Rusya-Ukrayna Esir Takası: Erdoğan ve Muhammed Bin Selman Pastayı Bölüştü
22 Eylül 2022

Rusya-Ukrayna Esir Takası: Erdoğan ve Muhammed Bin Selman Pastayı Bölüştü

Köklü Değişim Medya

Köklü Değişim Medya

Tahıl koridoru anlaşmasında arabuluculuk rolünü üstelenen Erdoğan, Rusya ile Ukrayna arasındaki 270 kişilik esir takasında bu pastayı Muhammed bin Selman ile bölüştü.

Rusya ile Ukrayna arasında uzun süredir devam eden görüşmeler sonrasında esir takası gerçekleşti.

Rusya’nın Mariupol kuşatmasında gözaltına alınan Azak Taburu komutanlarının ve 10 yabancı ülke vatandaşının da yer aldığı kişiler, karşılıklı olarak serbest bırakıldı. Bu sefere müzakerelerde Suudi Arabistan ve Türkiye arabulucu oldu.

ABD’nin stratejik ortakları Türkiye ve Suudi Arabistan yönetimleri arabuluculuk rolünü üstlenerek esir takasının siyasi getirisini bölüşmüş oldu. Seçimler öncesi tahıl koridoru anlaşmasındaki rolünü sık sık kullanan Erdoğan’ın esir takasındaki rolünü de diplomasi zaferi olarak kullanacağı düşünülüyor.

Muhammed bin Selman’ın ise esir takasındaki rolünü, 2018’de Suudi Arabistanlı muhalif gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın İstanbul’daki konsoloslukta vahşice öldürülmesinin ardından cinayetin azmettiricisi olduğu için oluşan olumsuz kamuoyunu barış güvercini rolüyle bertaraf etmek için kullanacağı düşünülüyor.

Bugüne kadar savaşla ilgili daha sessiz bir profil çizen Riyad, son dönemde Rusya’yla arasındaki yakınlığı kullanarak böyle bir değişime imza attı. Muhammed bin Salman’ın böylece 2018’de Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın İstanbul’daki konsoloslukta öldürülmesinin ardından oluşan olumsuz algıyı kırmaya çalıştığı değerlendiriliyor.

Ukrayna’dan yetkililerin yaptığı açıklamaya göre, aralarında Rusya’nın elindeki 215 savaşçı ve asker serbest bırakıldı. Aralarında Rusya’nın Neo-Nazi olarak nitelendirdiği, milliyetçi fikirleriyle öne çıkan Azak Taburu’nun komutanları da yer alıyor. Beş İngiltere, ABD, İsveç, Hırvatistan ve Fas vatandaşlarından oluşan 10 kişilik grup da Suudi Arabistan’a gönderildi. Rusya’nın serbest bıraktığı bu yabancı ülke vatandaşları buradan ülkelerine gönderilmesi planlanıyor.

Buna karşılık Ukrayna’nın iade ettiği 55 kişi arasında, ülkede Rusya yanlısı ayrılıkçı bir parti olduğu gerekçesiyle yasaklanan bir siyasi partinin lideri olan Viktor Medvedçuk var.

Rusya’nın Azak Taburu liderlerini serbest bırakması sürpriz olarak nitelendi. İngiltere vatandaşlarından ikisi ve Fas vatandaşı, Rus mahkemece idama mahkum edilmişti. Diğer tutukluların da yargılanmasının kısa süre içinde başlayacağı duyurulmuştu.

Esir takası, Ukrayna’nın kuzeyindeki Çernihiv şehrinde gerçekleşti.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Salı günü Amerikan PBS kanalında yaptığı açıklamada, 200 kişilik esir değişimi görüşmelerinde Türkiye’nin önemli bir rol oynadığını söylemişti. Çarşamba günü de New York’taki Türkevi’nde gazetecilere yaptığı açıklamada “Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile yürüttüğüm diplomasi trafiği sonucunda Rusya ve Ukrayna arasında 200 savaş esirinin mübadelesi bugün yapıldı” açıklamasında bulunmuştu.

Suudi Arabistan’dan Açıklama: “Muhammed bin Selman Arabulucu”

Gün içinde Suudi Arabistan’dan da bir açıklama yapıldı. Açıklamada, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman’ın arabuluculuğu sonucunda Rusya’nın 10 yabancı ülke vatandaşı savaş esirini serbest bıraktığı duyuruldu.

Esir takası, 24 Şubat’ta Rusya’nın savaşı başlatmasından bu yana yapılan en geniş kapsamlı esir takası oldu.

Zelenskiy, savaş esirlerinin değişimiyle ilgili yaptığı açıklamada “Bu açıkça bizim için bir zafer. Asıl önemlisi 215 aile, sevdiklerini güvenle ve evlerinde görebilecek” ifadelerini kullandı.

Değişimin sağlanmasındaki rolü nedeniyle Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür eden Zelenskiy, Rusya’nın serbest bıraktığı beş üst düzey Ukraynalı askerin (Azak taburu komutan ve komutan yardımcıları) savaş bitene kadar Türkiye’de kalacağını duyurdu. Bu açıklama esir takası anlaşmasının detaylarından biri olarak kamuoyuna yansımış oldu.