Sudan’ı egemenliği altında bulunduran ABD, eksenindeki Suudi Arabistan ile birlikte çatışan ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında sağlanan 7 günlük ateşkesin Sudan yerel saatiyle 22 Mayıs Pazartesi 21.45'te yürürlüğe gireceğini açıkladı.

ABD’nin Sudan’daki nüfuzunu korumak ve yönetimin İngiliz destekli sivil bileşenlere (Siyasi partiler) geçmemesi için darbe oyununu sahneye koyan Sudan Ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafları arasında sık sık ateşkes anlaşmaları imzalanıyor.

Son olarak Sudan'da çatışan ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında sağlanan 7 günlük ateşkesin bugün yürürlüğe gireceği duyuruldu.

Suudi Arabistan resmi haber ajansı SPA'da yer alan habere göre, Suudi Arabistan ve ABD'nin yayımladığı ortak açıklamada, Sudan ordusu ile HDK arasında sağlanan 7 günlük ateşkes teyit edildi.

Açıklamada, Sudan'daki çatışmaların son bulması için çatışmanın tarafları arasında Suudi Arabistan'ın Cidde şehrinde doğrudan yapılan görüşmelerde sağlanan ateşkesin, Sudan yerel saatiyle 22 Mayıs Pazartesi 21.45'te uygulanmaya başlayacağı yer aldı.

Suudi Arabistan ve ABD gözetiminde yapılan kısa süreli bu anlaşmanın, Sudan ve HDK temsilcileri tarafından imzalandığı ifade edilen açıklamada, yürürlüğe girdikten sonra 7 gün geçerli olacak ateşkesin tarafların onayıyla uzatılabileceği bilgisi verildi.

Açıklamada, Sudanlı tarafların, ateşkes başlamadan önceki süre zarfında, sahada herhangi bir askeri kazanım peşinde koşmama taahhüdünde bulunduğu belirtilerek, "Tarafların daha önce uygulanmayan ateşkes ilan ettiği biliniyor ancak burada Suudi Arabistan ve ABD tarafından uluslararası düzeyde desteklenen bir ateşkes izleme mekanizması olacak" denildi.

Açıklamada ayrıca Cidde'deki görüşmelerin devam edeceği ve bir sonraki görüşmelerde siviller için güvenlik ve insani koşulların iyileştirilmesi meselesinin masaya yatırılmasının beklendiği aktarıldı.

Sudan'ın tamamında uygulanacak olan "acil insani yardımların ulaştırılması ve temel hizmetlerin sağlanmasının" hedeflendiği kısa vadeli ateşkes anlaşması, tarafların Cidde Bildirgesi'nde insani yükümlülüklerle ilgili verilen taahhütlere uymasını kapsıyor.

Al Jazeera televizyonunun Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı kaynaklarına dayandırdığı haberinde, Sudan'da çatışan taraflar arasında bir haftalık ateşkes sağlandığı belirtilmişti.

Sudan’da ABD’nin Darbe Oyunu Tekerrür Ediyor

Washington, 30 yıldır Sudan’da menfaatlerini koruyan Ömer El Beşir’in 2019 yılında devrilmesinin ardından egemenliği elinde tutabilmek için Sudan ordusunu devreye sokmuştu.

21 Ağustos 2019 tarihinde imzalanmış ve ilk başta askerlerin Başkanlık Konseyi’ne başkanlık etmesi kararlaştırılmış daha sonra İngiltere ve Avrupa yanlısı sivil bileşenlere Kasım 2021’de Konsey’e başkanlık etmeye başlaması konusunda anlaşılmıştı. ABD ordu ile kurduğu egemenliği, sivillerin yani siyasi partilerin eliyle İngiltere’ye geçmesini engellemek için Sudan Savunma Bakanı Korgeneral Yasin İbrahim ile 21 Eylül 2021 tarihinde yani sivillerin görevi devralma tarihinden iki ay önce yaptığı açıklamada bir darbe girişiminin önlendiğini duyurdu. Ardından hükümetin feshedilmesi talepleri gündeme geldi ve fiilen feshedildi ve anayasa belgesi sona erdi. Bugün ise aynı senaryo tekerrür ediyor.

Daha sonra 5 Aralık 2022 tarihinde Çerçeve Anlaşması imzalanmıştı. Anlaşmanın ikinci bölümünde şu hükümler yer almaktaydı: “Geçiş otoritesi tam bir sivil otoriteye devredilecek... Devlet başkanı onursal görevlere sahip olacak... Yürütme düzeyinde anlaşmayı imzalayan güçler, bir geçiş hükümetinin başbakanını seçecekler...” Yine anlaşmaya göre, “Ordu, siyasetten, ekonomik, ticari ve yatırım faaliyetlerinden uzak duracak. Hızlı Destek Kuvvetleri ile silahlı hareketlerin, birleşik, profesyonel bir ulusal orduya yol açan güvenlik ve askeri reform planı kapsamında Entegrasyon ve Terhis komisyonunun üzerinde anlaşmaya varacağı düzenlemelere göre orduya entegrasyonu sağlanacak…” Çerçeve Anlaşması, 6 Nisan 2023 tarihinde nihai imzanın atılmasını ve 11 Nisan 2023 tarihinde de sivil hükümetin kurulmasını öngörüyordu.

6 Nisan 2023 günü ve geçiş hükümetinin 11 Nisan 2023’te kurulmasına 5 gün kala ABD’nin Afrika İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Molly, Hamideti ve Sudan’daki siyasi süreç sözcüsü Halid Ömer Yusuf ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi.

Ardından 15 Nisan 2023 Cumartesi günü ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasında aniden şiddetli çatışmalar patlak vermişti.

ABD’nin Sudan’da kontrolü kaybetmemek için başlattığı darbe senaryosunun hedefine emin adımlarla ilerlerken, İngiltere yanlısı sivil bileşenler ordu ve Hızlı Destek Kuvvetleri’ni siyasi hayattan elimine etmek yerine taraflar arasındaki çatışmayı durdurmak için oyalandığı gözlemleniyor.

ABD'ye hizmet eden iki generalin oyununun, Washington'ın nüfuzunu sağlamlaştıracak bir anlaşma imzalanana kadar süreceği öngörülüyor.

ABD, Ömer El Beşir'in zamanında Güney Sudan'ı Sudan topraklarından koparırken, bu çatışma ile de altın madenlerinin bulunduğu HDK'nın kontrolündeki Darfur'u koparabileceği ihtimali uzmanlarca ileri sürülüyor.