Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, resmi ziyaret için ülkesinde bulunan ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile görüşmesinde, ABD'nin Çin'in kalkınmasını olumlu açıdan görmesini umduklarını belirterek, iki ülkenin rakip değil ortak olması gerektiği mesajını verdi.

Çin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Şi, Blinken'ı başkent Pekin'deki Büyük Halk Salonu'nda ağırladı.

Dünyanın hem Çin'in hem ABD'nin kalkınmasını ve refahını sağlayacak kadar büyük olduğunu ifade eden Şi, "Çin ve ABD, rakip değil ortak olmalı, birbirine zarar vermektense başarılarını desteklemeli, acımasız rekabet yerine farklılıklarını koruyarak ortak zemin aramalı." dedi.

Şi, dünyanın yüzyıldır görülmeyen derin dönüşümlerden geçtiğine, uluslararası durumun değişken ve çalkantılı olduğunun altını çizerek, her ülkenin halklarının ve uluslararası toplumun Çin ve ABD'nin diyaloğunu güçlendirmesini, farklılıklarını yönetmesini ve işbirliğini ilerletmesini beklediğini ifade etti.

Çin'in açık, kendine güvenli, refah içinde ve başarılı bir ABD'yi görmekten memnuniyet duyacağını dile getiren Şi, "Umarız ABD de Çin'in kalkınmasını olumlu açıdan görebilir. Bu, ilişkilerimizdeki temel bir sorun; bir gömleğin doğru iliklenmesi gereken ilk düğmesi gibi. Çin-ABD ilişkilerinin istikrara kavuşması, gelişmesi ve ilerlemesi buna bağlı." dedi.

ABD Başkanı Joe Biden ile Kasım 2023'te San Francisco'da yaptıkları görüşmenin ardından gelecek odaklı bir ortak vizyon oluşturduklarını, son birkaç ayda iki ülkeden ekiplerin bu anlayış birliği üzerine çalıştığını ve birçok saha iletişiminin sağlandığını hatırlatan Şi, bu çabaların devam etmesini dilediklerini vurguladı.

“Çin İle Çatışma Niyetinde Değiliz”

Bakanlık açıklamasına göre, ABD Dışişleri Bakanı Blinken da kabulde, Şi ile Biden'ın görüşmesinden bu yana ikili ilişkiler, uyuşturucuyla mücadele, yapay zeka ve insani etkileşimler konusunda önemli ilerlemeler sağladıklarını ifade etti.

Blinken, bugün dünyanın karşı karşıya bulunduğu sorunların çokluğu ve karmaşıklığının ABD ve Çin'in birlikte çalışmasını gerektirdiğini belirterek, şöyle devam etti:

"ABD, yeni bir soğuk savaş arayışında değil. Çin'in sistemini değiştirmeye, kalkınmasını baskılamaya, Çin'e karşı ittifakları canlandırmaya çalışmıyoruz. Çin ile çatışma niyetinde değiliz. Tek Çin ilkesine bağlıyız. İki ülke liderlerinin San Francisco'da uzlaştığı gibi, daha fazla iş birliği arayışıyla yanlış anlamalardan ve hesap hatalarından kaçınmayı, farklılıklarımızı sorumlu şekilde yönetmeyi ve ABD-Çin ilişkilerinin istikrarlı gelişimini hedefliyoruz."

Washington, Çin’e karşı sürekli “Tek Çin ilkesine bağlıyız” ifadelerini kullansa da Pasifik’te tahriklerini sürdürüyor. Tayvan meselesini sürekli gündemde tutarak Çin’in yanlış bir adım atmasını bekliyor. Rusya ve Çin’i tehdit olarak niteleyen ABD, birbirleriyle dayanışma içinde olmalarına muhalefet ediyor.

Blinken, Şi ile görüşmesinin ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, "Rusya, Çin'in desteği olmadan Ukrayna'ya yönelik saldırısını sürdürmekte zorlanırdı" yorumunda bulundu.

Blinken, Şi'ye Çin'in Rusya'ya verdiği destek ve Ukrayna işgalinin yanı sıra Tayvan ve Güney Çin Denizi, insan hakları ve sentetik opioid öncüllerinin üretimi ve ihracatı gibi diğer konularla ilgili endişelerini dile getirdi.

Blinken, askeri iletişim, narkotikle mücadele ve yapay zeka da dahil olmak üzere ikili işbirliğinde kaydedilen son ilerlemelere ilişkin olumlu adımlar attı ve iki taraf, hızla gelişen teknolojiden kaynaklanan risklerin nasıl azaltılacağı konusunda bir diyalog başlatma konusunda mutabakata vardı.

Blinken-Wang-Yi İle Görüştü

Blinken, Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ve Kamu Güvenliği Bakanı Wang Xiaohong ile uzun bir görüşme taptı.

Yaklaşık 5,5 saatlik görüşmelerin başında Wang, Blinken'a "Genel olarak Çin-ABD ilişkileri istikrar kazanmaya başlıyor fakat aynı zamanda ilişkilerdeki olumsuz faktörler hâlâ artıyor ve gelişiyor ve ilişki her türlü bozulmayla karşı karşıya.” dedi.

“Çin'in meşru kalkınma hakları makul olmayan bir şekilde bastırıldı” eleştirisinde bulunan Wang Yi, şöyle devam etti:

"Çin'in endişeleri tutarlı. Her zaman birbirimizin temel çıkarlarına saygı gösterilmesi çağrısında bulunduk ve ABD'yi Çin'in iç işlerine müdahale etmemeye, Çin'in kalkınmasını baskılamamaya ve Çin'in egemenlik, güvenlik ve kalkınma çıkarları konusunda Çin'in kırmızı çizgilerine basmamaya çağırdık.”

Blinken, Biden yönetiminin tartışmalı konularda bile ABD-Çin diyaloğuna önem verdiğini söyleyerek bu eleştirilere yanıt verdi. Geçtiğimiz yıl bir miktar ilerleme kaydedildiğini kaydetti ancak görüşmelerin zorlu olmaya devam edeceğini ileri sürdü.