Mısır ve İran, yaptığı açıklamalarla ABD’nin istekleri doğrultusunda çatışmanın genişlememesi için ‘İsrail’ ile savaştan kaçındıklarını beyan ediyor.

ABD’nin bölgede ekseninde hareket eden İslam beldelerinin yönetimleri bu istek üzerine hareket edip, işgale ve katliama karşı somut adımlar atmazken, ‘İsrail’ ise bu rahatlıkla bölgedeki ülke topraklarında askeri eylemler düzenliyor ve aşağılamayı sürdürüyor.

‘İsrail’in saldırıları karşısında halkın tepkisinden çekinen Kahire yönetimi son yaptığı açıklamada bu konuya değindi.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati dün (Pazar) yaptığı açıklamada, ‘İsrail’ ile Hizbullah arasındaki karşılıklı bombardımanların artmasının ‘kapsamlı bir bölgesel savaş’ tehdidi oluşturduğu uyarısında bulundu ve söz konusu gerilimin Gazze ateşkes görüşmelerini ‘olumsuz etkilediğini’ vurguladı.

Abdulati, yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Mısır'ın uyardığı, bölgede kapsamlı bir bölgesel savaşa yol açacak gerilim olasılığından büyük endişe duyuyoruz. Son yaşananlar, Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlanmasını amaçlayan ve Mısır'ın arabuluculuk rolü oynadığı müzakereleri olumsuz yönde etkiliyor.”

Washington ile Kahire arasındaki bağın çok güçlü olduğu daha önce ABD eski başkanı Donald Trump'ın kameralar önünde Abdulfettah Sisi'ye "En favori diktatörüm" ifadesi ile hitap etmesi üzerine daha da belirginleşmişti.

İran: “‘İsrail’, Hamaney'in Savaştan Kaçınma Politikasını Engelliyor”

Öte yandan İran’dan da bir açıklama geldi.

İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) Komutanı Muhsin Rızai, ‘İsrail'in İran Dini Lideri Ali Hamaney'in savaştan kaçınma politikasını engellemeye çalıştığı uyarısında bulundu. Öte yandan İran Meclisi Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu, bir üyesinin Tahran'ın çağrı cihazı alımına müdahil olduğu yönündeki açıklamalarını yalanladı.

DMO'ya bağlı Tesnim Haber Ajansı’ndan aktardığına göre Rızai, İran-Irak savaşında ölenleri anmak için düzenlenen bir konferansta ‘İsrail'in İsmail Heniyye suikastına İran'ın verdiği tepkiden bir savaş çıkarmaya çalıştığını söyledi.

Rızai, İran'ın tepkisine ilişkin olarak, “Beklenti içindeyiz ve doğru zamanda bilgelik ve güçle hareket edeceğiz” dedi.

Bilindiği üzere İran, Hamas Siyasi Büro Şefi İsmail Heniyye’nin Tahran’da suikaste uğramasının ardından halen bir misillemede bulunmadı. Bu kararda suikastın ardından Türkiye’den, İran’a giden ABD’li yetkililerin görüşmelerinin etkili olduğu düşününlüyor.

Rızai, Gazze Şeridi'nde Hamas ile ‘İsrail’ ve Lübnan'da Hizbullah arasındaki savaşla ilgili gelişmeleri İran-Irak savaşıyla ilişkilendirdikten sonra Netanyahu'yu eski Irak rejimi lideri Saddam Hüseyin'e benzettiği sözlerini tekrarladı.

Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi üyesi olan Rızai şunları söyledi: “Bizim savaşa girme niyetimiz yoktu ama onlar bir zorbayı İran'a saldırması için kışkırttılar. Deliliğiyle Saddam'a benzeyen Netanyahu, İran'a karşı savaş başlatmak için kışkırtıldı ve Şam'daki konsolosluğumuza saldırdı.”

Rızai, ülkesinin nisan ayı başında Şam'daki konsolosluğuna yapılan ‘İsrail’ saldırısına ‘savaşa yol açmayacak şekilde’ karşılık verdiğini belirterek, “Heniyye'ye bizim topraklarımızda suikast düzenlediler ve şimdi bir şeyler yapmalıyız” dedi.

“‘İsrail’, İran'ı savaşa sokmak ve Dini Lider Ali Hamaney’in akıllıca politikasını engellemek için elinden geleni yapıyor” diyen Rızai, ülkede son sözü söyleyen Hamaney'in ülkesini doğrudan savaşa sokmayı reddetmesine üstü kapalı bir göndermede bulundu.

Rızai mevcut durumu ‘önemli’ olarak nitelendirerek, “Biz savaş istemiyoruz ve savaşın savunucusu değiliz” dedi. Topu Hizbullah'ın sahasına atan Rızai, “Hizbullah Siyonist varlığın serbestçe hareket etmesine izin vermeyecektir” şeklinde konuşarak kamuoyunu teskin edici açıklamalarda bulundu.

X platformunda Arapça olarak paylaşımda bulunan Rızai, “Siyonist varlık Hizbullah'ı vurmak için yirmi yıldır geliştirdiği istihbarat kabiliyetlerini ve nüfuzunu kullandı. Hizbullah yaratıcılık, değişim ve adaptasyon konusunda rakipsiz bir güçtür ve insan enerjisi yüz yıl boyunca tükenmeyecek bir hazinedir. Tüm bunların sonuçlarını dünya görecek” tehdidinde bulundu.

“İran halkı enflasyona rağmen kararlıdır ve düşman askeri yöntemler ve sızan ajanlarla bu kararlılığı kırmaya çalışmaktadır” diyen Rızai, yaptırımların ülke içindeki etkisine de değindi.

‘Düşmanların’ İran kamuoyunu etkileme kabiliyetini küçümseyen Rızai, “Dini Lider’in emirlerine uymalı ve iç birliğimizi korumalıyız” ifadeleriyle içe dönük mesajlar verdi. Rızai, ABD Başkanı Joe Biden ve Avrupalı müttefiklerini suçlayarak onları ‘İsrail'e karşı ‘yumuşak’ davranmakla itham etti. Rızai, “Avrupa ve ABD'nin Hitler'e karşı gösterdiği hoşgörü ve Avusturya'nın Almanya'ya ilhakı İkinci Dünya Savaşı'nın patlak vermesine neden oldu. Bugün Biden ve Avrupalı liderler de Netanyahu'nun Gazze ve Lübnan'da işlediği suçlara göz yumuyorlar. Bu yaklaşımın devamı onlar için acı sonuçlar doğuracaktır” değerlendirmesinde bulundu.

Eski Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin ekonomi danışmanı olan Rızai'nin son iki gündür DMO üniformasıyla ortaya çıkması dikkat çekti.

Bu arada İran medyası Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu'nun dün (pazar) sabah İstihbarat Bakanı İsmail Hatip, DMO komutanları ve Dışişleri Bakanlığı yetkililerinin katılımıyla Lübnan'daki gelişmeleri görüşmek üzere olağanüstü bir toplantı yaptığını duyurdu.

Komisyon üyesi Milletvekili Bahşayiş Erdestani, Didban İran internet sitesine yaptığı açıklamada, ‘Hizbullah'a çağrı cihazı alımına İran'ın da katıldığını, ancak maalesef ‘İsraillilerin’ Lübnan'daki Hizbullah saflarına sızdığını’ belirtti.

Erdestani, “Eski Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi bir tür çağrı cihazı kullanıyordu... Bir sızma olduğunu inkâr etmemeliyiz” ifadeleriyle suikasta yönelik değerlendirmede bulundu.

Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Sözcüsü Milletvekili İbrahim Rızai ise “Meslektaşımızın İran'ın Hizbullah'a çağrı cihazı alımına müdahil olduğuna ilişkin açıklaması kendi kişisel görüşüdür ve parlamentodaki Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu'nun tutumunu yansıtmamaktadır” diyerek açıklamaları yalanlama yoluna gitti.