Köklü Değişim Medya

Rusya’nın Mersin’deki Akkuyu Nükleer Santrali inşaatında Türkiye'den IC İçtaş şirketiyle mühendislik, satın alma ve inşaat sözleşmesini 26 Temmuz'da feshetmesi üzerine kaos hüküm sürüyor. Bugün Soçi’de görüşecek Putin ve Erdoğan’ın ajandasında bu konunun da olduğu ifade ediliyor.

Rusya’nın fesih kararı almasıyla inşaattan uzaklaştırılan IC İçtaş şirketi, Pazartesi günü yaptığı açıklamada kararın Türk şirketlerini proje yönetiminden uzaklaştırma amacı taşıdığını ileri sürdü.

IC İçtaş, fesih girişiminin uluslararası hukuka ve Türkiye Cumhuriyeti Hukuku'na aykırı olduğu belirtti ve projenin yönetim kadrolarında yer alan 3 bine yakın Türk personeli ve bu kadronun yönetiminde çalışan yüzde 93'ü Türk 25 bin kişilik çalışan kadrosunun tasfiye edildiğini söyledi.

Şirket bu girişimi "Türk şirketlerini sadece standart inşaat işleri yapan alt taşeron seviyesine indirgemeye çalışmak” olarak nitelendirdi. Firma kararı Londra Tahkim Mahkemesi'ne götüreceğini de açıkladı.

Bakanlık’tan Açıklama: “Gerek Girişimlerde Bulunuldu”

Bu açıklamanın ardından Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Akkuyu Nükleer Güç Santrali ve yüklenici Titan 2-IC İçtaş konsorsiyumu arasındaki ihtilafın çözümü için gerekli girişimlerde bulunulduğun kamuoyuna duyurdu.

Bakanlığın açıklaması şöyle:

"Bu süreçte Bakanlığımız tarafların arasındaki ihtilafın çözümü için gerekli girişimlerde bulunmuştur. Önceliğimiz, projenin başından bu yana inşaat sahasında hizmet veren bütün yüklenicilerin ve çalışanların aleyhine bir mağduriyet oluşmaması ve projenin zamanında devreye alınmasıdır. Daha önce olduğu gibi, yine bu çerçevede girişimlerimiz sorunların çözümü için devam etmektedir. Taraflara da böyle bir projede daha sağduyulu ve yapıcı bir görev düştüğünü bir kez daha hatırlatmak isteriz."

Sözleşme Neden Feshedildi?

Rosatom (Rusya Devleti Nükleer Enerji Şirketi) , sözleşmenin feshiyle ilgili resmi bir açıklama yayımlamadı.

Rosatom kararın, bundan sonraki sürecin "inşaat ve kurulum konusunda gerekli kaliteyi sağlayacak nükleer yapım alanında uzman becerileri gerektirmesi" nedeniyle verildiğini söyledi.

Rosatom, Akkuyu İçin 6,1 Milyar Dolar Kredi Arıyor

Bloomberg’te yer alan habere göre, Rosatom’un Türkiye’deki iştiraki, Türk devlet tahvillerine yatırım yapmak ve sonrasında Akkuyu nükleer santrali ekipman alımı yapmak üzere yedi yıla kadar vadede 6,1 milyar dolarlık kredi hattı arıyor.

Rus şirketin 28 Temmuz’da tedarik portalında yer alan belgeye göre Akkuyu Nuclear JSC, Akkuyu Nukleer Anonim Şirketi için finansal hizmet alma amacıyla ihale yapılacağını duyurdu.

Rosatom “Kaynak temin etmek ve temin edilen kaynakları kullanmak üzere birçok mekanizmanın kullanıldığını” belirtti.

Şirketin basın ofisinin verdiği yanıtta “Kredi anlaşması, fonun projede kullanılmasına kadar Türk devlet tahvilleri ve/veya mevduatlarına geçici olarak yatırımı kapsayabilir” denildi.

Dokümanda elde edilecek fonun kullanım amacı olarak Akkuyu Nükleer Santrali’ne ekipman ve hizmet alımından Kazakistan’da uranyum deposu geliştirilmesine kadar birçok amaç sıralandı. Türk devlet dolar tahvillerinde alım ve mevduat da gerekçeler arasında sıralandı.

Şu ana kadar ihale sonuçlarına ilişkin Rosatom tedarikçi portalında herhangi bir açıklama yer almadı.

Akkuyu NGS (Nükleer Güç Santrali)

Akkuyu NGS projesi, dünyada 'Yap, İşlet, Sahip Ol' modeliyle inşa edilen ilk NGS projesi olarak biliniyor. Rosatom Devlet Kuruluşu'nun projedeki payı yüzde 99.2

Projenin toplam maliyeti, yaklaşık 20 milyar dolar civarında.

İki hafta önce dördüncü reaktör ünitesinin temeli atılan nükleer tesisin, 4 bin 800 megavatlık kapasiteye sahip olması planlanıyor.

Projenin devreye alınmasıyla Türkiye, Rosatom'a 15 yıl boyunca kilovat saat başına 12.35 dolar sent ödeyecek. Analistler bunun dünya ortalamasının 2-3 kat üzerinde olduğunu düşünüyor.