Köklü Değişim Medya

Keşmir sorunu, Hindistan ve Pakistan arasında bölünmesi ve Çin'in de bir kısmını almasından beri, gerilim kaynağı olmaya devam ediyor. Hindistan, Cammu Keşmir bölgesinin özel statüsünü kaldırmak için parlamentoya teklif götürdü.

Hindistan İçişleri Bakanı Amit Şah, Anayasa'nın Cammu ve Keşmir bölgelerine özel statü veren 370'inci maddesini kaldırmak istediklerini açıkladı. Şah, bugün parlamentoda yaptığı konuşmada milletvekillerine sunulan değişiklik tasarısını onaylamaları çağrısı yaptı.

Teklif, Hindistan İçişleri Bakanı Amit Şah tarafından duyurulurken, muhalif milletvekillerinin protestolarıyla karşılandı.

Pakistan Dışişleri Bakanı Şah Mahmud Kureyşi yaptığı açıklamada, Hindistan'ın "tehlikeli bir oyun oynadığını" söyledi.

Kureyşi, "Hindistan, bölgesel barış ve istikrar açısından ciddi sonuçlar doğuracak tehlikeli bir oyun oynuyor. Pakistan Başbakanı bu sorunu, ABD Başkanı Trump'ın desteğiyle bu sorunu çözmeye çalışıyor ancak Hindistan konuyu çok daha karmaşık bir hale getiriyor" dedi.

Nükleer güce sahip bu iki ülke, Keşmir nedeniyle geçmişte birkaç kez çatıştı ve zaman zaman da savaşın eşiğine geldi. Son olarak Şubat ayında Hindistan ile Pakistan arasında gerginlik artmıştı.

Bu arada Cammu Keşmir'e günlerdir paramilis güçlerin yığılmasının ardından gece bölgede siyasetçiler ev hapsine alındı. Güvenlik güçlerinin Srinagar'da yollara ve kavşaklara çelik bariyerler ve dikenli teller döşediği bildirildi.

Bölgede ayrıca kamuya açık toplantılar yasaklandı, okullar kapatıldı, mobil ağlara ve internete kısıtlama getirildi.

Anayasa Değişikliği Ne Anlama Geliyor?

Hindistan Anayasası'nın 370'nci maddesi, Cammu ve Keşmir bölgelerine özel statü veriyor.

Bu maddenin 35a fıkrası ise bu statünün korunması açısından kritik önem taşıyor. Zira bu fıkra ile Keşmir'in yasama organına bölgenin "daimi oturum iznine sahip kişileri" tanımlama yetkisi veriliyor ve bu kişilerin hakları tanımlanıyor.

Hindistan'ın kontrolü altındaki Keşmir Vadisinde nüfusun yüzde 95’ini Müslümanlar oluştururken, Cammu bölgesinde ise yüzde 66'sını Hindular, yüzde 30'unu ise Müslümanlar oluşturuyor.

Bu nedenle, söz konusu maddelerin kaldırılmasının bölgenin demografik yapısını değiştirebileceği ifade ediliyor.

Cammu ve Keşmir'in yerel yönetimleri, söz konusu fıkranın bölgeye verilen özel statünün temel taşı olduğunu belirterek, değiştirilmesine karşı çıkıyor.

Hindistan hükümeti son dönemde 35 bin askeri bölgeye kaydırmak, bazı siyasi liderleri gözaltına almak, sokağa çıkma yasağı uygulamak ve internet ile telefon iletişimini kesmek gibi bir dizi adımlar atmış ve bunlar, hükümetin Keşmir'e yönelik anayasa değişikliğine gidebileceği söylentilerini artırmıştı.

Keşmir Sorunu

İngiltere 1947'de Hindistan'dan çekilirken, prenslik şeklinde yönetilen Keşmir'i Hindistan ya da Pakistan ile birleşme konusunda serbest bıraktı.

Nüfusunun yüzde 90'ı Müslüman olan Keşmir halkı, 1947'de Pakistan'a katılmaktan yana tavır alsa da dönemin prensi, Hindistan ile birleşmeye karar verdi.

Karara, Müslüman Keşmir halkı karşı çıktı. Pakistan ve Hindistan'ın bölgeye asker göndermesiyle taraflar, 1947'de ilk kez savaştı. İki ülke arasında yine aynı nedenle 1965 ve 1999'da savaş çıktı.

Keşmir'in yüzde 45'i Hindistan'ın, yüzde 35'i Pakistan'ın kontrolünde ve bölgenin yüzde 20'sine ise Çin hâkim bulunuyor. Hindistan ele geçirdiği bölgeleri "Cammu Keşmir" eyaleti adında kendine bağladı. Cammu Keşmir, şu anda Hindistan'da Müslüman nüfusun çoğunlukta bulunduğu tek eyalet durumunda.

Pakistan ise kendi kontrolündeki Keşmir'e "Azad Keşmir (Bağımsız Keşmir)" ve "Gilgit Baltistan" olarak iki özerk bölge statüsü verdi.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), 1948'den itibaren aldığı kararlarla Keşmir'in askerden arındırılmasını ve geleceğinin halkoyuyla belirlenmesini öngördü. Ancak bu konuda bugüne kadar somut bir adım atılmadı.