İsviçre'nin Davos kasabasında düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu Yıllık Toplantısı'na video konferans ile katılan ABD Başkanı Donald Trump, NATO müttefiklerine yüzde 5'lik savunma hedefini hatırlattı ve Avrupa'ya gümrük vergisi uyarısında bulundu.

ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray'a dönüşünün ardından yaptığı ilk önemli uluslararası konuşmada, ikinci döneminde ticaret, savunma ya da küresel diplomasi konularındaki tutumunda herhangi bir yumuşama olmayacağına işaret etti.

Perşembe günü Davos'taki Dünya Ekonomik Forumu'nda (WEF) video konferans yoluyla konuşan Trump, Avrupalı müttefiklerine sert bir uyarıda yaparak daha fazla askeri harcama talep etti. Trump ilk döneminde de bu konuda tehditlerde bulunuyordu.

Trump ayrıca ABD sanayisini gümrük vergileriyle koruma sözü verdi ve petrol fiyatlarının düşürülmesinin Ukrayna'daki savaşı sona erdirebileceğini ileri sürdü.

Trump'ın diplomatik dilden yoksun konuşması, 'Önce Amerika' gündemi için yeni bir hamlenin sinyallerini verirken, Trump'ın dönüşüne temkinli yaklaşan Avrupalı liderlerle ilişkileri daha da gerginleştirebileceğine işaret ediyor.

ABD’de Üretim Çağrısı

Çin’in yükselişi ve ABD’nin önünde bir tehdit olarak çıkması nedeniyle Trump, konuşmasında ticareti ön plana çıkarırken, uzun zamandır dile getirdiği işletmelerin ABD'de üretime öncelik verme talebini tekrarladı:

"Dünyadaki her işletmeye mesajım çok basit: Gelin ürününüzü Amerika'da üretin, biz de size dünyadaki tüm uluslar arasında en düşük vergileri verelim. Ama bunu yapmazsanız gümrük vergisi ödemek zorunda kalırsınız”

Trump, ABD içinde üretim yapan şirketlerin yüzde 21'den yüzde 15'e düşecek kurumlar vergisi indiriminden yararlanacağını duyurup teşvikte bulunurken, bunun dünyanın en büyük ve ekonomik olarak en güçlü ülkeleri arasında "açık ara en düşük vergi oranı" olacağını iddia etti.

Avrupa’ya Eleştiri

Ardından konuşmasında eleştiri oklarını Avrupa Birliği'ne yönelterek, düzenleyici sistemini yatırımların önünde bir engel olarak nitelendirdi.

Kendi iş deneyiminden yola çıkan Trump, İrlanda'da başarısızlıkla sonuçlanan bir emlak projesini anlatırken, ulusal onayı bir hafta içinde aldığını ancak AB düzeyindeki iznin beş ila altı yıl süreceğini ifade etti. Bu gecikmenin yatırımı uygulanamaz hale getirdiğinie işaret etti.

Trump AB'nin ticaret politikalarını hedef aldı ve bloğu Amerikan mallarına adaletsiz davranmakla suçladı.

"AB bizim tarım ürünlerimizi almıyor, arabalarımızı almıyor ama bize milyonlarca araba gönderiyorlar" diyen Trump, dengesiz bir ticaret ilişkisi olarak tanımladığı bu durumdan Avrupa'nın gümrük tarifelerini ve kısıtlamalarını sorumlu tuttu.

NATO Üyelerine Savunma Bütçesini Artırma Çağrısı

Trump daha sonra eleştirilerine NATO müttefikleriin hedef alarak devam etti. İttifak üyelerinin daha fazla mali katkı sağlamasını yeniden gündeme getirdi. NATO ülkeleri daha önce GSYİH'lerinin en az yüzde 2'sini savunmaya ayırmayı taahhüt etmişken, Trump bunun yetersiz olduğunda ısrar ediyor.

"Tüm NATO ülkelerinden savunma harcamalarını GSYİH'nin yüzde 5'ine çıkarmalarını isteyeceğim, ki bu yıllar önce olması gereken orandı" ifadesini kullandı. ABD liderliğindeki NATO’nun giderlerini karşılamada başı çeken Washington, ekonomik zorluklar nedeniyle yükü diğer üyelerin üzerine yıkmak için çabalıyor. Avrupa, NATO’nun beyin ölümünü konuşurken ABD’nin tehditleri ile patlak veren Ukrayna savaşı NATO’nun yeniden önem kazanmasını sağlamıştı.

Trump müttefiklerine mevcut yüzde 2'lik hedefi tutturmaları için baskı yapmakla övündü ve ileride daha da büyük taahhütler beklediği konusunda uyarıda bulundu.

Ukrayna Savaşı: Düşük Petrol Fiyatları Savaşı Sona Erdirebilir

"Eğer [petrol] fiyatları düşerse, Rusya-Ukrayna savaşı derhal sona erer" diyen Trump, yüksek enerji gelirlerinin Moskova'nın askeri operasyonlarını sürdürmesine olanak sağladığını ileri sürdü.

Suudi Arabistan ve OPEC'e petrol fiyatlarını düşürmeleri için baskı yapma sözü veren Trump, askeri yardımdan ziyade ekonomik tedbirlerin çatışmayı sona erdirmenin anahtarı olabileceğini iddia etti. Trump ayrıca Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile doğrudan temas kurma isteğini yineleyerek şunları söyledi: "Başkan Putin ile yakın zamanda görüşmek ve bu savaşı sona erdirmek istiyorum. Bunu sona erdirmenin zamanı geldi."

Suudi Arabistan’ın, Trump’ın petrol fiyatlarının düşürülmesi yönündeki isteğini karşılayacağına kesin gözüyle bakılıyor.

ABD çıkarlarına dönük konuşma yapan Trump, tehditkâr tutumuyla birinci dönemindeki tutumuna aynen sergileyeceğine ve daha da sertleşeceğine işaret etmiş oldu.