Köklü Değişim Medya

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, çıktığı tur kapsamında gittiği ülkelerde yetkililerle görüşürken, Türkiye'de devlet temsilcileri ve bakanlarla resmi olarak görüşmeyecek olması ABD-Türkiye hattında tartışmaya neden oldu.

Mike Pompeo İstanbul'a geldi. İstanbul Havalimanı’na özel uçakla gelen Pompeo'yu ABD İstanbul Başkonsolosluğu yetkilileri karşıladı.

Ziyaret, Tartışmaya Neden Oldu

3 Kasım Başkanlık seçimlerinde Donald Trump'ın kaybetmesiyle Dışişleri Bakanı olarak son günlerini yaşayan Mike Pompeo'nun bir veda turu olarak başlattığı resmi temasları kriz çıkardı.

İstanbul'da Rum Ortodoks Patriği Bartholomeos'la görüşecek olan Pompeo'nun Türkiye’de resmi bir görüşme hazırlamaması ya da Ankara'ya gitmemesi Türkiye'nin tepkisini çekmişti. Pompeo’nun ziyaretine ilişkin hükümet yetkilileri, “Pompeo, Çavuşoğlu’nun davetini geri çevirdi” açıklamasını yapmıştı.

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Fransa'nın ardından pazartesi akşamı geç saatlerde geldiği Türkiye'de öncelikle St. George Kilisesi'ni ziyaret edecek ve Fener Rum Patriği Bartholomeos ile görüşeceği ifade edildi. Ardından Rüstem Paşa Camii'ye gidecek olan Pompeo, son olarak Vatikan Büyükelçisi Başpiskopos Paul Russell ile bir araya gelecek.

Pompeo'nun bugün öğleden sonra İstanbul'dan ayrılarak Gürcistan'a gitmesi planlanıyor.

Fransa'da Macron İle Görüştü

İstanbul'dan önceki durağı olan Fransa'da Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Fransız mevkidaşıyla görüşen Pompeo, Tiflis'te de devlet başkanı ve bakanlarla bir araya gelecek.

Macron, son dönemde Doğu Akdeniz'de Türkiye ile gerilim yaşayan Yunanistan'a gemileriyle destek veriyor.

Pompeo'nun Fransa ziyaretinde, Doğu Akdeniz gerilimi de gündeme geldi. ABD'li üst düzey bir yetkili uçakta gazetecilerle düzenlediği bilgilendirme toplantısında, Pompeo ve Fransız mevkidaşı Le Drian'ın, Türkiye ile aralarındaki farklılıkları konuştuğunu söyledi:

"Türklerle ilgili kaygılarımızın olduğu Dağlık Karabağ, Doğu Akdeniz, Libya, Suriye ve diğer bölgelerle ilgili de kapsamlı görüşmelerimiz oldu."

ABD'li Yetkili: "Türkler Bize Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Programının Değiştiğini Söyledi"

Yetkili, Pompeo'nun hiçbir Türk yetkiliyle görüşmemesinin sebebinin ise "Pompeo'nun programıyla ilgili en baştan parametrelerin belirlendiğini, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın programının buna uymaması olduğunu" söyledi:

"Ben konuyu açarak sizin soracağınız konuya gireyim: İstanbul'daki programımız. Türk yetkililerle görüşme olmayacak. Bu seyahatin planlanmaya başlamasından itibaren, bu konu sadece programların uyuşmasıyla ilgili bir sorun olarak açıklandı. Bakan'ın biliyorsunuz ki burada çok kısıtlı zamanı var. Burada, İstanbul'a gelebilecek herhangi bir Türk yetkiliyle görüşmeye açık olduğu konusunda nettik, ancak görüşme İstanbul'da olmalıydı. Buraya varışımızla Tiblis'e doğru yola çıkışımız arasındaki kısa sürede, burada iki durakta durmaya vaktimiz yoktu.

"Türk yetkililerle yakın çalışma içindeydik. Türk dışişleri bakanını sadece birkaç gün önce, diğer ulusal güvenlik yetkilileriyle donanmış halde gördüm. Sizi temin ederim bu görüşmelerin tonu iş arkadaşlığı düzeyindeydi, işe yaraması için olumlu bir ortam vardı. Bunun işe yarayabileceğini düşündüğümüz anlar oldu, ancak sonra Türkler bize Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın programının değiştiğini söyledi. Ben buna herhangi bir şekilde siyasi bir mesaj atfetmiyorum. Bu gerçekten programların uyuşmazlığıyla ilgili bir sorundu. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın programı, en başından itibaren Pompeo'nun programıyla ilgili belirlediğimiz parametrelere uymadı."

Açıklanan İlk Programda da Yetkililerle Görüşme Yoktu

Pompeo'nun ziyaretinin ilk aşamada hafta sonu gerçekleşmesi bekleniyordu. İlk açıklanan programda da Türk yetkililerle görüşme yoktu, sadece Bartolomeos'la görüşme öngörülüyordu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun Kuzey Kıbrıs ziyaretleri sebebiyle görüşmenin olamayacağı ve Pompeo'nun ziyaretinin hafta içine alınması için çalışıldığı belirtilmişti. Ancak uçakta gazetecilere konuşan Amerikalı diplomatın sözlerinden, ABD tarafının programın İstanbul'da olması için ısrar ettiği anlaşılıyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın resmi programında bugün sadece, Pompeo'nun ayrılacağı saat olan 15.30'da Ankara'da Bakanlar Kurulu toplantısına katılacağı duyuruldu.

Pompeo, Tiflis'in ardından da “İsrail”, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar ve Suudi Arabistan'ı ziyaret ederek yetkililerle görüşecek.

Eylül Ayında Kıbrıs Ve Yunanistan'a Gitmişti

Bu, Pompeo'nun son dönemde bölgeye geldiğinde Türk yetkililerle görüşmediği üçüncü ziyaret olacak.

Eylül ortasında, Doğu Akdeniz'de Türkiye ve Yunanistan arasındaki gerilimin arttığı bir dönemde Kıbrıs'a giden Pompeo, sadece Ada'nın güneyindeki Kıbrıslı Rum yetkililerle bir araya gelmişti, Türk yetkililerle görüşmemişti. Bu ziyaret öncesi ABD, Kıbrıs'a uyguladığı silah ambargosunu da kısmen kaldırmıştı.

Eylül ayı sonunda bir kez daha bölgeye gelen Pompeo, bu kez de Yunanistan'ın Selanik şehri ve ardından Girit adasındaki askeri üssü gezmişti.

ABD'li yetkililerin bölgeye yaptığı ziyaretlerde sembolik olarak hem Yunanistan hem de Türkiye'yi ziyaret etme geleneklerinin aksine Türkiye'ye uğramayan Pompeo, Girit'te düzenlediği basın toplantısında "ABD, Yunanistan'ın enerji politikasını destekliyor, Yunanistan'ı bölgedeki istikrar unsurlarından biri olarak görüyor." diyerek Türkiye'ye karşı destek mesajı da vermişti.