Köklü Değişim Medya

Astana'da 6. turu tamamlanan Suriye görüşmelerinin garantör ülkeleri olan Rusya, Türkiye ve İran, İdlib de dahil olmak Suriye'nin dört bölgesinde oluşturulacak “Çatışmasız Bölgeler” konusunda uzlaşıya vardığı belirtildi.

Astana'daki görüşmeler sonrasında Rusya, Türkiye ve İran'ın yaptığı ortak açıklamada, üç ülkenin; biri İdlib vilayetinin tamamı, Lazkiye'nin kuzeyi, Halep'in batısı ve Hama'nın kuzeyinde, biri Humus vilayetinin kuzeyinde, biri Şam'ın kuzeyindeki Doğu Guta'da, diğeriyse Suriye'nin güneyinde yer alan Ürdün sınırında olmak üzere dört gerilimi azaltma bölgesinin sınırları konusunda anlaşmaya vardıkları kaydedildi.

Açıklamaya göre, Rusya, Türkiye ve İran gerilimi azaltma bölgelerinde gözetim sağlamak amacıyla Suriye'de ortak bir koordinasyon merkezi kuracak. Ayrıca Suriye'deki gerilimi azaltma bölgelerine, 8 Eylül'de Ankara'da üzerinde anlaşmaya varılan haritalar temel alınarak her üç garantör ülkenin güçleri de gönderilecek.

Bu arada söz konusu 4 bölgenin 6 aylık bir süre için oluşturulacağı fakat bu sürenin sonradan uzatılabileceği kaydedildi. Diğer taraftan Astana görüşmelerinin bir sonraki turunun ekim ayında yapılacağı belirtiliyor.

Öte yandan Kremlin'in Suriye Özel Temsilcisi Aleksandr Lavrentyev ise 7. Astana görüşmesine Çin, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Mısır ve Lübnan'ın gözlemci ülke olarak davet edilebileceğini söylemişti.

Sputnik'e konuşan bir kaynak, İdlib'deki muhaliflerin denetiminde olan alanları Türk güçlerinin, rejimin kontrolündeki yerleri ise, Rusya ve İran güçlerinin gözlemleyeceğini söyledi. Fakat üç garantör ülkenin ortak açıklamasında bölgedeki güçlerin dağılımına ilişkin bir bilgi yer almadı.

Rusya'nın Suriye'nin güneyinde, başkent Şam yakınlarındaki Doğu Guta'da ve Humus'taki gerilimi azaltma bölgelerinde askeri polisi bulunuyor.

Açıklamada ayrıca, söz konusu gerilimi azaltma bölgelerinin oluşturulma şartlarından hiçbirinin, Suriye'nin egemenliği, bağımsızlığı, birliği ve toprak bütünlüğüne zarar vermeyeceği vurgulandı.

Dışişleri’nden Astana Açıklaması: İdlib’de Çatışmasızlık Bölgesi İlan Edildi

Türk Dışişleri Bakanlığı, Astana’daki Suriye görüşmelerinde İdlib vilayeti ve civarını kapsayan çatışmasızlık bölgesi ilan edildiğini duyurdu.

Kazakistan’ın başkenti Astana’da altıncı turu tamamlanan Suriye görüşmelerine ilişkin Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada “Suriye ihtilafına siyasi çözüm bulma yolundaki gayretleri desteklemek üzere 30 Aralık 2016 tarihinde ülke genelinde ilan edilen ateşkesi tahkim etmek ve bu çerçevede Suriye’de çatışan taraflar arasında benimsenebilecek güven artırıcı önlemler geliştirmek üzere düzenlenen Astana toplantıları çerçevesinde 4 Mayıs tarihinde, Suriye'nin çeşitli noktalarında çatışmasızlık bölgeleri oluşturulması kararlaştırılmıştı. Bu doğrultuda imzalanan muhtırada öngörülen İdlip vilayeti ve civarını kapsayan çatışmasızlık bölgesi, 14-15 Eylül 2017 tarihlerinde yapılan 6. Astana toplantısında ilan edilmiştir” denildi.

Astana toplantılarının üç garantör ülkesi olan Türkiye, Rusya ve İran arasında sağlanan mutabakat uyarınca, üç ülkeden gözlemcilerin, çatışmasızlık bölgesinin sınırlarını teşkil eden güvenlikli bölgelerde oluşturulacak kontrol ve gözlem noktalarında konuşlandırılacağı ifade edilen açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Gözlemci kuvvetlerin asli görevi, rejim ve muhalefet arasında çatışma yaşanmasını engellemek ve olabilecek ateşkes ihlallerini izlemek olarak tanımlanmıştır. Gözlemci kuvvetlerin faaliyetlerinin eşgüdümü, üç garantör ülke arasında oluşturulacak Müşterek Koordinasyon Merkezi tarafından sağlanacaktır.

Türkiye’nin Rolü

Türkiye, İdlib çatışmasızlık bölgesine ilişkin müzakere süreci boyunca, muhalefetin garantörü sıfatıyla sahadaki muhalif grupların yaklaşım ve değerlendirmelerini de dikkate alarak mutabakatın hayata geçirilmesinde belirleyici rol oynamıştır.

İdlib çatışmasızlık bölgesinin ilan edilmesi, Suriye'de sahada yaşanan gerginliğin azaltılması amacıyla mayıs ayında imzalanan muhtıranın hayata geçirilmesindeki son aşamayı teşkil etmektedir. İmzalandığı günden itibaren sahada yaşanan ateşkes ihlallerinin sayısında önemli düşüş sağlayan muhtıra, bu son gelişmeyle birlikte, BM arabuluculuğunda Cenevre'de yürütülmekte olan siyasi sürecin ilerletilmesi için sahada gerekli koşulların hazırlanmasına önemli katkıda bulunmaktadır.

Suriye ihtilafının ancak siyasi çözümle sona erdirilebileceğine inanan Türkiye, Astana toplantıları sayesinde kaydedilen bu ilerlemenin sağladığı ivmeyi, Cenevre toplantılarıyla Suriye’de ilerletilmeye çalışılan siyasi geçiş sürecine verdiği güçlü destekle sürdürmeye kararlıdır.”

Kalın: İdlib’de Türkiye’ye Düşen Bir Görev Söz Konusu Olduğunda Türkiye Geri Durmayacaktır

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın, Suriye konusunda Astana sürecinin önemine vurgu yaparak, “Beklentimiz, İdlib’in de diğer çatışmasızlık bölgeleri gibi çatışmaların olmadığı, insani yardımların rahatlıkla ulaştırılabildiği bölge haline gelmesi. Burada Türkiye’ye düşen bir görev söz konusu olduğunda tabi ki Türkiye bundan geri durmayacaktır” dedi.

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın düzenlediği basın toplantısında bir soru üzerine Kazakistan'ın başkenti Astana'da düzenlenen Suriye konulu 6. tur görüşmeleri değerlendirdi.

Kalın, “Türk ve Rus askerlerinin İdlib'de konuşlanmasına ilişkin teknik çalışmalar Astana sürecinde sonuçlanacak mı? Türk askeri ne zaman İdlib'de üs kuracak?" sorusu üzerine şöyle konuştu:

“Bu bizim Rusya ile birlikte başlattığımız daha sonra da İran’ın katıldığı daha sonra diğer ülkelerin de iştirak ettiği önemli bir süreçtir. Cenevre sürecine alternatif değil ilave olarak kurulmuş olan bir mekanizmadır. Oradaki amacımız öncelikle Suriye'nin bütün bölgelerinde ama öncelikle çatışmasızlık bölgesi olarak ilan edilen dört alanda çatışmaların sonlandırılması ve insani yardımların ulaştırılması. Buna paralel olarak da bir siyasi geçiş sürecinin çalışılmasıdır.

'Görüşmeleri Takip Edeceğiz'

İdlib tabi bizim sınırımıza da çok yakın olduğu için doğrudan bizi de ilgilendiriyor. Bununla ilgili geçtiğimiz ay ve bir önceki ay Rus Savunma Bakanı geldi, epey temasımız oldu. MİT Müsteşarımızın, Dışişleri Bakanımızın, bizlerin bu konuyla ilgili epey yoğun temasları oldu. Şimdi yarın ve öbür gün yapılacak toplantılarda da bu konunun detayları konuşulacak. Tabii bekleyeceğiz, bir görelim neler konuşulacak orada. Arkadaşlarımız pozisyon kağıtlarını hazırladılar, oraya gittiler, şu anda heyetlerimiz de orada. Bu görüşmeleri biz de takip edeceğiz."

Kalın, Türkiye’nin beklentisinin İdlib’in de diğer çatışmasızlık bölgeleri gibi çatışmaların olmadığı, insani yardımların rahatlıkla ulaştırılabildiği bölge haline gelmesi olduğunu kaydetti. Kalın, “Burada Türkiye’ye düşen bir görev söz konusu olduğunda tabi ki Türkiye bundan geri durmayacaktır. Operasyonel detaylar önümüzdeki günlerde şekillenecek. Bunu hem Rusya hem İran'la hem de diğer aktörlerle, muhaliflerle İdlib'dekilerle, kent konseyi temsilcileriyle hepsiyle istişare etmek suretiyle bir çerçeveye oturtacağız" dedi.

Astana'da Kritik Anlaşma!

Kazakistan'ın başkenti Astana'da düzenlenen ‘Suriye' konulu 6. tur görüşmeleri, muhaliflerin elindeki İdlib kentinin akıbetine ilişkin önemli kararlara sahne oldu. ABD'nin ‘el-Kaide' yalanıyla saldırmaya hazırlandığı kentte güvenliği Türkiye, Rusya ve İran destekli Esed birlikleri sağlayacak. Uzun bir süredir bölgeye yönelik operasyona hazırlanan TSK’nın İdlib'de hangi alanları kontrol edeceği konusu da Astana'da netleşti. Buna göre, bu ay içerisinde başlaması planlanan operasyonla Türk birlikleri, Hatay'ın Yayladağı ve Reyhanlı ilçelerinden girerek İdlib'in 35-50 kilometre derinine kadar ilerleyecek.

25 Bin Asker Girecek

Aktarılan bilgilere göre en az 35 kilometre derinliğe, 130 kilometre de uzunluğa sahip olacağı ifade edilen bölge, İdlib'in Hatay'a bakan batı kesimini oluşturuyor. Üç bölgeye ayrılan haritada Türk birlikleri ve Özgür Suriye Ordusu'na düşen kısım, ‘3. bölge' olarak resmedildi. Kimyasal saldırıların sürdüğü Suriye'de katliamdan kaçıp buraya sığınan sivillerle birlikte nüfusu 2 milyonu aşan İdlib'de güvenliği Türkiye sağlayacak. Operasyonun her an başlayabileceği belirtiliyor. Harekâta ÖSO unsurlarıyla birlikte katılacak asker sayısının 25 bini bulacağı kaydedildi. İdlib güneyi ve batısındaki Cisr'eş Şuğur ile Dar ed-İzze'den giriş yapacak birlikler, yaklaşık 5 bin kilometrekarelik alanda kontrolü sağlayacak.

Birçok Bölge TSK'da

PKK/PYD işgalindeki Afrin sınırından Türkmendağı'na uzanan operasyon bölgesi içinde Taftanaz Havalimanı ile bölgenin en yüksek dağı Cebel Erbain gibi stratejik noktalar bulunuyor. İdlib ve Halep'e hakim birçok noktayı ele geçirecek olan Türkiye, Afrin'de PKK'lı teröristleri ve Lazkiye'de de terör oluşumlarını yakından izleme imkanı bulacak. Türkiye'nin kontrolünde olacak bölgeler arasında Cebel Erbain, Taftanaz, Cisr'eş Şuğur, Eriha, Mar'at Numan, Han Şeyhun gibi noktalar bulunuyor.

Astana Görüşmelerine Kimler Katıldı

Suriye konulu 6. Astana toplantısına Türkiye, Rusya ve İran'dan teknik heyetlerin ikili görüşmelerine sahne olan oturumda Türk heyetine Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sedat Önal başkanlık ediyor. Rus heyetinin başında Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentiev, İran ekibinin başında da Dışişleri Bakanı Yardımcısı Hüseyin Cabiri Ensari bulunuyor. Toplantıda gözlemci olarak bulunan ABD'yi ise David M. Satterfield temsil ediyor. Suriye'de çatışmasızlık bölgelerinin oluşturulmasına yönelik en önemli kararların bugünkü oturumda alınacağı belirtiliyor.