Köklü Değişim Medya
ABD Dışişleri Bakanlığı Güney ve Orta Asya İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Alice Wells’in, Hint yönetiminin, Keşmir’in özel statüsünü kaldırma kararından sonra İslamabad’ı ziyaret ettiği bildirildi.
Pakistanlı yetkililer, ABD Dışişleri Bakanlığı Güney ve Orta Asya İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Alice Wells’in İslamabad’ı ziyaret ettiğini bildirdi. Yetkililer, ziyaretin iki hafta önce Beyaz Saray’da Pakistan Başbakanı İmran Han ile ABD yönetimi arasında yapılan anlaşmaların takibi amacıyla gerçekleştiğini ve Afganistan konusunun görüşülmediğini belirtirken, Hindistan ile yaşanan son gelişmelerin ışığında ABD'li yetkilinin Pakistan'ı ziyaretinin bölgedeki gerilimi tırmandırabileceği belirtildi.
Dışişleri Bakan Yardımcısı Wells, geçtiğimiz Temmuz ayında Katar’ın başkenti Doha’da Taliban heyetiyle görüşen ilk Amerikan yetkilisi unvanını alırken, ABD'nin Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Halilzad bu sürecin başlamasında kilit rol üstlendi.
Pakistanlı yetkililerin aktardığına göre, ABD’li yetkilinin yaptığı görüşmelerde ikili ilişkilerin yanı sıra eğitim ve ticaret alanlarında işbirliğinin ele alındığı belirtildi. ABD Başkanı Donald Trump’ın İslamabad’a uygulanan silah ambargosunu kaldırmasının ardından Amerikan Kongresi geçtiğimiz hafta Pakistan’a yönelik 125 milyon dolar tutarındaki F-16 yedek parça satışına onay verdi.
Pakistan-Hindistan Krizi Ortasında Ziyaret
ABD’li yetkili Wells’in İslamabad ziyaretinin, Hindistan hükümeti ile Pakistan arasında Keşmir krizinin patlak verdiği bir döneme denk gelmesi dikkatleri çekti. Hint yönetimi, 70 yıl sonra Müslüman nüfusun ağırlıkta olduğu Keşmir’in özel statüsünü kaldırma kararı almış, Pakistan ise bu karara sert tepki göstermişti. Ayrıca Hint yönetiminin talimatıyla, Cammu Keşmir’in eski başbakanları Mahbube Mufti ve Ömer Abdullah’ın ev hapsinde tutulduğu belirtiliyor.
Pakistan askeri yetkililer, Hint yönetimini Keşmir’de aldığı ‘yasadışı ve anayasaya aykırı’ kararıyla bölge istikrarını tehlikeye atmak ve Afganistan barış görüşmelerini baltalamakla suçladı.
Hindistan son olarak Keşmir’e yoğun bir şekilde asker sevkiyatı yapmış ve bölgede sıkı güvenlik önlemleri almıştı. Bu gelişmeler, Taliban ile anlaşma yaparak Afganistan’da NATO güçleri içerisindeki birliklerini geri çekmeye çalışan ABD yönetiminin endişesine yol açtı.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Morgan Ortagus, Hint yönetiminin Keşmir’deki adımını ‘içişlerine müdahale’ diye nitelediği açıklamasında, ülkesinin bölgedeki gelişmeleri yakından takip ettiğini ifade etti.
ABD yönetimi, Hint yönetimine ‘Hindistan hükümetinin Keşmir kararından etkilenenler’ ile diyalog kurma çağrısında bulunmakla birlikte, ABD Dışişleri’nden yapılan açıklamada bu konunun Hindistan’ın içişleri olduğu vurgusu yapıldı.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ortagus, açıklamasında, “Hint makamlarının bazı kişileri ev hapsine alması ve bazı hakları durdurmasından endişe ediyoruz. Hint makamlarından bu kişilerle ve Hindistan hükümetinin kararından etkilenenler ile diyalog yapmasını talep ediyoruz. Tüm taraflardan Keşmir’de Pakistan ve Hindistan güçleri arasını ayıran hatta istikrar ve barışın korumasını talep ediyoruz” ifadelerine yer verdi.
Hindistan Muhalefetinden Karara Tepki
Hindistan muhalif partiler Modi hükümetinin anayasada tanınan Keşmir’in özel statüsünü kaldırma kararına tepki gösterdi.
Hindistan Ulusal Kongre Partisi üyesi Chidham Param kararı Hindistan tarihi için ‘kara bir gün’ diye tanımladı. Param, Modi hükümetinin demokratik olmayan yollarla aldığı kararın bölgede yol açabilecek vahim etkilerine karşı uyardı. Hindistan hükümetinin son olarak Keşmir’e sevk ettiği 35 bin askerle birlikte bölgedeki asker ve yarı resmi polis güçlerinin sayısı 650 bine ulaştı. Pakistanlı kaynaklar da bölgedeki duruma göre İslamabad’ın sınıra daha fazla asker sevk edebileceğini bildirdi.
Pakistanlı askeri bir kaynak, Hindistan’ın bölgedeki güçleri alarm durumunda beklettiği, Pakistan ile sınır hattında ve Keşmir’de ateşkes ilan edilen hattın yakın bölgelerindeki üslere savaş uçakları gönderdiğini kaydetti. Yetkililer, Hint savaş uçaklarının gece ve gündüz Keşmir semalarında yaptığı uçuşların Pakistan’a karşı ‘yeni bir askeri macera’ girişimine dönüşmesinden endişe ediyor.
Keşmir’de yaşayan halk ise Hint yönetiminin aldığı kararla, bölge dışındakilerin vatandaşlık ve mülkiyet sahibi olmasını engelleyen maddenin askıya alınarak, Hindistan’ın diğer şehirlerinden gelecek vatandaşların bölgede mülkiyet sahibi olmasının önünün açılmasını demografik değişime yol açmasından kaygı duyuyor.
Hindistan’daki Demokratik Güçler Birliği, Hint yönetiminin Keşmir kararını demokratik normlara aykırı ve yasadışı olduğunu kaydetti.
Pakistan'da ana muhalefet lideri Şahbaz Şerif, hükümetin karara karşı mücadelesine ‘sınırsız destek’ açıklamasında bulundu. Ancak Rabıta Partisi Başkan Yardımcısı Meryem Navaz Şerif, İmran Han hükümetini Pakistan halkına ‘boyun eğdirmekle’ suçladığı açıklamada, ‘muhalefetin mevcut hükümete destek vermesinin mümkün olmadığını’ söyledi.
Keşmir Sorunu
Osmanlı İslam Devleti’nin zayıflaması üzerine İngiltere, Hindistan’ı sömürmek üzere işgal etmişti. İngiltere 1947'de Hindistan'dan çekilirken, prenslik şeklinde yönetilen Keşmir'i Hindistan ya da Pakistan ile birleşme konusunda serbest bıraktı. Nüfusunun yüzde 90'ı Müslüman olan Keşmir halkı 1947'de Pakistan'a katılmaktan yana tavır alsa da dönemin prensi Hindistan ile birleşmeye karar verdi. Karara Müslüman Keşmir halkı karşı çıktı. Pakistan ve Hindistan'ın bölgeye asker göndermesi üzerine de taraflar 1947'de ilk kez savaştı. İki ülke arasında yine aynı nedenle 1965 ve 1999'da da savaş çıktı.
Keşmir'in yüzde 45'i Hindistan'ın, yüzde 35'i Pakistan'ın kontrolünde bulunuyor. Bölgenin yüzde 20'sine ise Çin hâkim durumda. Hindistan ele geçirdiği bölgeleri "Cammu Keşmir" eyaleti adı altında kendine bağladı. Cammu Keşmir, halen Hindistan'da Müslüman nüfusun çoğunlukta olduğu tek eyalet olma özelliği taşıyor. Pakistan ise kendi kontrolü altındaki Keşmir'e "Azad Keşmir (Bağımsız Keşmir)" ve "Gilgit Baltistan" adıyla iki özerk bölge statüsü verdi.
Çin’le Mücadele Uğruna ‘Keşmir’ Feda Ediliyor!
Amerika, ülkesinde ağırladığı Pakistan başbakanı İmran Han'dan Keşmir’de, Hindistan lehine tavizler vermesini talep etmiştir. Zira Amerikan yanlısı kuklalar, Hindistan ve Pakistan’da yönetici oldular. Bu nedenle Amerika’nın, başta Başbakan İmran Han olmak üzere Pakistan’daki ajanlarından, Çin karşısında Hindistan’ın konumunu güçlendirmek için daha fazla taviz vermelerini istemektedir. Pakistan rejimi ise, Çin ve İslam’ın yükselişi karşısında Hindistan ile bölgesel blok oluşturmak için körü körüne ABD planına itaat ediyor. Görünen o ki Amerika, Hindu aşırılık yanlısı Narendra Modi ve partisi BJP’yi memnun etmek adına Keşmir’de Hindistan yararına ciddi ve önemli tavizler vermesi için İmran Han’a baskı uygulamakta. Ayrıca Amerika, Pakistan Başbakanı İmran Han’dan sözde terörizmi tasfiye etmek için Keşmir’deki mücahitlerin takip edilmesi, Keşmir’in statüsünün Hindistan lehine değiştirilmesi ve bölgede Modi hükümetine engel teşkil edecek argümanların ortadan kaldırılmasını talep etmektedir ki böylece Hindistan, kendisini yükselen Çin ile mücadeleye adayabilsin.