Trump, Birleşmiş Milletler Zirvesi’nde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı yanına oturttuğu ve Müslüman liderleri de etrafına topladığı masada Gazze’nin geleceği için kapsamlı bir plan sundu.

Plan, Ankara’nın da imzaladığı Hamas’sız Gazze Şeridi'ni yönetme mekanizmasını ve Filistin-Arap-İslam güçlerinin bölgeye konuşlandırılmasını içeriyor ve Şeridi’nin tamamen silahtan arındırılarak teslimiyetini öngörüyor.

Dün sızan bilgilere göre, ABD Başkanı Donald Trump ve Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, Arap ve Müslüman liderlere Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdirmek için genel bir plan sunarken, Müslüman liderlerin plana tepkisinin genel olarak olumlu olduğu aktarıldı.

New York'taki toplantıda sunulan Amerikan ilkeleri arasında tüm rehinelerin serbest bırakılması, kalıcı ateşkes ve ‘İsrail'in Gazze Şeridi'nden kademeli olarak çekilmesi yer aldı. Söz konusu plan, Hamas olmadan Gazze Şeridi'ni yönetmek için bir mekanizma ve Filistinliler ile Arap ve İslam ülkelerinden gelen güçlerden oluşan bir güvenlik gücünün konuşlandırılmasını içeriyor.

Axios’un aktardığına göre, Ayrıca Trump'ın toplantıda, ‘İsrail'in Batı Şeria'yı ilhak etmeyeceğine dair söz verdiğini ifade ettiği de bildirildi.

Trump'ın Salı günkü toplantıda sunduğu planın bazı bölümleri, eski İngiltere başbakanı Tony Blair tarafından hazırlanan bir öneriye dayanıyor.

ABD Başkanı Donald Trump’ın, 23 Eylül 2025 Salı günü New York'ta Birleşmiş Milletler Genel Kurulu sırasında Katar, Ürdün, Türkiye, Pakistan, Endonezya, Mısır, BAE ve Suudi Arabistan liderleriyle yaptığı çok taraflı toplantıda konuşulan Blair planının Gazze'nin savaş sonrası yönetimine odaklandığı ifade ediliyor. Trump'ın sunduğu planın ise savaşın nasıl sona ereceğini özetlediğini ve birkaç hafta sürecek bir ateşkesin öngörüldüğünü ve bu süre zarfında kalan 48 rehinenin serbest bırakılmasını içeriyor.

Konuya yakın bir kaynak, katılımcı ülkelere ABD'nin önerisi hakkında önceden bilgi verildiğini ve Trump'ın planını memnuniyetle karşılayan bir tutum belgesi sunduklarını söyledi.

Dün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da toplantı hakkındaki soruya, "Ben toplantıdan memnunum, hayırlı olsun" yanıtını vermişti. Erdoğan, gazetecilere yaptığı açıklamada, toplantıdan ortak bir bildiri yayınlanacağına dair detayı da paylaştı.

Belgede dört temel nokta yer alıyor:

Gazze'deki savaşın kapsamlı bir şekilde sona erdirilmesine yönelik önerinin memnuniyetle karşılanması; rehinelerin geri getirilmesinin, savaşın sona erdirilmesinin ve Gazze'ye insani yardımların ulaştırılmasının öneminin vurgulanması; Trump'ın vizyonuna dayalı olarak bölge için barışçıl bir çözümün parçası olma taahhüdünde bulunulması; ve Katar'da Hamas liderlerine yönelik son saldırı da dahil olmak üzere, ‘İsrail'in bölge ülkelerine yönelik devam eden saldırılarının kınanması.

Tutum belgesinde ayrıca, ülkelerin Gazze'de devam eden ‘İsrail’ askeri operasyonlarını, Gazze'nin ‘İsrail’ tarafından işgalini ve burada yerleşim birimleri kurulmasını, Gazze'den Filistinlilerin zorla göç ettirilmesini ve gidenlerin geri dönmesinin engellenmesini, Batı Şeria'nın ‘İsrail’ tarafından ilhak edilmesini ve Kudüs'teki kutsal alanlarda statükoyu ihlal eden adımları reddettikleri yer alıyor.

Konuya yakın bir kaynak, Beyaz Saray'ın Çarşamba günü toplantıyla ilgili bir açıklama yayınlamayı planladığını ancak toplantıya katılan tüm ülkelerin (Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, Mısır, Ürdün, Türkiye, Endonezya ve Pakistan) açıklama metnini onaylamasını beklediğini aktardı.

Trump, gazeteciler odadan çıkarılmadan önce toplantının başında basına şunları söylemişti:

"Gazze'deki savaşı bitirmek istiyoruz. Bitireceğiz. Belki hemen şimdi bitirebiliriz"

Bu benim en önemli toplantım. Ama benim için çok önemli olan bu çünkü muhtemelen hiç başlamaması gereken bir şeyi bitireceğiz."

Trump, Pazartesi günü Beyaz Saray'da Başbakan Binyamin Netanyahu ile yaptığı görüşmeye atıfta bulunarak, toplantıya "İsrail hariç tüm büyük oyuncuların katıldığını, ancak sıradakinin ‘İsrail’ olacağını" söyledi.

Trump’tan, Endonezya Cumhurbaşkanı’na Övgü

Trump ayrıca Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto'nun daha önce BM Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada , “barışın ‘İsrail'in güvenliğinin garanti altına alınmasını gerektirdiğini” ifade eden söylemlerini övdü.

Toplantının ardından Trump, görüşmenin nasıl geçtiğine dair herhangi bir yorumda bulunmadı. Beyaz Saray'dan ise henüz bir açıklama gelmedi. Trump'ın özel temsilcisi Steve Witkoff, toplantının nasıl geçtiği sorulduğunda olumlu yanıt verdi.

Bu arada, Birleşik Arap Emirlikleri'nin resmi haber ajansı WAM, toplantının Gazze'de devam eden savaşı sona erdirmeye ve kalıcı bir ateşkes sağlamaya odaklandığını bildirdi. Haber ajansı, tüm rehinelerin serbest bırakılmasının ve savaştan zarar gören bölgede kötüleşen insani krizin çözümüne yönelik adımların atılmasının da öncelikler arasında ele alındığını belirtti.

Kamuoyunda toplantının içeriği merak edilse de genel olarak içeriğin Gazze’de işgale karşı direnişin sembolü olan ve 7 Ekim’deki ‘İsrail’e hezimeti yaşatan Hamas’ın tamamen yok edilmesine, yaklaşık iki yıldır Gazze’de soykırıma devam eden ‘İsrail’ ile “normalleşme” anlaşmalarına devam edilmesine, yönetimin ABD/’İsrail’ eksenli Mahmud Abbas rejimine devredilmesine dayandığı uzmanlar ve analistler tarafından ifade ediliyor.

Uzmanlar ayrıca Trump’ın masada Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı yanında oturtmasını da bu planın hayata geçirilmesinde Erdoğan’ın büyük bir rol üsteleneceğine işaret ettiği yönünde yorumluyor. Zira ABD'nin bölgede dost ve müttefikleri ile birlikte hareket etmeden bölgedeki planlarının hayata geçiremeyeceği ifade ediliyor.