Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İngiltere Başbakanı Keir Starmer, 20 adet Eurofighter Typhoon savaş uçağı için düzenlenen anlaşmayı imzaladı.

Katar ve Umman'dan da 12'şer uçak alınacağına yönelik açıklama ise düzeltildi ve görüşmelerin devam ettiğini duyuruldu.

Türkiye ödemelerini yaptığı halde “dost ve müttefik” olarak nitelediği ABD’nin CAATSA yaptırım kararları gereği F-35’leri alamıyor. Bölgede hava üstünlüğünü işgalci 'İsrail' ve Yunanistan’a kaptırmak istemeyen Ankara, yeni nesil savaş jeti temin etmek için çabalarını sürdürüyor. Bu kapsamda Cumhurbaşkanı Erdoğan, Körfez Turuna çıkarak ikinci el Eurofighter jet almak için görüşmeler gerçekleştirmişti. Elindeki F-16’ların eski teknoloji olması ve metal yorgunluğu nedeniyle, radara yakalanma olasılığı minimum, hızı saatte 2 bin 450 km ulaşan Eurofighter alımı için düğmeye basıldı.

İngiltere Başbakanı Starmer, Türkiye ile yapılan anlaşmanın toplam 8 milyar sterline (yaklaşık 10.7 milyar Amerikan dolarına) karşılık geldiğini beyan etti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ise "Birleşik Krallık ile bu işbirliğimizin savunma sanayiinde müşterek projelere de kapı aralayacağına inanıyorum" temennisinde bulundu.

İngiltere Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada da, Türkiye'nin savaşı uçağı siparişinin "bir nesil sonra en büyük savaş uçağı anlaşması" olarak nitelendirilirken neredeyse durma noktasına gelen Eurofighter üretimine can suyu oldu. Bu anlaşma, 2017'den bu yana İngiltere'nin aldığı ilk Eurofighter Typhoon siparişi olacak.

Eurofighter savaş uçakları Birleşik Krallık, Almanya, İtalya ve İspanya ortak üretimi ve anlaşma için konsorsiyumdaki ülkelerin onayı gerektiği biliniyor. Uçakların üretiminin yaklaşık %37'si İngiltere'de gerçekleşiyor ve son montajı da BAE Systems'in Warton ve Samlesbury tesislerinde gerçekleştiriliyor.

İngiltere hükümeti Türkiye ile yapılan anlaşmanın bu iki BAE tesisinde yaklaşık 6 bin, Bristol'daki Rolls-Royce tesisinde 1100 ve İskoçya'da 800 istihdam sağlayacağını, uzun dönemde 20 bin istihdamın bu anlaşmayla güvenceye alındığını bildirdi. İngiltere Savunma Bakanı John Healey anlaşmanın "bir neslin gördüğü en büyük savaş uçağı ihracatı anlaşması" olduğunu belirterek "bu ekonomimize milyarlarca sterlin kazandıracak ve İngiliz Typhoon üretim hatlarını uzun yıllar boyunca faal tutacak" ifadeleriyle sevincini paylaştı.

İmzalanan 20 uçaklık anlaşma kapsamında ilk teslimatın 2030'da yapılması planlanıyor.

İngiltere basını bu anlaşmayı “Rusya’ya karşı NATO'nun hava savunmasını kuvvetlendireceği” yönünde servis etti.

Bazı basın kuruluşları da İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun yargılandığı davalar sürerken bu anlaşmayı imzalaması nedeniyle Starmer’ı eleştirdi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın anlaşmanın ardından düzenlenen basın açıklamasında öne çıkanlar şöyle:

-Birleşik Krallık ülkemizin en büyük ticaret ve yatırım ortakları arasında. Ticaret hacmimizi ilk etapta 30 milyar dolar, ardından 40 milyar dolara çıkarma kararlılığındayız. Ekonomik ilişkilerimizi daha da güçlendirmek hususunda kararlıyız.

-Enerji ve savunma sanayi alanında yeni ortaklıklar kurmayı hedefliyoruz…İnanıyorum ki bu adımlarla ilişkilerimizi ve stratejik ortaklığımızı çok daha ileri bir seviyeye süratle taşıyacağız.

-EuroFighter Typhoon savaş uçaklarının tedarikine dair uygulama düzenlemeleri heyetler arası görüşmelerde imzalandı. Biz de Starmer’la bu konudaki iş birliği beyanına huzurlarınızda imza attık. Bu mutabakatı iki yakın müttefik olarak aramızdaki stratejik ilişkilerin yeni bir nişanesi olarak görüyorum.

-Değerli dostumla birlikte Gazze’deki gelişmeleri bir kez daha değerlendirme imkanı bulduk. Sayın Başbakanı, Filistin Devletini tanıma kararı almalarından ötürü bir kez de sizlerin huzurunda şahsım milletim adına tebrik ediyorum. Biz bu karara iki devletli çözüm yolunda cesur bir adım olarak bakıyoruz. Yaklaşan kış şartlarını dikkate alarak Gazze halkının ihtiyaç duyduğu insani yardımların ulaştırılması büyük önem arz ediyor. Bu konuda Birleşik Krallık’la da birlikte adımlar atacağımıza inanıyorum. ‘İsrail’deki mevcut hükümetin dizginlenmesi gerekiyor.

Starmer’ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:

-İngiltere Başbakanı Starmer konuşmasında Türkiye ve İngiltere’nin eskiye oranla çok daha yakın çalışan iki ülke

-Avrupa’nın ortak güvenliği için NATO müttefikleri olarak çalışıyoruz. Ukrayna’yı yine Gönüllüler Koalisyonu çerçevesinde destekliyoruz ve Orta Doğu’da da barış için birlikte çalışıyoruz.

-Birleşik Krallık, Türkiye’ye 20 Eurofighter Typhoon uçağı sağlayacak ve gelecekte de daha fazlasını sağlamak tercihi var. Bu NATO’daki güvenliği derinleştirecek, artıracak, ikili savunma sanayindeki iş birliğimizi ve aynı zamanda hem burada hem de Birleşik Krallık’ta ekonomik büyümeyi artıracak.

-Bu uçakların birlikte oluşturulması, birlikte inşasında çalışacağız. Bu anlamda gerçekten stratejik önemi olan bir çalışma. Türk Hava Kuvvetlerini de önümüzdeki yıllarda NATO’nun güneydoğu kanadını hepimizin çıkarına siz korurken destekleyecek.