Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 3 günlük resmi ziyaret için gittiği Çin’deki üst düzey görüşmelerinde yaptığı açıklamada Doğu Türkistanlı Müslümanların tepkiyle karşıladığı **"Çin'in toprak bütünlüğüne ve siyasal egemenliğine desteğimiz tamdır” ifadelerini tekrarladı.

Dışişleri Bakanı Fidan, Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi ile görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında, "Çin'in toprak bütünlüğüne, siyasal egemenliğine desteğimiz tamdır. Çin'e yönelik silahlı terör hareketlerine karşı desteğimiz tamdır. İçeride iç karışıklık çıkarmaya çalışan olayları da burada desteklemediğimizi ifade etmek istiyorum" ifadelerini kullanarak yıllardır Çin zulmünün sürdüğü Doğu Türkistan’a yönelik Ankara’nın bakış açısını beyan etmiş oldu. Ankara İslam’a ve Müslümanlara savaş açan Çin yönetiminin Doğu Türkistan’daki zulmünü içişleri kapsamında değerlendirip, klişe hale gelen “Çin’in toprak bütünlüğünü destekliyoruz” ifadesini tekrarlıyor. Ankara’nın ticari kaygılar nedeniyle toplama kampları ve Doğu Türkistan’daki insanlık dışı uygulamalara göz yumması Türkistanlı Müslümanlar tarafından tepkiyle karşılanıyor.

Fidan, "Özellikle Çin'i karıştırmaya yönelik, Çin'in ekonomik gelişmesini durdurmaya yönelik uluslararası girişimleri doğru bulmadığımızı buradan ifade etmek istiyoruz. Çin'in ortaya koyduğu ekonomik rekabet edebilirlik yeterliliğinin başka şekilde uluslararası kamuoyuna yansıtılması, buradan farklı bir küresel mücadele üretilme çabası, gerçekten dünya barışı, istikrarı ve kalkınması için son derece alarm zilleri çalan bir olaydır" açıklamasında bulundu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping'in ortak anlayışları ve vizyonları doğrultusunda ikili ilişkilerin ilerlemeye devam ettiğini ifade eden Fidan, "Egemen güçlerin önceki yüzyılda kurmuş oldukları pazarların daha adil, rekabet edilebilir pazar şartlarında yeniden el değiştiriyor olması kabul edilmesi gereken bir sonuçtur. Buradan savaşa varan, daha farklı yıkımlara varan neticelerin üretilmemesi gerekiyor. Dünyamızdaki refah, herkese yetecek kadar vardır" dedi.

Fidan, "Özellikle aramızdaki ticaret hacmindeki büyüklüğü biz memnuniyetle karşılıyoruz ama bununla beraber dengesizliğin de bir şekilde giderilmesi gerekiyor. Bu dengesizlik nasıl giderilebilir? Bu konudaki somut önerilerimizin Çinli mevkidaşım tarafından ve makamlar tarafından karşılık bulmuş olmasını bu seyahatte görmekten özellikle memnuniyet duyduğumu ifade etmek istiyorum" ifadeleriyle ticari ilişkilerdeki isteklerini beyan etti.

"Çin'in Yol Kuşak Projesi'ni ortaya koyduğu andan itibaren gerçekten büyük bir çaba ve emek var. Bölgede bir mobilizasyon var. Bu konunun deniz ayağı var, kara ayağı var. Burada belli ilerlemeler sağlandı. Türkiye burada nasıl tamamlayıcı rol oynayabilir?" diye soran Fidan, şöyle devam etti:

"Bu konuda Türkiye-Çin arasında yaklaşık 10 yıldır devam eden ileri düzey çok emekli teknik çalışmalar var, proje taslakları var. Sonuca yaklaştırılmış fizibilite çalışmaları var. Bunların somut olarak hayata geçirilmesi konusundaki beklentilerimizi ilettik"

Wang Yi: İçişlerine Karışılmasına Karşı Çıkmalıyız

Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi de görüşmede tarafların birbirlerinin temel çıkarlarına ve hassasiyetlerine saygı gösterme, karşılıklı siyasi güveni pekiştirme, karşı tarafın egemenliğini ve kalkınma çıkarlarını korumasını destekleme konusunda hemfikir olduklarını ifade ederek, "Yabancı güçlerin demokrasi ve insan hakları gibi bahaneler adı altında iki ülkenin içişlerine karışmasına karşı çıkmalıyız" ifadeleriyle Doğu Türkistan’a işaret etti. Komünist Çin yönetiminin Doğu Türkistan’da yıllardır sürdürdüğü İslam’a ve Müslümanlara karşı savaş “iç mesele” olarak ifade edilip üzeri örtülüyor. Bu soykırıma karşı gerekli tepkiyi veremeyen Ankara da "Çin'in toprak bütünlüğüne ve siyasal egemenliğine desteğimiz tamdır” açıklamalarıyla Doğu Türkistan’daki mezalimi görmezden gelerek ticari endişelerle Çin’e desteğini iletiyor.

"İki ülke kadim İpek Yolu’nun iki ucunda bulunuyor. Çin ve Türkiye, Kuşak ve Yol Girişimi’nin doğal ortaklarıdır” ifadelerini kullanan Wang Yi, Türkiye’nin Çin ile Kuşak ve Yol Girişimi kapsamında ilk hükümetler arası iş birliği anlaşmasını imzalayan ülke olduğunu hatırlattı.

Wang Yi sözlerini şöyle devam ettirdi:

"İki ülke ekonomileri birbirini tamamlıyor ve büyük iş birliği potansiyeli barındırıyor. Dünya ekonomisinin zorluklardan geçtiği bir dönemde ikili ticaret buna rağmen gelişti ve verimli sonuçlar elde edildi. Çin tarafı Türk tarafıyla, Kuşak ve Yol Girişimi ile Orta Koridor Girişimi’nin uyumlu hale getirilmesi için birlikte çalışmaya, her türlü hükümetler arası iş birliği mekanizmasından yararlanarak ekonomi, ticaret, altyapı, ileri teknoloji ve dijital ekonomi gibi alanlarda iş birliğini derinleştirmeye ve daha üst düzeyli karşılıklı yarar ve ortak kazanç sağlamaya hazırdır."

Fidan, Sincan Uygur Bölgesi’ni Ziyaret Etti

Fidan'ın, Pekin'den sonraki durağı Doğu Türkistan'ın Urumçi ve Kaşgar kentleri oldu.

Fidan X hesabından yaptığı paylaşımda, "Uzun yıllardır, Türk İslam medeniyetinin kuruluşuna katkı veren pek çok tarihi şehri ziyaret etme fırsatım oldu. Mâverâünnehir ve Fergana Vadisi’nin şehirlerini, tarihi Horasan kentlerini ve diğer coğrafyalardaki Selçuklu şehirlerini defalarca görme imkanı buldum. Urumçi ve Kaşgar, içimde hep ukde olarak kalmıştı. Nihayet, Çin’deki temaslarım vesilesiyle bu iki kadim şehri de ziyaret ettim" dedi.

Doğu Türkistan'a Türkiye’den son üst düzey ziyaret, o dönem Başbakan olan Recep Tayyip Erdoğan tarafından 2012’de yapılmıştı.

"Çin'in Toprak Bütünlüğünü Destekliyoruz"

Dışişleri Bakanlığı basın başdanışmanı Lütfullah Göktaş sosyal medya hesabından Fidan'ın Doğu Türkistan'a hareketinden önce Pekin’de, "Urumçi ve Kaşgar, Çin’in kültürel zenginliğine katkı sunan iki kadim Türk-İslam şehridir. Bu şehirler, Çin ile Türk ve İslam dünyası arasında da birer köprü. Çin’in toprak bütünlüğünü destekliyoruz" ifadeleriyle kadim Türk-İslam beldesi Türkistan’ı Çin toprağı olarak tanıdıklarını ve işgalci Çin yönetiminin bu çerçevede yaptıklarını meşru gördüğünü defaten beyan etmiş oldu.

Dışişleri Bakanı Fidan, Pekin ziyareti kapsamında Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkez Komitesi Politbüro Üyesi ve ÇKP Siyasi ve Hukuki İşler Komisyonu Başkanı Çen Vençing ile de biraraya geldi.

Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi'nin daveti üzerine gittiği Pekin'de Fidan ayrıca, "Çin ve Globalleşme Merkezi" adlı düşünce kuruluşunda "Değişen Dünya Düzeninde Türkiye-Çin İlişkileri" konulu bir konuşma yaptı. Türk Dışişleri Bakanı dün Türk iş adamları ve vatandaşlarla da bir araya geldi.