Köklü Değişim Medya
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile baş başa görüştü. Beştepe'de basına kapalı gerçekleşen görüşme, bir buçuk saat sürdü.
Erdoğan ve Putin daha sonra "Türkiye-Rusya Üst Düzey İşbirliği Konseyi Toplantısı"na geçti.
Toplantı sonrası Erdoğan ile Putin ortak basın toplantısı düzenledi.
Akkuyu Nükleer Santrali’nin Temeli Atıldı
Akkuyu Nükleer Santrali'nin temel atma töreni Beştepe'de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve **Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'**in katılımıyla gerçekleştirildi.
Putin ve Erdoğan, video konferans yoluyla Akkuyu'ya bağlanarak nükleer santralin temelini attı.
Törende konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan şunları kaydetti: "Tarihi bir ana şahitlik ediyoruz. Akkuyu santralinin temelini bugün burada Putin'le birlikte atmanın bahtiyarlığını yaşıyorum. 2017'de yüzde 7,4 büyüdük. Cumhuriyetin 100. yılında dünyanın en büyük 10 ekonomisinden biri olmayı hedefliyoruz. Bu durum enerji ihtiyacımızın artması anlamına geliyor. Enerji güvenliğinin geliştirilmesi hedefi doğrultusunda enerjinin her alanında yatırımlar kesintisiz devam ediyor. Halen 16 ülkede 55 nükleer santral inşa halinde...."
"...bugün temelini attığımız Akkuyu ile bu sayıs 56 oluyor. Elektrik ihtiyacının yüzde 10'unu karşılayabilecek. Petrol, doğalgaz ve kömüre dayanan enerji sepetini daha sağlıklı hale getirmiş olacağız. Enerji güvenliğine katkı sağlarken iklim değişikliğinde de önemli bir rol oynayacaktır. Türkiye'nin pek çok yatırımı gibi yarım asırlık hayali gibi Akkuyu projesini hayata geçirmek de bize nasip oldu. Sayın Putin başta olmak üzere tüm Rus makamlarla çok yakın bir mesaimiz oldu. Böylesine çetrefilli bir konuda kısa sürede mesafe almamızın sebebi işbirliği ruhudur. Rusya ile bölgesel meseleler hususunda işbirliğine de artırarak sürdürmekte kararlıyız."
Putin yaptığı konuşmada şu ifadeleri kullandı: "Bu yenilikçi proje son derece önemlidir. Türkiye nükleer sektörünü kuruyor. Türkiye gelişmiş bir ülke, bu da Türkiye için yeni bir basamak. Güvenlik standartları da en yüksek olacak. Bu santralin devreye girmesi Türkiye'nin potansiyelini de artıracaktır. Uzmanların görüşüne göre santral Türkiye'nin enerji ihtiyacının yüzde 10'unu karşılayacaktır. 350'yi aşkın şirket tedarik listesine dahil olmak istiyor..."
"...bu projeyle her iki ülkede de iş imkanı yaratılacaktır. Yüksek kalifiyeli uzmanların yetiştirilmesinde de işbirliği yapmak istemekteyiz. Rus üniversitelerinde 220'yi aşkın Türk öğrenci nükleer teknoloji eğitim alıyor. Son derece iddialı bir hedefimiz var 2023 senesinde ilk bloğun hizmete girmesini planlıyoruz. Değerli dostum Recep Tayyip Erdoğan'la bunun gerçekleşmesi için mutabık kaldık. Bu projenin başarılı bir şekilde gerçekleşmesi, Rus-Türk işbirliğinin göstergesi olacaktır."
Mersin'deki Akkuyu NGS 4 bin 800 megavatlık tam kapasitesiyle devreye girdiğinde, yaklaşık 35 milyar kilovatsaat elektrik üretimiyle İstanbul'un enerji ihtiyacını tek başına karşılayabilecek.
Yaklaşık 20 milyar dolarlık maliyetiyle ülkede tek kalemde yapılan en büyük yatırım olacak Akkuyu NGS'nin üretimi, Türkiye'nin elektrik talebinin yüzde 10'unu karşılayacak.
Bu arada Suriye konulu Üçlü Zirve Erdoğan, Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin de katılımıyla, 4 Nisan Çarşamba günü Ankara'da gerçekleştirilecek.
Moskova’dan 8 bakanla Türkiye’ye gelen Putin’i Ankara Esenboğa Havalimanı Büyük Şeref Salonu apronuna gelişinde Dışişleri Bakan Yardımcısı Ahmet Yıldız karşıladı.
Putin ve beraberindeki heyet daha sonra, Türkiye-Rusya Üst Düzey İşbirliği Konseyi'nin (ÜDİK) yedinci toplantısı ve Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nin resmi temel atma töreni için Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’ne hareket etti.
Erdoğan: S-400 Konusunda Anlaşmamızı Yaptık Ve Biz Bu Defteri Kapadık, Bitti O İş
Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasına tüm katılımcıları selamlayarak başladı ve Putin ile heyetini Türkiye'de ağırlamaktan duyduğu memnuniyeti ifade etti.
"Değerli dostumu bir kez daha sizlerin huzurunuzda seçim zaferinden dolayı tebrik ediyorum." diyen Erdoğan, Putin'in yeniden devlet başkanı seçilmesinin ardından ilk yurt dışı seyahatini Türkiye'ye yapmasının kendileri için ayrıca memnuniyet vesilesi olduğunu dile getirdi.
Ziyaretin Türkiye ve Rusya arasındaki münasebetlerin geldiği seviyenin de en güzel ifadesi olduğunu söyleyen Erdoğan, "Kemerova kentinde yaşanan trajedi nedeniyle tüm Rus halkına yine şahsım, milletim adına başsağlığı dileklerimi ifade etmek istiyorum. Yangın felaketinde hayatını kaybedenlerin kahir ekseriyetinin, çoğunun çocuk olması acıyı daha da artırmıştır." diye konuştu.
Üst Düzey İşbirliği Konseyi'nin 7'nci toplantısını tamamladıklarına işaret eden Erdoğan, toplantı kapsamında yaptıkları baş başa ve heyetler arası görüşmelerde ilişkileri tüm boyutlarıyla gözden geçirme imkânı bulduklarını söyledi.
Putin ile baş başa görüşme sırasında, konsey üyelerinin de kendi aralarında ikili görüşmeler yaptıklarını dile getiren Erdoğan, "Siyasi diyaloğumuz, ekonomik alana da sirayet ediyor. Tabii gerek askeri, gerek siyasi, gerek ticari, gerek ekonomik, gerek kültürel bu kadar geniş alanda bir görüşmeler zincirini ele alma fırsatını bulduk." dedi.
İki ülke arasındaki ticaret hacmine de değinen Erdoğan şöyle konuştu:
"Ticaret hacmimiz, bir önceki yıla göre bizim hesaplamalarımızda yüzde 32 arttı ve 22 milyar doları da aşmış bulunuyor. Hedeflerimiz çok daha yüksek. İki ülke arasında bizim hedefimiz aslında 100 milyar dolara ulaşmak. Hizmet Ticareti ve Yatırım Anlaşması görüşmelerinin bir an önce sonuçlandırılması ve bu vesileyle de 100 milyar dolar hedefine yaklaşmamızı temenni ediyorum ki sağlamış olacaktır."
Akkuyu Nükleer Santrali'nin temelinin atıldığını, projenin ilk aşamasını 2023 yılına kadar tamamlamak istediklerini belirten Erdoğan, "Her ne kadar belirlenen d**ört aşamalı ise de temenni ederim ki çok daha hızla, çok daha seri gidip bunu öne çekmenin de gayreti içinde oluruz. Şu anda belirlenen rakam 20 milyar dolar civarında ama öyle zannediyorum ki bu 20 milyar doları da aşacak bir yatırımdır. Böyle bir yatırımın ülkemize kazandırılmasında değerli dostumun tabii çok büyük emekleri, katkısı oldu ve bununla birlikte Türkiye enerjisinin yüzde 10'unu temin etmiş olacaktır." dedi.
Erdoğan, TürkAkım kapsamında boru hattı inşasının devam ettiğini, ikinci hattla alakalı çalışmaların da hızla sürdüğünü söyledi.
İki ülke arasındaki bir başka konunun da kültürel ve beşeri ilişkiler olduğunu dile getiren Erdoğan, şöyle devam etti:
"2019 yılında Türkiye'de ve Rusya'da gerçekleştirilecek kültür ve turizm yılı etkinlikleri büyük önem taşıyor. Toplumsal forumun Moskova Yunus Emre Kültür Merkezi ve Ankara'daki Rus Kültür Merkezi ile birlikte bu sürece katkı sağlayacağını da düşünüyoruz. 2017 yılında misafir ettiğimiz Rus vatandaşlarının sayısı 4,7 milyona ulaştı. Böylece Türkiye'yi ziyaret eden turistler arasında özellikle Rusya Federasyonu'ndan gelen turistler birinci sıraya yerleşmiş oldu. Önümüzdeki yıl bu rakamın 6 milyona ulaşması bekleniyor. Vizesiz seyahat rejiminin bir an önce yeniden başlaması arzumuzdur."
"Suriye'de Sivil Can Kayıplarının Önüne Büyük Oranda Geçtik"
Görüşmelerde ikili ilişkilerin yanı sıra Suriye meselesi başta olmak üzere bazı bölgesel konularda da fikir alışverişinde bulunduklarını aktaran Erdoğan, "Astana sürecinde çatışmasızlık bölgelerini hayata geçirmiştik. Bazı ihlallere rağmen bu konuda hamdolsun büyük hedefler yakaladık. Tam arzu ettiğimiz kadar olmasa da Suriye'de sivil can kayıplarının önüne büyük oranda geçtik. Mutabakatın ruhuna herkesin saygı duyması başarısı için çok önemlidir." dedi.
İlgili haber: Ruslar İdlib'de Müslümanları Katletmeye Devam Ediyor
Bu konuda atılabilecek ilave adımları da görüşme imkanı bulduklarını belirten Erdoğan, "Yarın İranlı mevkidaşımızın (Ruhani) da katılımıyla yapacağımız üçlü zirve toplantısında, bu sürecin, Astana görüşmelerinin seyri hakkında, görüş alışverişini çok daha farklı bir şekilde ele alma imkanımız olacak." dedi.
Suriye meselesine siyasi çözüm bulmaya matuf gayretleri sürdürme noktasında hemfikir olduklarını dile getiren Erdoğan, şunları kaydetti:
"Yine bu vesileyle Zeytin Dalı Harekatı'nı da değerli dostumla istişare ettik. Sayın Putin'e Afrin Operasyonu'nun sonuçları hakkında gerekli bilgileri aktarma fırsatını buldum. Harekatın, ülkemizin güvenliği yanında komşumuz Suriye'nin toprak bütünlüğü ve milli birliği açısından da önemini vurguladım. İnşallah bundan sonra da Suriye'de istikrarın tesisi, huzur ve güvenliğin sağlanması noktasında beraber çalışmayı sürdüreceğiz. Bulunduğumuz nokta itibarıyla Suriye'de Rus dostlarımızla birçok temel konuda aynı endişeleri paylaşıyoruz. Suriye'nin geleceğinin DEAŞ, YPG, PYD gibi proje terör örgütlerine bırakılmayacak kadar önemli olduğuna inanıyoruz. Bu çerçevede, ortak çıkarlarımıza odaklanarak iş birliğimizi devam ettireceğiz."
Türkiye ile Rusya arasındaki ilişkilerin son 15 yılda iyi komşuluk, ortak menfaatler ve karşılıklı saygı temelinde büyük gelişme gösterdiğini söyleyen Erdoğan, "Bu iş birliğinden sadece vatandaşlarımız değil tüm bölge istifade etti. Şüphesiz aynı dönemde bazı sınamalarla da karşı karşıya kaldık. Kimi çevrelerin Türk-Rus iş birliğini zehirleme gayretlerine de şahit olduk ama hamdolsun ilişkilerimiz bu zorlu sınavları başarıyla atlattı. Boşa çıkan her provokasyonla ikili iş birliğimiz tıpkı su verilmiş demir gibi çelikleşti, güçlendi. Bugünkü Üst Düzey İşbirliği Konsey Toplantısı vesilesiyle imzalanan bu 4 anlaşmanın ilişkilerimizi daha da perçinlendiğine inanıyorum." dedi.
Bir gazetecinin, iki ülke ilişkilerinin lokomotifi olan Akkuyu Nükleer Güç Santrali, S400 füze savunma sistemi ve TürkAkım gibi büyük projeleri olduğu belirtilerek, "Bu projeler Rusya'ya karşı Batı'dan yapılan provokasyonlardan etkilenir mi?" sorusu üzerine Erdoğan, şunları söyledi:
"Öncelikle şunu söylemek isterim. Tabi S400 füzeleriyle alakalı konu, tamamıyla Türkiye'nin kendi kararıdır. Bu konuda değerli dostlarımız Rusya Federasyonu'nun bu talebimize olumlu yaklaşımı, aramızda bu anlaşmanın yapılmasını getirmiştir ve biz de S400 konusunda anlaşmamızı yaptık ve biz bu defteri kapadık, bitti o iş. Şu anda artık bu işin imalat süreci devam etmektedir. Hatta hatta biraz da teslimatı erkene almak suretiyle Rusya, bize olan bu noktadaki samimiyetini çok daha güçlü hale getirmiştir."
Akkuyu Nükleer Santrali konusuna işaret eden Erdoğan, bunun biraz da geciktikleri bir konu olduğunu vurguladı.
Erdoğan, Türkiye'nin şu anda Akkuyu ile enerji ihtiyacının yüzde 10'nun karşılanacağının altını çizerek, "Böyle bir üretime ve projenin hayata geçirilmesine ve bu konuda da yine Rusya'nın gerçekten bu adımı atmadaki kolaylaştırıcı yaklaşımına karşı, hele hele birçok gencimizi yetiştirmeye yönelik de atılan adımlar, bizim böyle bir iş birliğini gerçekleştirmemize vesile olmuştur. Bundan dolayı da mutluyuz, bugünkü açılış bizim bu noktadaki uluslararası enerjimize de enerji katacaktır." diye konuştu.
"Savunma Sanayine Yönelik Başka Kalemlerde de İş Birliklerimiz Olabilir"
"S400'ler konusunun dışında Rusya ile savunma sanayi alanında başka projeler de gündeme geldi mi?" sorusuna Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu yanıtı verdi:
"Sayın Başkanın da ifade ettiği gibi, tabi S400'ler konusunda mutabakatımız var. Ortak şirketler, kendi aralarında bu üretim üzerinde gerek fiyatlarda gerek üretimde zaten mutabakatı sağlamış vaziyetteler. Erkene çekme noktasında bir sıkıntı yok, onda da mutabakat sağlamış vaziyetteler. Bu şekliyle bu adım atılırken, ama savunma sanayine yönelik başka kalemlerde de iş birliklerimiz olabilir. Buna da tabi ki Rus şirketlerinin açık olduğunu zaten gördük ve bununla ilgili de görüşmeleri ilgili birimlerimiz, Savunma Sanayi Müsteşarlığımız başta olmak üzere muhataplarıyla yapıyorlar. Bunları da aynı şekilde bizler takip ediyoruz, edeceğiz."