Köklü Değişim Medya

Ekmek ve yakıtın artan maliyetleriyle başlayan protestolar şimdi El Beşir'in devrilmesi çağrısı ile genişledi.

Pazartesi günü başlayan Sudan'daki hükümet karşıtı protestoların altıncı günü .

Bir haftadan kısa bir süre içinde, 19 Aralık'ta Atbara şehrinde başlayan gösteriler başkent Hartum da dâhil olmak üzere hızla ülke genelinde yayıldı.

Bazı şehirlerde, güvenlik güçleri protestocular için göz yaşartıcı gaz kullandı ve tanıklar copların kullanıldığını ve çevik kuvvet polisi tarafından canlı mühimmat olduğunu bildirdi. Protestocular resmi binalara saldırmaya ve sokaklardaki lastiklere ateş açmaya başladı.

Resmi tahminlere göre en az 12 kişi hayatını kaybetti.

Yetkililer, Sudanlıların internet erişiminin sınırlı olduğunu ve hükümeti sosyal medya platformlarını engellemekle suçladıklarını iddia ediyor.

Pazar günü, Sudan'ın resmi haber ajansı SUNA, yetkililerin "başkentte vandalizm eylemleri" planlayan bir "sabotaj hücresi" tutukladığını bildirdi.

Protestoların başlamasından bu yana yaptığı ilk açıklamalarda, El Başir, cumhurbaşkanı ve güvenlik görevlilerinin de bir araya geldiğini bildiren SUNA'ya göre, Pazartesi günü vatandaşları " hayal kırıklığına uğratma girişimlerine " yanıt vermemeye karşı uyardı. Beşir, hükümetin "vatandaşlara iyi bir yaşam sağlayan ekonomik reformlarla devam ettiğini" söylediğini belirtti.

İnsanlar neden protesto ediyorlar?

Son protestolar için ana tetikleyici, hükümetin bir somun ekmek fiyatını bir Sudanlı pounddan üçe çıkarmaya karar vermesiydi (yaklaşık 0.02 ila 0.06 $).

Fakat öfkenin asıl nedeni artan enflasyon ve bankadaki para çekme konusundaki sınırlamalar da dâhil olmak üzere artan diğer ekonomik sıkıntılar yüzünden tanımlanıyor.

Hartum'da protesto eden Yusuf Elhag: 29 yıl boyunca “ATM makinelerinde nakit para yok. Bankalar, ceplerinde sadece 500 SDG (resmi döviz kuruyla yaklaşık 10.50 dolar) olan insanlara göndermeye devam ediyorlar” dedi.

ABD, Ekim 2017'de Sudan'daki 20 yıllık ticaret yaptırımlarını artırmasına rağmen, ülke petrol üretiminin dörtte üçünü kaybetmekten kurtulamadı.

Takip eden yıllarda, Sudan bir dizi darbe ve çatışma yaşadı.

1989'da El Beşir, ülke bir iç savaş yaşadığı sırada bir darbeyle iktidara geldi. Savaş resmen 2005 yılında sona erdi, ancak Darfur dahil diğer ihtilaflar başladı. Uluslararası Ceza Mahkemesi, ülkenin batı bölgesinde olduğu iddia edilen bir dizi savaş suçu, soykırım ve diğer ağır insan hakları ihlalleriyle suçlayarak El Beşir için iki tutuklama emri çıkardı.

2013 yılında, yüzlerce kişi artan yakıt ve pişirme gazı maliyetlerini protesto etti. Hükümet gösterileri durdurmak için güç kullandı. Çok sayıda insan tutuklandı ve insan hakları örgütlerine göre 200'den fazla insan öldürüldü.

2016'da hayat, halkın birkaç gün boyunca sivil itaatsizlik içinde yer almasıyla, çoğu işten, üniversitelerden ve okullardan evde kalan Hartum sokaklarında sanal bir durma noktasına geldi. Grev, ilaç, yakıt ve elektrik fiyatlarındaki dramatik bir artışa tepki olarak geldi.

Protestolar yayılmaya devam ediyor

Şu anki protesto dalgası Hartum, Atabara, Um Rawaba ve Gadarif de dahil olmak üzere Sudan'ın birçok şehrinde gerçekleşiyor.

Protesto eden şehirlerin çoğunda olağanüstü hal ve sokağa çıkma yasağı ilan edildi.

Elhag tarafından yayınlanan "Sudan'dan dünyaya" mesajını gönderen viral bir videoda, "İnsanlar, Subara’nın kuzeyindeki Atbara kentinde, her şeyin başladığı ve çıktığı Doğu Sudan’da protesto ediyor. - Gadarif ve batıdaki Sudan, Kordofan eyaletinde El Obeid kentinde. Başkent Hartum farklı alanlarda toplu protestolarla karşı karşıya. "

Kushkush, kuzeydeki Atbara kentindeki lise öğrencilerinin protestolarının dikkatleri çektiğini söyledi. Gösterilere her yaştan insan katılıyor.

Hartum'da Elhag, protestocuların ortalama yaşının 17 ila 23 yaş arasında olduğunu söyledi.

Bundan sonra ne bekleniyor?

Pazartesi günü, bağımsız Sudan Uzmanları Derneği'ne bağlı olan bağımsız Merkez Doktorlar Taahhüdünün bir parçası olan doktorlar ülke çapında bir greve başladı.

Associated Press’e göre, koalisyon doktorların grev sırasında acil durumlara cevap vermeye devam edeceğini söyledi. Koalisyon ayrıca, iş durdurmasının hükümeti "felç etmeyi" ve çok ihtiyaç duyduğu geliri reddetmeyi hedeflediğini belirtti.

Diğer meslekler arasındaki grevlerin de bu hafta başlaması bekleniyor.

AFP haber ajansına göre, iktidardaki Ulusal Kongre Partisi protestocuların endişelerini anladığını söyledi, ancak parti sözcüsü de İsrail’deki huzursuzluğu ve " devleti istikrarsızlaştırmayı umut eden sol partileri " suçladı.

SUNA Pazar günü yaptığı açıklamada, "Silahlı kuvvetler liderliğinin ve halkın başarılarını ve ulusun güvenliğini, kanını, onurunu ve varlıklarını güvence altına almasını güvence altına alma konusundaki keskin ilgisinin" arkasında durduğunu ileri süren askeri bir bildiriye yer verdi.

Elhag, Sudan halkının basitçe "daha iyi bir yaşam tarzı, daha iyi insan hakları ve daha iyi bir yaşam istediğini" söyledi.

El Beşir reform sözü verdi

Ömer El Beşir, yaşam standartlarını iyileştirmek için 'gerçek reformlar' sözü verirken, protestocular istifa etmesini talep ediyor.

Sudan'ın cumhurbaşkanı Ömer El Beşir’in, sendikalar ve meslek örgütleri başkent Khartoum'da bir kitle toplantısı düzenlerken, istifa etmelerini isteyen bazı "gerçek reformları" sunma sözü verdi.

Gösteriler, artan fiyatlar, temel malların kıtlığı ve nakit krizi karşısında öfkelenmesiyle Beşir’in 29 yıllık yönetimine karşı devam ediyor.

Resmi Sudan Haber Ajansı (SUNA), Beşir'e, devletin "vatandaşlara iyi bir yaşam sağlayan ekonomik reformlarla devam edeceğini" söylediğini söyledi.

Yetkililer okulları kapattılar ve birkaç eyalette acil durum ve sokağa çıkma yasağı ilan ettiler.