Köklü Değişim Medya

Çin, baskılardan kaçan Uygurların ülkeye geri gönderilmesi için diğer devletlere gizlice iade başvurusunda bulunduğu bildirildi.

Çin'in asimilasyon politikalarından Türkiye'ye kaçan bir Uygur Türkü'nün iadesinin istendiğini gösteren evraklara ulaşıldığı bilgisi verildi. Aynı uygulama 2017 yılında Mısır’da gerçekleşmişti. Mısır’da onlarca öğrenci, Çin’in talebi üzerine geri gönderilmişti.

Habere konu olan 2016 ve 2017 yıllarına ait 92 sayfalık belgeler kaynak gösterilerek, Enver Turdi adlı kişinin Çin'e gönderilmesinin istendiği ve talebin Türkiye tarafından kabul edilerek yasal işlemlerin başlatıldığı ifade edildi.

Turdi'nin hikâyesi 2012 yılında, Çin'in insan hakları ihlallerini radyo programlarına taşımasıyla başladı. Kendi turist vizesi ile ülkeden kaçmayı başarırken, bir iş arkadaşı ise gözaltına alındı. Çin Konsolosluğu, 2014 yılından bu yana Türkiye'de bulunan Turdi'nin pasaportunu yenilemeyince, Türkiye'deki oturumunu da uzatamadı.

"Çin ile İş Birliği Yapmadan O Fotoğrafa Ulaşamazlardı"

2017 yılında sınır dışı edileceklerin toplandığı merkeze alınan Turdi, burada güvenlik güçlerince ifadesinin alındığını ve 2004 yılına ait bir fotoğraf delil gösterilerek, IŞİD yanlısı bir internet sitesi kurmakla suçlandığını söylüyor, hakkındaki tüm ithamları reddediyor.

Turdi'ye göre Türk makamlarının Çin ile iş birliği yapmadan söz konusu fotoğrafa ulaşmış olması mümkün değil. Turdi, avukatının dosyaya ulaşmasından sonra, Türkiye'de yaşadığı yasal sıkıntıların arkasında Pekin yönetiminin parmağı olduğuna kesin gözüyle bakıyor.

Belgelerde, Pekin'in Turdi'nin tutuklanarak ülkeye iadesinin yanı sıra mal varlığına da el konulmasının talep edildiği kaydedildi.

Diğer bir ayrıntı ise, Çin'in Türkiye'den bu belgeleri gizli tutmasını istemesi.

Türkiye İle Çin Arasında “Geri Gönderme” Anlaşması

Türkiye ve Çin, 2017 yılında "suçluların karşılıklı iadesi"ni de kapsayan bir iş birliği anlaşmasına imza atmıştı. Anlaşma gereği Türkiye, Çin'in iade taleplerini yerine getiriyor.

Doğu Türkistan’da kurduğu devasa toplama kamplarında milyonlarca Müslümanı zorla alıkoyan Çin'in zulmünden kaçarak Türkiye'ye sığınan Uygur Türkleri iade riskiyle karşı karşıya kaldı. Bu kapsamda, başta Çin olmak üzere dünyanın dört bir yanından Türkiye’ye sığınan mazlumların ülkelerine gönderildiklerinde ömür boyu hapsedilmeleri, işkence görmeleri hatta öldürülmeleri sözkonusu olmasına rağmen, çeşitli tarihlerde Çin ve Rusya’ya deport işlemleri gerçekleştirilmişti.

Bazı geri gönderme girişimleri ise, sosyal medyaya yansıması sonrası halktan gelen yoğun tepkiler üzerine durdurulduğu da şahit olunan gerçekler.

Mısır’da Uygurlu Öğrenciler Çin’e İade Edildi

Geri gönderme zulmü 2017 yılında Mısır’da da gerçekleşti. Mısır’da onlarca öğrenci, Çin’in talebi üzerine geri iade edilmişti.

Mısır polisi, Çin istihbaratıyla birlikte El Ezher ve Al Fajr Üniversitelerinde öğrenim gören Uygurlu öğrencilerin evlerine baskın düzenleyerek 70 kadar öğrenciyi gözaltına aldı.

Kimi öğrenciler ise Uygurluların işlettikleri lokantalara düzenlenen baskında gözaltına alındı. "Terörist" diye yaftalanıp gözaltına alınan öğrenciler, Çin istihbarat birimlerine teslim edilerek uçakla Çin'e gönderilmişti.