Çin ile uzun vadeli bir ortaklık kuran Suudi Arabistan hükümeti Şanghay İş Birliği Örgütü'ne katılma kararını onayladı.

Suudi Arabistan'ın devlet haber ajansı ülkenin Şanghay İş Birliği Örgütü'nde (ŞİÖ) diyalog ortağı statüsü verilmesine ilişkin memorandumu onayladığını duyurdu.

Şanghay İş Birliği Örgütü'nün kuruluş belgesinde “sınır güvenliği ve terörle mücadele alanında iş birliği” temeli üzerine kurulduğu ifade ediliyor. Örgüt ekonomik iş birliği konusunda öne çıkıyor ve ABD’nin dost ve müttefiklerinden de örgüte üye olan ve olma yolunda olan ülkeler bulunuyor.

Örgütün 2021 yılındaki Duşanbe Zirvesi'nde Suudi Arabistan, Mısır ve Katar’a Diyalog Ortaklığı Statüsü verilmesi kararlaştırılmıştı.

Diyalog ortağı statüsünün onaylanması, Suudi Arabistan'a tam üyelik verilmeden önce örgüt içinde bir ilk adım olarak değerlendiriliyor.

Diyalog Ortaklığı statüsü, gözlemci statüsüne sahip olmayan üçüncü ülkelerin ŞİÖ ile belirli alanlarda sınırlı iş birliği yapmalarına olanak sağlıyor. Bu statü, kurumsal açıdan “gözlemci ülke” statüsünün altında, “misafir katılımcılar” statüsünün üzerinde yer alıyor.

Onay kararı, Çin'deki milyarlarca dolarlık yatırımını artıran Suudi Arabistan petrol grubu Aramco'nun Çin'in kuzeydoğusunda planlanan bir ortak girişimi tamamladığı ve özel bir petrokimya grubundan hisse aldığına dair açıklamaların ardından geldi.

Şanghay İş Birliği Örgütü

2001 yılında Batı'nın Asya'daki nüfuzunu dengelemek amacıyla Çin, Rusya ve Orta Asya ülkeleri tarafından kurulan ŞİÖ'ya 2017 yılında Hindistan ve Pakistan, geçen yıl ise İran üye oldu.

Afganistan, Moğolistan ve Belarus ise gözlemci ülke statüsüne sahip.

2012 yılından örgütte diyalog ortağı statüsü kabul edilen Türkiye, 2017 yılında statüyü onaylayarak iç hukuk onay sürecini tamamladı.

Statüyü onaylayan kararla birlikte Türkiye diyalog ortağı olarak ŞİÖ ile bölgesel güvenlik, terörle mücadele, uyuşturucu kaçakçılığı ve organize suçların önlenmesi ile ekonomik ve kültürel alanlar gibi çeşitli konularda iş birliği geliştiriyor.

Türkiye'nin yanı sıra bu statüye sahip olan diğer ülkeler arasında Azerbaycan, Sri Lanka, Ermenistan, Kamboçya, Nepal, Suudi Arabistan, Mısır ve Katar bulunuyor.

Çin, Batı pazarları kadar önemli olmasa da, Arap ülkeleri pazarlarını bir alternatif olarak görüyor. Çin’in Amerika ve Avrupa ile olan tedarik zincirlerinin kesilmesi durumunda Amerika ve Batı pazarlarına kıyasla marjinal kalsalar da Arap pazarları bir tür alternatif oluşturabilme statüsüne sahip.