Köklü Değişim Medya

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, resmi temaslarda bulunmak üzere gittiği Çin’de Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ile baş başa bir görüşme gerçekleştirdikten sonra heyetler arası görüşmeye geçildi. Çin tarafından yapılan açıklamada, Çavuşoğlu’nun Çin’le iş birliğini derinleştirmeye hazır olduğu belirtilirken, Pekin’in sistematik olarak Doğu Türkistan’da İslam'a ve Müslümanlara karşı yürüttüğü zulme ve soykırıma yönelik bir açıklamada bulunduğuna dair bilgi yer almadı. Komünist Çin yönetimi ise üzeri örtülü olarak Doğu Türkistan uyarısını “birbirlerinin içişlerine müdahale etmeme” çağrısı ile yaptı.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, resmi ziyaret düzenlediği Çin’de temaslarına başladı.

Bakan Çavuşoğlu, Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ile önce baş başa ardından heyetler arası görüşme gerçekleştirdi.

Görüşmeyle ilgili Twitter'dan kısa bir bilgi paylaşan Çavuşoğlu, "Çin DiB Wang Yi ile ikili ilişkilerimizi ve bölgesel konuları ele aldık. Ekonomik iş birliği imkanlarını değerlendirdik. Başta Uygur Türkleri olmak üzere gündemimizdeki konulara ilişkin görüş, beklenti ve hassasiyetlerimizi aktardık" ifadelerini kullandı.

Çin yönetiminden yapılan uzun ve detaylı açıklamada ise Doğu Türkistan meselesine değinildiğine dair bir açıklama yer almadı.

Çin’in Ankara Büyükelçiliği’nden ziyaret hakkında yapılan açıklama şöyle:

“12 Ocak 2022'de Çin Devlet Konseyi Üyesi ve Dışişleri Bakanı Sayın Wang Yi, Türkiye Dışişleri Bakanı Sayın Mevlüt Çavuşoğlu ile Çin’in Jiangsu eyaletinin Wuxi şehrinde bir araya geldi.

Wang, ilk olarak Çin Devlet Başkanı Sayın Xi Jinping'in Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan’a samimi selamlarını iletti. Wang, iki liderin ortak kararıyla Çin-Türkiye ilişkilerinin gelişme ivmesinin korunduğu ve COVİD-19 salgınıyla mücadele iş birliğinin ikili ilişkilerin yeni parlak noktası haline geldiğini ifade etti. Geçen yıl iki ülkenin diplomatik ilişkilerinin kurulmasının 50. yıldönümünü birlikte kutladığı ve iki liderin karşılıklı tebrik mesajları gönderdiğini kaydeden Wang, iki tarafın belirlediği yöne uygun olarak karşılıklı saygı duyması, açık ve samimi iletişim kurması, karşılıklı güveni artırması, engellerin üstesinden gelmesi ve ikili ilişkilerin siyasi temelini sağlamlaştırarak ikili ilişkilerin sağlıklı ve istikrarlı gelişimini ilerletmesi gerektiğini söyledi. Stratejik ortaklar olarak Çin ve Türkiye'nin karşılıklı güveni ve karşılıklı desteği artırmak için çaba göstermesi gerektiğini vurgulayan Wang, iki tarafın kendi egemenliği güvenliği ve kalkınması ile ilgi çıkarlarını koruma konusunda birbirlerini desteklemelerini, birbirlerinin içişlerine müdahale etmeme gibi uluslararası ilişkilerdeki temel ilkeye sadık kalmalarını, uluslararası alanlarda diğer tarafı hedef alan faaliyetlere katılmamalarını, tarih ve etnik grup gibi kavrayış farklılıkları bulunan hususlarda iletişimi güçlendirerek karşılıklı anlayışı geliştirmelerini umduklarını dile getirdi.

Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Çin Devlet Başkanı Sayın Xi Jinping'e içten selamlarını ileterek, Türk tarafının Türkiye-Çin ilişkilerinin sağlam gelişme ivmesinden memnun olduğunu ve Türkiye-Çin Hükümetlerarası İş birliği Komitesi, Dışişleri Bakanları İstişare Mekanizması ve Karma Ekonomik ve Ticari Komite gibi mekanizmaların rolünü oynamasını sağlamaya, ikili ilişkilerin daha da gelişmesini ilerletmek için çeşitli alanlarda iş birliğini derinleştirmeye hazır olduğunu söyledi.

Wang, Türkiye’nin Çin ile "Kuşak ve Yol" girişiminin ortak inşasına ilişkin hükümetler arası iş birliği belgesini imzalayan ilk ülke olduğunu ve bunun Türkiye'nin iki ülke arasındaki somut iş birliğine verdiği önemi yansıttığını kaydetti. Geçen yıl, Çin ile Türkiye arasındaki ticaret hacmi büyük ölçüde artarak iki ülke arasındaki ekonomik ve ticari iş birliğinin büyük potansiyelini gösterdiğini dile getiren Wang, iki tarafın, para takası anlaşmasını iyi kullanması, kalkınma stratejilerinin uyumlaştırılmasını güçlendirmesi, nükleer enerji gibi sembolik anlam taşıyan mega projeleri ilerletmesi ve yeni enerji, 5G, bulut bilişim ve büyük veri gibi alanlardaki işbirliğini genişletmesi gerektiğini söyledi. Wang, Çin tarafının Türkiye'den yüksek kaliteli ürün ithalatını artırmaya hazır olduğunu ve Türk tarafının Çin Uluslararası İthalat Fuarı gibi kanallardan iyi bir şekilde yararlanrarak yerel ürünlerini tanıtmasını beklediğini ifade etti.

Çavuşoğlu, Türk tarafının Türkiye ve Çin arasındaki ekonomik, ticari ve yatırım iş birliği ve karşılıklı bağlantının Türkiye'nin ekonomik gücünü artırmadaki olumlu rolünü takdirle karşıladığını ve ’Orta Koridor’ planı ile ’Kuşak ve Yol’ girişiminin uyumlaştırılmasını güçlendirmeye hazır olduğunu söyledi. İki tarafın arasında yeni varılan para takası anlaşmasının tam zamanında olduğunu ve Türk işletmelerin bu anlaşmadan tam olarak yararlanmasını teşvik edeceğini ifade eden Çavuşoğlu, Türk tarafının ikili nükleer enerji iş birliğini etkin olarak ilertletmeye ve yeni enerji gibi alanlardaki iş birliğinin büyük potansiyelini ortaya çıkarmaya hazır olduğunu söyledi.

İki taraf, iki ülkenin kültürel ve beşeri alışverişini güçlendirme konusunda fikir birliğine vardı. Çavuşoğlu, Beijing'in dünyadaki tek ’Çifte Olimpiyat Şehri’ olacağını belirterek, Bejing Kış Olimpiyatlarının 2008 Beijing Olimpiyatları kadar başarılı olacağına inandığını söyledi. Çavuşoğlu, Türk tarafının sporun siyasileştirilmemesi gerektiği görüşüne tam olarak katıldığını ve Türk sporcuların Çin'e gidip olimpiyatlara katılmayı dört gözle beklediğini ifade etti. Wang, Türk sporcuların Çin'deki Kış Olimpiyatları'na katılmasını memnuniyetle karşıladığını ve onların sorunsuz katılımları için kolaylık sağlayacağını kaydetti.

İki taraf, Kazakistan’daki son gelişmeler gibi her iki tarafın ilgilendiği uluslararası ve bölgesel hususlar üzerinde görüş alışverişinde bulundu. Wang, Çin'in ilkelerini ve yaklaşımlarını açıkladı. Wang, Çin tarafının Türk tarafının bölgesel ve uluslararası işlerdeki benzersiz rolüne büyük önem verdiğini ve çok taraflı alanlardaki koordinasyon ve iş birliğini güçlendirmeye, gerçek çok taraflılığı ortaklaşa korumaya, uluslararası ilişkilerin demokratikleşme sürecini ilerletmeye ve Çin ve Türkiye dahil yükselen piyasa ekonomilerinin ortak çıkarlarını korumaya hazır olduğunu söyledi.

Türk tarafından gelen soruları yanıtlayan Wang, Çin tarafının ABD, İngiltere ve Avustralya arasındaki nükleer denizaltı işbirliği konusundaki tutumunu tanıttı ve söz konusu üç ülkenin kötü bir emsal teşkil eden eylemleriyle nükleer yayılma riskini yükselttikleri gibi, bölgede yeni bir tür silahlanma yarışına yol açacaklarını ve bölge ülkelerinin şiddetli tepkilerini çektiklerini vurguladı. Wang, Çin tarafının uluslararası nükleer yayılmanın engellenmesi sistemini korumak için tüm ülkelerle ortaklaşa çaba harcamaya hazır olduğunu kaydetti.”