Kanada, Avustralya, İngiltere ve Portekiz, Filistin Devleti'ni resmen tanıdıklarını açıklarken, Filistin geleceğinde işgale direnen Hamas’ın olamayacağını ifade ettiler.
Kanada, Avustralya, İngiltere ve Portekiz Filistin devletini tanıdı ve böylelikle Filistin'i devlet olarak tanıyan BM üyesi ülke sayısı 151'e çıkmış oldu. Ancak bu tanıma sahada bir şey ifade etmiyor, soykırım, işgal ve katliamlar yıllardır sürüyor. “İki Devletli Çözüm” planı, 1967 sınırları çerçevesinde Filistin topraklarındaki işgale meşruiyet kazandırıyor. Kalan yüzde 20’lik toprak parçasında sembolik bir devleti öngörüyor.
Alınan kararlar, Türkiye'nin de imzaladığı Hamas'sız, silah bırakmış ve teslim olmuş bir Filistin'i öngören "New York Deklarasyonu"na paralel bir şekilde şekilleniyor.
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu öncesi Filistin Devleti’ni dört ülke içinde tanıyan İlk ülke Kanada oldu. Başbakan Mark Carney, Kanada'nın Filistin Devleti'ni bugünden itibaren tanıdığını duyurdu.
Carney yaptığı açıklamada, "Kanada, Filistin Devleti'ni tanıyor ve hem Filistin Devleti hem de ‘İsrail’ Devleti için barışçıl bir gelecek vaadini inşa etmek için ortaklık teklif ediyor" dedi.
Avustralya: Hamas'ın Filistin'de Hiçbir Rolü Olmamalı
Avustralya da Kanada'nın hemen ardından Filistin devletini resmi olarak tanıdığını duyurdu.
Avustralya Başbakanı Anthony Albanese, mevcut ‘İsrail’ hükümetinin Filistin devletini önlemek için metodik bir şekilde çalıştığına dikkat çekti.
Açıklamasında, "Hamas'ın Filistin'de hiçbir rolü olmamalı" diyen başbakan, "Avustralya'nın bugün Kanada ve İngiltere ile birlikte Filistin'i tanıması, iki devletli çözüm için uluslararası çabaların bir parçasıdır" dedi.
İngiltere’den Hamas’a Yaptırım Mesajı Bir diğer tanıma açıklaması da Londra’dan geldi. Açıklamayı Başbakan Keir Starmer yaptı.
Aynı zamanda Hamas'a yaptırım mesajı da veren Starmer, şunları söyledi:
"Hamas'ın geleceği hükümette ve güvenlikte rolü olamaz. Önümüzdeki haftalarda diğer Hamas üyelerine yönelik yaptırımlar uygulanması için talimat verdim."
İngiliz başbakan ayrıca, "İki devletli çözüm umudu azalıyor ancak bu umudun sönmesine izin veremezsiniz" dedi.
Duyuruların ardından Filistin’in başından bulunan Abbas rejimi, "cesur kararlar" olarak nitelendirdiği açıklamaları, memnuniyetle karşıladıklarını bildirdi ve Hamas’a yönelik açıklamalaraysa değinmedi.
Portekiz Dışişleri Bakanı Rangel Duyurdu
İngiltere, Avustralya ve Kanada'nın ardından Portekiz de Filistin devletini resmen tanıdığını duyurdu. Portekiz Dışişleri Bakanı Paulo Rangel, kalıcı barış için tek çözüm olan “iki devletli çözümü” desteklediklerini ifade etti.
Fransa ve Belçika da Tanıyacak
Önümüzdeki günlerde ABD’nin New York kentinde düzenlenecek olan Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nda Fransa ve Belçika’nın da Filistin devletini tanıması bekleniyor.
Starmer'den, ABD Eksenli Abbas'a Mektup
İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Filistin Devleti'ni resmen tanıdıklarını açıklamasının ardından Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'a bir mektup yazarak bu kararı duyurdu.
Starmer mektupta, "Bu tarihi adım, Filistin halkının kendi kaderini tayin etme ve devlet sahibi olma hakkına verdiğimiz desteğin göstergesidir" dedi.
“İki devletli çözümün”, bölgede kalıcı barışa giden tek yol olduğuna işaret eden Starmer, "(Filistin yönetiminin reformu) Reform konusunda verdiğiniz taahhütleri takdir ediyor, Filistin Devleti'nin inşası için bu taahhütleri yerine getirirken vereceğim desteği niteliyorum" ifadelerini kullandı.
Starmer, İngiliz Dışişleri Bakanı Yvette Cooper'ın Filistinli mevkidaşıyla diplomatik ilişkilerin kurulması sürecini ilerletmek için görüşeceğini belirterek, "Devletlerimiz arasında yapıcı ve yakın bir ilişki kurmayı bekliyorum" mesajını da paylaştı.
Abbas’tan “İki Devletli Çözüm” Planına Sadakat Mesajı
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, İngiltere, Kanada ve Avustralya'nın Filistin Devleti'ni tanımalarını memnuniyetle karşıladı ve bunun adil ve kalıcı barışın tesisinde önemli ve zorunlu bir adım olduğunu ifade etti.
Abbas, İngiltere'nin Filistin halkının "kendi kaderini tayin, özgürlük ve bağımsızlık hakkını" tanımasıyla, iki devletli çözümün hayata geçirilmesinin önünün açılacağını ve Filistin'in ‘İsrail’ ile güvenlik, barış ve iyi komşuluk içinde yan yana yaşamasına olanak sağlanacağını vurguladı.
Filistin Devlet Başkanı, Kanada Başbakanı Mark Carney'in bağımsız ve egemen Filistin devletini tanıdığına dair resmi açıklamasını da memnuniyetle karşıladı. Kanada'nın bu tanımayla, hem Filistin hem de ‘İsrail’ için barışçıl bir gelecek inşasının ortağı olduğunu belirtti.
Avustralya'nın Filistin Devleti'ni tanımasından da memnuniyet duyduğunu belirten Abbas, 3 ülkenin Filistin'i tanımasının, iki devletli çözümün uygulanması için elverişli bir ortam oluşturmaya yönelik uluslararası çabaların bir parçası olduğunu söyledi.
Bu arada Abbas, Winterton'dan İngiltere'nin bağımsız ve egemen Filistin Devleti'ni tanıma kararını resmen bildiren yazılı bir mektup da aldı.
‘İsrail’den Tepki
İşgalci ‘İsrail’ Dışişleri Bakanlığı, Filistin devletinin tanınma kararına sert tepki gösterdi. Bakanlık, bu adımın bölgeyi daha da istikrarsız hale getirdiğini ve barış ihtimalini zayıflattığını ileri sürdü.
Açıklamada, “‘İsrail’, savunulamaz sınırlara zorlamayı amaçlayan hiçbir hayali metni kabul etmeyecektir” denildi.
Netanyahu: “Filistin Devleti Olmayacak”
‘İsrail’ Başbakanı Binyamin Netanyahu, Filistin devletinin kurulmasına kesin bir şekilde karşı çıktığını ve ‘İsrail’in Filistin devletinin tanınmasına ilişkin yanıtını ABD ziyaretinden döndükten sonra vereceğini söyledi.
Netanyahu ayrıca, ‘İsrail’in Batı Şeria’daki Yahudi yerleşimlerini genişletmeye devam edeceğini açıkladı, "‘Teröre’ büyük bir ödül veriyorsunuz. Size bir mesajım daha var. Filistin devleti kurulmayacak" tehdidinde bulundu.
Filistin Devletini Kaç Ülke Tanıyor?
Filistin devletini, bağımsızlığını ilan ettiği 15 Kasım 1988'den bu yana Birleşmiş Milletler (BM) daimi temsilcileri Çin ve Rusya dahil, BM üyesi 193 ülkeden 147'si tanıyordu. İngiltere, Kanada, Avustralya ve Portekiz'in de tanımasıyla bu sayı 151'e çıktı. Norveç, İspanya, Slovenya ve İrlanda ise son bir yıl içinde tanıma açıklaması yapan ülkeler arasında.
İşgalci ‘İsrail’i 1949’da tanıyan ilk Müslüman ülke olan Türkiye, 40 sene sonra 1988’de ilan edilen Filistin Devleti’ni de tanımıştı.