ABD’de Trump liderliğindeki Cumhuriyetçilerin seçimi kaybetmesinin ardından Kongre binasını basarak başlattığı kaos “demokrasinin iflası” olarak nitelenirken, buna benzer bir olay da Brezilya’da yaşandı. Brezilya’da seçimlerden sonra Bolsanaro taraftarlarının Kongre binasını basması üzerine "Demokrasiyi Savunmak" isimli ortak bildiri yayımlandı.

Demokrasinin artık işlemediği ve iflas ettiği söylemi son olarak ABD’de kısa süre önce yapılan Temsilciler Meclisi Başkanı seçimi için kullanılmıştı. Başkanın ancak 15. turda seçilebilmesini ABD Başkanı Biden, “utanç verici” olarak nitelerken, Cumhuriyetçi siyasetçi Mike Waltz “Kuzey Kore’de, İran’da, Venezuela’da, Küba’da, dünyanın her yerinde otoriter rejimler burada yaşananları gösterip ‘Bakın demokrasi nasıl da işlemiyor’ diyecekler” yorumunu yapmıştı.

Brezilya'da 30 Ekim 2022'de düzenlenen ikinci tur devlet başkanlığı seçiminde sol görüşlü Lula da Silva yüzde 50,9, aşırı sağcı Bolsonaro ise yüzde 49,1 oy almıştı.

Seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından Bolsonaro destekçileri önce ülkede günlerce süren otoyol kapatma eylemleri yapmış, ardından da ülkede Cumhuriyetin ilanının 123. yıl dönümü olan 15 Kasım'da ordu karargahları önünde düzenledikleri gösterilerde silahlı kuvvetleri, Lula'nın devlet başkanlığı görevini devralmasına karşı askeri darbe çağrısında bulunmuştu.

Brezilya'da devlet başkanlığı seçiminin ikinci turunu kazanan eski Devlet Başkanı Lula da Silva, 1 Ocak 2023'te parlamentoda yemin ederek göreve başlamıştı.

Bunun üzerine Bolsonaro taraftarları, polis bariyerini aşarak Ulusal Kongre binasına bastı. Protestocuları dağıtmak için göz yaşartıcı gaz ile müdahale eden polis, grupların daha sonra Devlet Başkanlığı Sarayı ve Yüksek Mahkeme binasına zorla girmesine engel olamamıştı. Bu görüntüler, 6 Ocak 2021'de seçim sonuçlarını kabul etmeyen eski ABD Başkanı Donald Trump destekçilerinin kongre baskının bir benzeri olarak hafızalara kazındı.

Ulusal Kongre ve Devlet Başkanlığı Sarayı'nı basan Bolsonaro destekçileri, güvenlik güçlerince yağmaladıkalrı bu binalardan çıkartılmasının ardından kontrol sağlandı.

“Demokrasiyi Savunmak” Bildirisi Yayımlandı

İşleyebilirliği tartışılmaya başlanan ve büyük kaoslara neden olan demokrasinin bekasından endişe eden yöneticiler dünya çapında harekete geçerek olayları kınamıştı.

Brezilya'da ise, Devlet Başkanı Luiz İnacio Lula da Silva ve bazı yöneticiler, Ulusal Kongre, Devlet Başkanlığı ve Yüksek Mahkeme'ye göstericilerce yapılan baskınlara tepki göstermek için "Demokrasiyi Savunmak" isimli ortak bildiriye imza attı.

Lula, Twitter hesabından ortak bildiriyi paylaşarak, eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro yanlılarının Ulusal Kongre, Devlet Başkanlığı Sarayı ve Yüksek Mahkeme'ye baskınını bir kez daha kınadı.

Terör eylemlerinin reddedilerek barış ve demokrasi vurgusu yapılan "Demokrasiyi Savunmak" isimli bildiride şu ifadelere yer verildi:

"Cumhuriyetin yetkilileri, demokrasi savunucuları ve 1988 Anayasa Tüzüğü, Pazar günü öğleden sonra Brasilia'da vuku bulan terör, vandalizm, suç ve darbe eylemlerini reddediyoruz. Kurumsal önlemlerin alınması için birleşiyoruz. Ülkenin normalliğe ve saygıya ihtiyacı var. Toplumu, vatanımızda barış ve demokrasiyi savunmak için sükuneti korumaya çağırıyoruz."

Ortak bildiri, Devlet Başkanı Lula da Silva, Senato Geçici Başkanı Veneziano Vital do Rego, Temsilciler Başkanı Arturo Lira ve Federal Yüksek Mahkeme (STF) Başkanı Rosa Weber tarafından paylaşıldı.

Lula, Planalto Sarayı'nda üst düzey devlet görevlileriyle bir dizi toplantı yapmasının ardından Ulusal Kongre baskınına karşı ortak tepki gösteren 27 eyalet valisiyle durum değerlendirmesinde bulundu.

Bilindiği üzere, seçimlerin sonucunun belli olmasının ardından Bolsanaro, özel uçakla ABD’ye gitmiş, yerleştiği villadaki görüntüleri medyaya yansımıştı.

Ankara’dan Kınama: “Demokratik Sürece Saygılı Olun”

Dışişleri Bakanlığı, Brezilya'da Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva liderliğindeki hükümet, Kongre ve Anayasa Mahkemesine yönelik şiddet eylemlerini kınadı.

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, Brezilya'da halkın iradesini yansıtan seçimlerin sonuçlarına ve demokratik süreçlere saygılı olunmasının önem taşıdığına vurgu yapıldı.

Demokrasinin İflası

Demokrasi, partizan fanatizmle ayakta dururken, çözüm üretmekten çok çıkardığı sorun ve çözümsüzlüklerle gündeme geliyor. Dünya genelinde toplumlar demokratik özgürlüklerle ahlaki çöküntüye uğrarken, iflas etmiş demokrasi ekonomik krizlere de çare üretemiyor.

Kapitalist demokrasinin lokomotifi ABD’de olduğu gibi tüm dünyada da seçimlerde halkın seçim sandıklarında önüne koyulan adaylar, şirketler ve para sahiplerinin ciddi para yardımları ile destek verdiği kişiler olarak öne çıkıyor. Halka seçtirilen bu adaylar ise iktidar koltuğuna oturunca seçimlerde kendilerini destekleyen şirketlere ve para sahiplerinin menfaati doğrultusunda çalışmalar yürütüyor. Büyük bir rant siyasiler ve şirketler arasında bölüşülürken halk sefalete mahkûm ediliyor. Yasalar siyasilerin ve şirketlerin menfaatleri doğrultusunda çıkarılıyor.

Gerçek yüzü deşifre olan laik kapitalist demokrasi ile seçimlerle toplumda bir rahatlamanın olacağı umulurken, kaos, çatışma ve bölünme daha da derinleşiyor.