdullah ise sosyal medya platformu X'ten yaptığı açıklamada, Başkan Trump'la yaptığı görüşmede, Gazze'deki ya da Batı Şeria'daki Filistinliler'in çıkarılmasına karşı olduğunu tekrarladığını söyledi.
Bunun Arap ülkelerinin ortak bir tutumu olduğunu söyleyen Ürdün Kralı, "Filistinliler'i yerinden etmeden ve insani duruma çözüm bularak Gazze'nin yeniden inşası hepimiz için öncelik olmalı" dedi.
Ürdün Kralı Abdullah, meselenin herkesin çıkarına olacak şekilde çözümünün değerlendirilmesi gerektiğini söyledi.
Kral Abdullah, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın Arap ülkelerinin planlarını görüşmek üzere ilgili tarafları Riyad’a davet ettiğini açıkladı.
Ürdün Kralı, kanser olan ya da durumu kritik olan 2 bin çocuğu en kısa zamanda Ürdün’e sevk edeceklerini de duyurdu. ABD Başkanı Trump bu gelişmeyi “güzel bir jest” olarak niteledi.
Filistinliler’in Gazze yeniden inşa edilirken Mısır, Ürdün ve başka ülkelere yerleştirilmesi fikrinin arkasında duran Trump, “Şunu unutmayalım. Sadece Gazze Şeridi’nde olmak istiyorlar çünkü başka türlüsünü bilmiyorlar. Bir alternatifleri olmadı hiçbir zaman. Bir alternatifleri olduğunda, tek bir kişi bile olduğu yerde kalmak istemeyecek. Cehennemde yaşıyorlar” ifadeleriyle geçmişte açıklamalarını tekrarladı.
Mısır-Arap Planı
Ürdün Kralı Abdullah, Başkan Trump'la görüşmesinden önce yaptığı açıklamada, Mısır öncülüğünde Gazze için bir plan olduğunu söylemiş ancak ayrıntı vermemişti.
Kral Abdullah'ın ABD Başkanı Trump'la görüşmesinden kısa bir süre sonra al-Mamlaka televizyonuna konuşan Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen Safadi, Gazze'nin halkı yerinden etmeden yeniden inşa edilmesine yönelik bir Arap-Mısır planı olduğundan bahsetti.
Trump’ın Mısır ve Ürdün’a Yardımları Kesme Tehdidi
Trump ABD’nin Gazze’nin denetimini alarak bölgeyi Ortadoğu ülkelerinin desteğiyle yeniden inşa etmeyi ve burada yaşayan 2 milyondan fazla Filistinlinin ise Mısır ve Ürdün gibi ülkelere yerleştirilmesini öngören bir plan açıklamıştı.
Bu plana Mısır, Ürdün, Suudi Arabistan gibi Arap ülkeleri karşı çıktı.
Ürdün Kralı Abdullah ile görüşme, ABD Başkanı Donald Trump’ın Pazartesi akşamı Ürdün ve Mısır’ın Filistinlileri kabul etmemesi halinde bu ülkelere yardımı askıya alıp almayacağına ilişkin soruyu, “Belki, olabilir neden olmasın” ifadeleriyle yanıtlamıştı.
Trump’a Ürdün Kralı ile görüşmesi öncesinde bu sözleri hatırlatıldı ve Mısır ile Ürdün’ün Gazze planını kabul etmemeleri halinde bu ülkelere yardımı askıya almayı hala değerlendirip değerlendirmediği soruldu.
ABD Başkanı Trump, “Bunu söylemek istemiyorum çünkü çok iyi bir ilişkimiz oldu ve konuştuğumuz bu kısa süre içinde çok iyi gidiyoruz. Kral biraz önce bir açıklama yaptı. Ben böyle bir açıklama yapmasını istemedim. Kendisi Gazze Şeridi’nden 2000 küçük çocuğun kurtarılmasına ilişkin bir açıklama yaptı” ifadelerini kullandı.
Başkan Trump, “Para ile tehdit etmek zorunda değilim. Ürdün ve Mısır’a çok para katkısı yapıyoruz. Ama böyle bir tehditte bulunmak zorunda değilim. Bunun ötesinde olduğumuzu düşünüyorum” dedi.
‘İsrail’in güvenliği için tampon görevi gören 11 milyonluk Ürdün’de 2 milyondan fazla Fisiitinli Müslüman mülteci olarak ikamet ediyor.
1994 yılında ‘İsrail’ ile barış anlaşması imzalayan Amman, Washington’dan her yıl 1,45 milyar dolarlık yardım alıyor. Ürdün’e yönelik bu yardım şu anda askıya alınmış durumda. Washington’ın istihbarat paylaşımında önemli bir ortağı olan Ürdün ABD askerlerine de ev sahipliği yapıyor.