Sözcü'nün haberine göre; Anayasa Mahkemesi (AYM), 5 Kasım 2024’te aldığı kararla “terör örgütüne üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen” kişilere verilen hapis cezalarının dayanağı olan Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 220. maddesinin 6. fıkrasını iptal etmişti. Karar, 9 Ocak 2025’te Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmesinin ardından 6 ay sonra uygulanmaya başladı. Diyarbakır’daki Ağır Ceza Mahkemeleri, son 72 saat içinde AYM’nin kararına dayanarak 200’ü aşkın hükümlünün tahliyesine hükmetti.

2006–2016 yılları arasında faaliyet yürüten Özel Yetkili Mahkemeler döneminde, TCK 314. maddesi kapsamındaki “silahlı örgüt üyeliği” suçuna eklenen düzenleme ile yüzlerce kişi, fiilen bir örgüte üye olmadıkları hâlde sadece katıldıkları eylemler veya gösteriler gerekçe gösterilerek “örgüt adına suç işlemek”ten yargılandı ve uzun hapis cezalarına çarptırıldı. Bu kişiler, 220/6 maddesi üzerinden 314/2’ye bağlanarak “örgüt üyesiymiş gibi” cezalandırıldı.

Yargıtay 9. Ceza Dairesi de yerel mahkemelerin bu kararlarını oy birliğiyle onaylayarak hak ihlallerine kapı araladı. Ancak yıllar süren mağduriyetin ardından birçok hükümlü, Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulunarak adalet arayışına yöneldi.

“Örgüt Üyesi Değildik, Hak İhlaline Uğradık”

Başvurucular, Yargıtay içtihatlarına göre “örgüt üyeliği” için kişinin kod isminin bulunması, hiyerarşik yapı içerisinde yer alması gibi belirli unsurların bulunması gerektiğini ifade etti. Bu şartları taşımamalarına rağmen yalnızca toplumsal eylemlere katıldıkları gerekçesiyle “örgüt üyesi” sayıldıklarını ve bunun açık bir hak ihlali olduğunu vurguladılar.

PKK Hükümlüleri Serbest Bırakıldı, Süreç Tazminat Davalarına Eviriliyor

AYM'nin iptal kararı doğrultusunda, özellikle PKK ile ilişkilendirilen dosyalar başta olmak üzere çok sayıda hükümlünün infazı durduruldu. Diyarbakır’da son üç gün içinde adliyelerde yoğun mesai yapıldı; bazı tutuklular talep olmaksızın re’sen tahliye edildi. Tutuksuz yargılanıp haklarında yakalama kararı çıkarılmış olanların kararları da geri alındı.

Ancak cezalarını tamamlayarak tahliye olanların dosyalarının yeniden ele alınması için başvuruda bulunmaları gerekiyor. Bu kişilerin yargılamalarının yenilenmesi hâlinde, suç olmaktan çıkan bu madde kapsamında beraat almaları mümkün olacak. Beraat kararı sonrasında ise Adalet Bakanlığı bünyesindeki Tazminat Komisyonu’na başvurarak maddi ve manevi tazminat taleplerinde bulunabilecekleri ifade ediliyor.

Binlerce Dosya ve Milyonlarca Liralık Tazminat Gündemde

Bu madde üzerinden hüküm giymiş binlerce kişinin 6 ila 10 yıl arasında değişen cezaevinde geçirdikleri süreler sebebiyle devlet aleyhine büyük çaplı tazminat davalarının açılması bekleniyor. Hukukçular, beraat edenlerin yalnızca sabıka kayıtlarını sildirmekle kalmayacaklarını, aynı zamanda geçmişte yaşadıkları mağduriyetin maddi karşılığını da talep edeceklerini belirtiyor.