İran’a Yaptırımlar: Türkiye Dahil 8 Ülke Muaf
03 Kasım 2018

İran’a Yaptırımlar: Türkiye Dahil 8 Ülke Muaf

Ajanslar

Köklü Değişim Medya

Amerika Birleşik Devletleri'nin İran'a yönelik uygulamaya koyacağı ekonomik yaptırımlardan aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 8 ülkenin petrol fiyatlarındaki aşırı artışın önüne geçilmesi amacıyla geçici olarak muaf tutulacağı açıklandı. Donald Trump, 5 Kasım’da başlayacak yaptırımları, sosyal medyadan kendi resmi üzerine yazdığı “İran’a yaptırımlar 5 Kasım’da başlıyor” paylaşımı ile duyurdu.

ABD’nin, petrol fiyatlarının aşırı artışını önlemek ve arzı karşılamak için Suudi Arabistan ve Rusya ile görüştüğü ve İran yaptırımı ile oluşacak açığı kapatmak için üretimi artırmaları için talepte bulunduğu biliniyordu. Rusya ve Suudi Arabistan’ın üretim kapasitesi bu açığı kapatmaya yetmeyince, 8 ülke yaptırım kararından muaf tutularak İran’ın petrol ithalatına izin verilmesi, ABD’nin kendi ambargosunu kendisinin deldiği yorumlarını da beraberinde getirdi.

İran'ın ham petrollerinin en büyük müşterileri ağırlıklı olarak Asya ülkeleri. Türkiye dışında Çin, Hindistan, Japonya ve Güney Kore'nin de Washington'ın yaptırım muafiyetinden faydalanacak ülkeler olduğu kaydediliyor.

Yaptırımlar İran'ın nakliye, finans, bankacılık ve enerji sektörlerini kapsıyor. Pazartesi günü yürürlüğe girecek yaptırımların ikinci ayağı, yaptırım kararına rağmen bu ülkeden petrol alan ülkeleri ya da iş yapan firmaları kara listeye almayı öngörüyor.

Türkiye: “Muaf Tutulacak Ülkeler Arasındayız”

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, İran'a yaptırımlarda "Türkiye'nin muafiyet gösterilecek ülkeler arasında olduğunu biliyoruz. Ancak detaylar henüz elimize ulaşmadı." dedi.

AB Karardan Rahatsız

Avrupa Birliği (AB), İngiltere, Almanya ve Fransa, yaptıkları ortak açıklamada, ABD'nin İran'a tekrar yaptırım uygulama kararından derin üzüntü duyduklarını açıkladı.

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt, Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas ve söz konusu üç ülkenin savunma bakanları ABD'nin 2015 nükleer anlaşması kapsamında kaldırılan tüm İran yaptırımlarını yeniden uygulama kararı hakkında ortak açıklamada bulundu.

İran nükleer anlaşmasının küresel nükleer silahlardan arınma çalışmalarının temelini oluşturduğunun altı çizilen açıklamada, anlaşmanın Avrupa'nın, bölgenin ve tüm dünyanın güvenliği için kilit öneme sahip olduğu kaydedildi.

Açıklamada, İran nükleer anlaşmasının işlevsel olduğu ve hedefine ulaştığı vurgulanırken, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının (IAEA) 12 farklı raporda İran'ın anlaşma uyarınca yükümlülüklerini yerine getirdiğini açıkladığı anımsatıldı.

Avrupalı Ekonomik Aktörler Korunacak

Açıklamada, "Taraflar, AB hukukuna uygun bir şekilde İran ile yasal yollardan ticaret yürüten Avrupalı ekonomik aktörleri koruyacak." ifadesi kullanıldı.

İran nükleer anlaşmasına taraf ülkelerin İran ile finansal kanalları açık tutma konusunda kararlı olduğu vurgulanan açıklamada, İran ile doğal gaz ve petrol ihracatının da sürdürüleceği belirtildi. Açıklamada, bu çerçevede Rusya ve Çin de dahil olmak üzere İran nükleer anlaşmasını destekleyen ülkelerle ortak çalışmaların devam ettiği duyuruldu.

Son haftalarda özellikle ABD yaptırımlarını bertaraf etmeyi amaçlayan yeni bir ticari mekanizma üzerinde çalışmaların yoğunlaştığı belirtilen açıklamada, bu vesileyle İran ile ticaret yapmak isteyen Avrupa şirketlerine imkan sağlanacağı vurgulandı. Açıklamada, "Bu çalışmaları sonuçlandırma konusunda son derece kararlıyız." ifadesine yer aldı.

Tarafların İran nükleer anlaşmasını uygulamaya devam edeceğinin aktarıldığı açıklamada, İran'ın da bu çerçevede yapıcı bir rol oynaması gerektiğinin altı çizildi.